Theo báo cáo mới từ Công ty Tư vấn Drewry, thời gian chờ đợi để có nơi neo đậu tàu đã tăng 77% tại cảng Bremerhaven, Đức từ cuối tháng 3 đến giữa tháng 5. Sự chậm trễ tăng 37% tại cảng Antwerp, Bỉ và 49% tại cảng Hamburg, Đức trong cùng một chặng đường, trong khi cảng Rotterdam, Hà Lan và cảng Felixstowe, Anh cũng cho thấy thời gian chờ đợi lâu hơn.
Trong đó, tình trạng thiếu hụt lao động và mực nước thấp trên sông Rhine là những nguyên nhân chính làm cản trở lưu thông xà lan đến và đi từ các địa điểm nội địa. Làm trầm trọng thêm những hạn chế này là việc Tổng thống Donald Trump tạm thời bãi bỏ mức thuế 145% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, điều này đã thúc đẩy nhu cầu vận chuyển giữa các nền kinh tế lớn nhất thế giới.
"Sự chậm trễ tại các cảng đang kéo dài thời gian vận chuyển, làm gián đoạn kế hoạch kiểm kê và thúc đẩy các hãng tàu phải chở thêm hàng…Thêm vào đó, hoạt động thương mại xuyên Thái Bình Dương hướng đông đang cho thấy dấu hiệu của mùa cao điểm đến sớm, được thúc đẩy bởi thông báo tạm hoãn thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc trong 90 ngày, dự kiến hết hạn vào ngày 14/8”, báo cáo cho biết.
Ngoài ra, tình trạng tương tự đang xuất hiện ở Thâm Quyến, Trung Quốc, cũng như Los Angeles và New York, với số lượng tàu container chờ cập cảng đã tăng lên kể từ cuối tháng 4.
Rolf Habben Jansen, Giám đốc điều hành của Hapag-Lloyd AG cho biết, mặc dù ông đã thấy những dấu hiệu cải thiện gần đây tại các cảng châu Âu, nhưng ông cho rằng sẽ mất “6 đến 8 tuần nữa trước khi chúng ta kiểm soát được tình hình”.
Tuy nhiên, Torsten Slok, nhà kinh tế trưởng của Apollo Management đã chỉ ra rằng thỏa thuận tạm hoãn thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa tạo ra sự gia tăng đột biến về số lượng tàu trên khắp Thái Bình Dương.
“Điều này đặt ra câu hỏi rằng: Thuế quan 30% đối với Trung Quốc vẫn còn quá cao? Hay các công ty Mỹ chỉ đang chờ xem liệu thuế quan có giảm thêm nữa hay không trước khi tăng cường vận chuyển?”, ông cho biết.
Căng thẳng EU-Mỹ
Thuế quan của Mỹ kết hợp với các mối đe dọa và thỏa thuận hoãn thuế đột ngột khiến các nhà nhập khẩu và xuất khẩu khó có thể hiệu chỉnh đơn đặt hàng, gây ra những biến động bất thường về nhu cầu. Đối với các hãng vận tải, những điều đó dẫn đến sự chậm trễ và chi phí cao hơn, đòi hỏi phải tăng giá cước vận tải.
Đòn giáng mới nhất xảy ra vào tuần trước sau khi Tổng thống Trump dọa sẽ áp thuế 50% đối với Liên minh châu Âu vào ngày 1/6. Nhưng sau đó ông Trump đã đồng ý gia hạn thời hạn đó đến ngày 9/7 sau cuộc điện đàm với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen.
Chỉ còn khoảng hơn 6 tuần nữa là đến thời điểm áp dụng mức thuế quan cao hơn, khối lượng hàng hóa xuyên Đại Tây Dương sẽ được thúc đẩy vì "các hãng vận tải có động lực cao hơn nữa để vận chuyển bất cứ thứ gì họ có thể đến Mỹ trước khi thuế được áp dụng", Emily Stausbøll, nhà phân tích vận tải cấp cao tại Xeneta cho biết.
Bên cạnh đó, Oxford Economics cho biết, sự bất ổn về chính sách gia tăng “sẽ là chi phí không thể khôi phục cho hoạt động toàn cầu bằng cách tăng thêm rủi ro cho các quyết định về chi tiêu”. Đức, Ireland, Ý, Bỉ và Hà Lan là những nước dễ bị tổn thương nhất do tỷ lệ xuất khẩu của Mỹ so với GDP của các nền kinh tế này.
Bloomberg Economics cho biết: “Mức thuế quan bổ sung 50% có thể sẽ làm giảm xuất khẩu của EU sang Mỹ đối với tất cả các sản phẩm phải chịu thuế quan tương hỗ xuống gần bằng 0, làm cắt giảm tổng kim ngạch xuất khẩu của EU sang Mỹ hơn một nửa”.
Mặt khác, sự bất ổn gia tăng cũng liên quan tới câu hỏi về việc liệu Tổng thống Trump có thực hiện những mức thuế quan lớn như đã tuyên bố hay sẽ hoãn lại như với Trung Quốc, điều này đang làm gia tăng áp lực vận chuyển.
Các hãng vận tải bao gồm hãng vận tải container lớn nhất thế giới là MSC đã công bố mức tăng giá cước chung và phụ phí mùa cao điểm, bắt đầu từ tháng 6 đối với hàng hóa từ châu Á.
Trong những tuần tới, những điều này có khả năng sẽ thúc đẩy giá cước vận tải đường biển và giá cước vẫn còn phụ thuộc vào tình hình bất ổn địa chính trị.
Các tàu chở hàng vẫn chủ yếu tránh Biển Đỏ và đi vòng quanh miền Nam châu Phi để vận chuyển hàng hóa trên các tuyến đường kết nối châu Á, châu Âu và Mỹ.
Ông Habben Jansen cho biết, vẫn chưa an toàn khi đi qua Biển Đỏ và chỉ ra rằng bất kỳ sự khôi phục nào đối với các hành trình thường xuyên qua Kênh đào Suez sẽ phải diễn ra dần dần, có thể mất vài tháng, để tránh làm ngập các cảng bằng lưu lượng tàu.
"Nếu chúng ta chuyển những con tàu đó trở lại Kênh đào Suez từ ngày này sang ngày khác, chúng sẽ tạo ra tình trạng tắc nghẽn lớn ở nhiều cảng…Vì vậy, cách tiếp cận của chúng tôi là nếu chúng ta có thể làm được, chúng ta sẽ làm trong một khoảng thời gian dài hơn để các cảng không bị quá tải, vì điều đó không có lợi cho ai cả", ông cho biết thêm.
