Xuất khẩu 2025: Hành trình bứt phá và giữ nhịp cuối năm

Trong bức tranh xuất khẩu chung, nhiều doanh nghiệp ghi nhận kết quả khả quan, tạo thêm niềm tin cho giai đoạn nước rút cuối năm.

Tại Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex), Tổng giám đốc Cao Hữu Hiếu cho biết, kết quả kinh doanh 9 tháng năm 2025 đã hoàn thành khoảng 80% kế hoạch cả năm. Doanh thu hợp nhất ước tăng 4-5% so với cùng kỳ, trong khi lợi nhuận tăng 25-30%.

Nếu duy trì được đà này, lợi nhuận cả năm có thể vượt mức kỷ lục năm 2021 (hơn 1.400 tỷ đồng). Trong đó, ngành sợi gây bất ngờ khi vượt gấp 4 lần kế hoạch sản xuất; ngành may tiếp tục là chủ lực với mức tăng trưởng khoảng 60%, dự kiến mang về gần 800 tỷ đồng lợi nhuận.

Ở quy mô nhỏ hơn nhưng không kém phần ấn tượng, Tổng công ty Việt Thắng - Công ty cổ phần cũng ghi dấu ấn khi nhiều chỉ tiêu đã vượt kế hoạch năm ngay trong 9 tháng đầu. Theo đó, doanh thu đạt 77,23% kế hoạch, lợi nhuận đạt 108%. Sản lượng sợi và vải cũng lần lượt đạt hơn 40% và 30% kế hoạch quý. Những con số này cho thấy nỗ lực xoay chuyển của một doanh nghiệp có truyền thống lâu năm trong ngành dệt may.

Không chỉ dệt may, ngành thủy sản cũng ghi nhận một năm khởi sắc. Theo số liệu từ Hải quan Việt Nam, trong 8 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt 7,34 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ 2024.

Có thể thấy, mỗi ngành, mỗi doanh nghiệp đều đang tìm cho mình một hướng xoay chuyển phù hợp trong những tháng cuối năm. Đây cũng chính là chìa khóa giúp Việt Nam giữ vững thành quả tăng trưởng xuất khẩu năm 2025 và chuẩn bị bước vào năm 2026 với nhiều thách thức phía trước.

Theo bà Lê Hằng, Phó tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xét về thị trường, khối CPTPP (Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương) hiện dẫn đầu với kim ngạch 2,01 tỷ USD, chiếm hơn 27% tổng xuất khẩu thủy sản. Thị trường Trung Quốc - Hồng Kông tăng mạnh 39%, đạt 1,56 tỷ USD; Mỹ đứng thứ ba với 1,25 tỷ USD, tăng 8,7%. Các thị trường khác như EU (777 triệu USD) và Hàn Quốc (558 triệu USD) duy trì đà tăng trưởng ổn định. Với tốc độ này, VASEP dự báo kim ngạch xuất khẩu thủy sản hoàn toàn có thể cán mốc 10 tỷ USD trong năm nay.

Ngành gỗ và nội thất dù chịu nhiều áp lực, 8 tháng đầu năm vẫn đạt 11,1 tỷ USD, tăng 6,5% so với cùng kỳ. Kết quả này cho thấy nỗ lực đáng kể của các doanh nghiệp trong việc duy trì tăng trưởng giữa muôn vàn rào cản.

Niềm vui tăng trưởng 9 tháng đi cùng với không ít áp lực trong quý IV - giai đoạn then chốt quyết định kết quả cả năm.

Với ngành thủy sản, VASEP cảnh báo loạt rủi ro trước mắt. Cụ thể, Mỹ áp thuế đối ứng 20% khiến hàng Việt kém cạnh tranh; ngành tôm còn đối mặt nguy cơ chịu thuế chống bán phá giá cao trong đợt rà soát POR19. Từ ngày 1/1/2026, Mỹ sẽ cấm nhập khẩu hải sản từ 12 nghề cá của Việt Nam theo Luật Bảo vệ Động vật có vú biển (MMPA), có thể làm giảm hơn 500 triệu USD kim ngạch mỗi năm. Cùng với đó, “thẻ vàng” IUU vẫn chưa được gỡ bỏ, trong khi các quy định mới về kích thước cá ngừ vằn và cấm trộn lẫn nguyên liệu tiếp tục khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó trong việc đảm bảo nguồn hàng hợp pháp.

“Từ nay đến giữa tháng 11, doanh nghiệp và nhà nhập khẩu Mỹ sẽ đẩy mạnh đơn hàng để ‘chạy trước’ rào cản, nên tháng 9 và 10 có thể chứng kiến đà tăng trưởng bùng nổ. Tuy nhiên, từ cuối tháng 11, xuất khẩu dự báo sẽ chững lại. Nếu không tháo gỡ kịp thời, năm 2026 ngành sẽ đối diện với nhiều khó khăn”, bà Lê Hằng nhận định.

Trong lĩnh vực dệt may, Tổng giám đốc Vinatex cũng cảnh báo những biến động khó lường từ thị trường quốc tế. Chính sách thuế đối ứng của Mỹ khiến đơn hàng bắt đầu chững lại từ tháng 10.

Trong khi đó, Việt Thắng lựa chọn hướng đi “thắt chặt nội lực” bằng cách tái cơ cấu toàn bộ ngành dệt, tối ưu hóa lao động và máy móc, đẩy mạnh hoạt động marketing, mở rộng thị trường tiêu dùng, đồng thời giảm hàng tồn kho.

Đáng chú ý, ngành gỗ nội thất bất ngờ đối diện cú sốc mới khi từ ngày 1/10, Mỹ áp thuế lên tới 50% đối với tủ bếp, tủ phòng tắm và một số mặt hàng nội thất khác. Ông Phùng Quốc Mẫn, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA) cho rằng, đây là thách thức lớn, bởi Mỹ vẫn là thị trường chủ lực của ngành. Ngành gỗ vốn đã chịu áp lực từ cuộc điều tra Mục 232 về gỗ dán và các quy định chống phá rừng ngày càng khắt khe tại châu Âu. “Để giảm rủi ro, doanh nghiệp cần đa dạng hóa thị trường, gia tăng giá trị sản phẩm và chuyển sang mô hình thiết kế, phân phối chủ động hơn - kể cả trên nền tảng trực tuyến”, ông Mẫn khuyến nghị.