Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam.
Xin Thứ trưởng cho biết ý nghĩa của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các Hội nghị liên quan?
Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các Hội nghị liên quan là chuỗi Hội nghị quan trọng nhất, quy mô lớn nhất trong năm của ASEAN, với sự tham dự của Lãnh đạo các nước ASEAN, Timor-Leste, lãnh đạo các nước đối tác, Tổng Thư ký Liên hợp quốc và Lãnh đạo nhiều tổ chức quốc tế và khu vực.
Trong bối cảnh biến động địa chính trị, địa kinh tế diễn ra nhanh, phức tạp; cạnh tranh chiến lược gay gắt, xung đột bùng phát, leo thang ở nhiều khu vực; kinh tế toàn cầu tiềm ẩn rủi ro; các thách thức an ninh phi truyền thống gia tăng; các thể chế đa phương phải đối mặt nhiều vấn đề về suy giảm niềm tin và sức ép cải tổ, ASEAN vẫn tiếp tục là điểm sáng và động lực của hợp tác đa phương, giữ vững đoàn kết, phát huy vai trò trung tâm, đạt nhiều kết quả thực chất, quan trọng trong tăng cường liên kết kinh tế, mở rộng quan hệ đối tác và đặc biệt là chủ động định hình Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, văn kiện chiến lược định hướng tương lai khu vực.
ASEAN đã chủ động thích ứng với các xu hướng phát triển mới, xây dựng hàng loạt khuôn khổ hợp tác mới như Hiệp định khung kinh tế số, Kế hoạch Tổng thể số, Mạng lưới điện ASEAN... Các cơ chế của ASEAN đã nhận được sự ủng hộ, quan tâm và tham gia của các đối tác, nhất là các nước lớn, cho thấy ASEAN tiếp tục phát huy năng lực “quy tụ”, khẳng định vai trò và sự tin cậy với các nước về khả năng điều hòa, thích ứng linh hoạt và duy trì cân bằng trong quan hệ đối tác.
Diễn ra vào đúng thời điểm ASEAN chuẩn bị bước sang giai đoạn phát triển mới, với Tầm nhìn mới, các Hội nghị lần này sẽ là dịp để Lãnh đạo các nước trao đổi các quyết sách chiến lược, củng cố môi trường hòa bình, ổn định, tạo thuận lợi cho phát triển, đồng thời thúc đẩy các liên kết khu vực thực chất và hiệu quả hơn, mở khóa tiềm năng, mở rộng không gian và mở hướng hợp tác mới cho ASEAN.
Thứ nhất, các Hội nghị lần này sẽ mở khóa tiềm năng phát triển của ASEAN, cụ thể hóa các mục tiêu đề ra trong Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045. Nhiệm vụ cấp thiết hiện nay là chuyển Tầm nhìn thành hành động, biến cam kết thành kết quả, thông qua các chương trình hợp tác hiệu quả, thiết thực, lấy người dân, doanh nghiệp và địa phương làm trung tâm.
Thứ hai, với việc kết nạp Timor-Leste trở thành thành viên thứ 11, ASEAN sẽ mở rộng không gian phát triển, không chỉ là dấu mốc mở rộng về địa lý, mà còn mang ý nghĩa chiến lược sâu sắc, thể hiện sức sống, sức hấp dẫn và tính bao trùm của ASEAN. Sự tham gia của Timor-Leste sẽ tạo thêm động lực mới cho liên kết và kết nối khu vực, thúc đẩy hội nhập và củng cố tính gắn kết của Cộng đồng ASEAN.
Thứ ba, các Hội nghị sẽ mở ra các hướng đi mới cho hợp tác giữa ASEAN và các đối tác, không chỉ củng cố hợp tác trong các lĩnh vực truyền thống như thương mại, đầu tư, mà còn mở rộng các lĩnh vực chiến lược như đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển bền vững…. ASEAN và các đối tác đang khẩn trương hoàn tất nhiều văn kiện hợp tác quan trọng để thông qua trong dịp này, đặt nền tảng cho hợp tác thực chất, hiệu quả và cùng có lợi, vì mục tiêu hòa bình, ổn định, phát triển bền vững và bao trùm.
Xin Thứ trưởng cho biết mục đích, ý nghĩa của chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và những kỳ vọng của ông đối với đóng góp của Việt Nam tại Hội nghị lần này?
Từ ngày 26 – 28/10/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu đoàn Đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các Hội nghị liên quan tại Malaysia.
 |
Đoàn Việt Nam tại Hội nghị SOM tổ chức ngày 24/10. |
Năm 2025 mang ý nghĩa đặc biệt, kỷ niệm 30 năm Việt Nam tham gia mái nhà chung ASEAN, một hành trình được xây đắp bằng sự chân thành, tin cậy và trách nhiệm cao. Chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ do đó mang nhiều ý nghĩa quan trọng. Một mặt, chúng ta tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, góp phần củng cố hòa bình, ổn định, tạo môi trường và điều kiện thuận lợi để thực hiện các mục tiêu chiến lược của đất nước trong giai đoạn tới. Mặt khác, ta khẳng định vai trò tiên phong và đóng góp trách nhiệm của Việt Nam trong ASEAN, tham gia và nỗ lực đóng góp vào thành công chung của các Hội nghị lần này, đưa hợp tác ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả.
Trước hết, trong bối cảnh môi trường chiến lược nhiều biến động, Việt Nam sẽ phát huy vai trò tiên phong cùng các nước củng cố đoàn kết, vai trò trung tâm, tự cường và tự chủ chiến lược của ASEAN, nâng cao hiệu quả các cơ chế, công cụ hợp tác chính trị-an ninh của ASEAN trong ứng phó với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống ảnh hưởng đến hòa bình, an ninh ở khu vực. Việt Nam ủng hộ Timor-Leste chính thức trở thành thành viên ASEAN và tích cực hỗ trợ Timor-Leste kết nối và hội nhập đầy đủ vào ASEAN.
Đoàn Việt Nam cũng sẽ tích cực tham gia và trao đổi thẳng thắn, thiện chí về các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm, đề cao các giá trị đối thoại, hợp tác và thượng tôn pháp luật, thúc đẩy tìm kiếm các giải pháp cân bằng, bền vững, đáp ứng quan tâm chung.
Hai là, Việt Nam sẽ đề xuất các hướng đi cụ thể để triển khai hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, hiện thực hóa ASEAN tự cường, năng động, sáng tạo và lấy người dân làm trung tâm. Theo đó, ASEAN cần tăng cường liên kết kinh tế, tận dụng Hiệu quả Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN vừa được nâng cấp, làm sâu sắc hơn liên kết nội khối, mạng lưới FTA với các đối tác, khai thác hiệu quả các động lực tăng trưởng mới thông qua các khuôn khổ hợp tác như đàm phán Hiệp định khung kinh tế số ASEAN, xây dựng Mạng lưới điện ASEAN, triển khai Khung Kinh tế biển xanh, kinh tế tuần hoàn ASEAN. Các chiến lược hợp tác về giáo dục, y tế, văn hóa, lao động, an sinh xã hội, phát triển tiểu vùng… cần được thực thi có trách nhiệm, mang lại kết quả thực chất và lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp và địa phương.
Ba là, Việt Nam sẽ thể hiện vai trò dẫn dắt trong việc gắn kết ASEAN với các đối tác, củng cố vị thế và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực hiện nay. Việt Nam sẽ chủ động cùng các nước làm sâu sắc quan hệ với các đối tác, xây dựng lòng tin, thúc đẩy các đối tác tham gia và đóng góp xây dựng vào hợp tác khu vực, huy động và tận dụng hiệu quả nguồn lực hỗ trợ từ bên ngoài, mở rộng hợp tác trong những lĩnh vực tiềm năng như chuyển đổi số, kinh tế số, kinh tế xanh…
Với vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN-New Zealand, Việt Nam sẽ phối hợp cùng các nước để tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ (1975-2025), thúc đẩy quan hệ biến chuyển về chất, nâng cấp quan hệ ASEAN – New Zealand lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, mở ra giai đoạn hợp tác mới thực chất và toàn diện hơn.
Trong khuôn khổ chuyến công tác, Thủ tướng Chính phủ cũng dự kiến sẽ có nhiều cuộc tiếp xúc song phương với các Lãnh đạo ASEAN, các quốc gia đối tác và tổ chức quốc tế, qua đó cùng trao đổi, đề xuất các sáng kiến để thúc đẩy hợp tác và tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề đang đặt ra hiện nay cho ASEAN và khu vực.
Qua chuyến công tác này, Việt Nam một lần nữa khẳng định tầm quan trọng chiến lược của ASEAN trong chính sách đối ngoại cũng như cam kết nhất quán tiếp tục đóng góp tích cực, chủ động và trách nhiệm vào xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường, phát triển bao trùm và bền vững của Việt Nam.
Xin cảm ơn Thứ trưởng!
