Tin tức về thuế quan sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc xác định xu hướng của ngành sản xuất Việt Nam
Kinh tế quý II và “ẩn số” thuế quan
Chỉ còn nửa tháng nữa là kết thúc tháng 6/2025. Đây cũng là thời điểm đánh dấu nửa chặng đường của kinh tế năm 2025. Câu hỏi đặt ra là, liệu nền kinh tế có thể về đích đúng như kỳ vọng?
Cần nhắc lại rằng, sau tăng trưởng GDP quý I/2025 chỉ đạt 6,93%, kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2025 đã được Bộ Tài chính cập nhật lại. Theo đó, để tăng trưởng cả năm đạt trên 8%, tăng trưởng GDP quý II phải đạt 8,2%, đưa tốc độ tăng trưởng chung của 6 tháng đạt 7,6%.
Đây là một áp lực không nhỏ, nhất là khi tình hình kinh tế toàn cầu và trong nước có nhiều biến động, sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp thuế đối ứng đối với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Dù việc áp thuế đang được tạm hoãn, nhưng không phải là không có những ảnh hưởng tới nền kinh tế, nhất là về thương mại hàng hóa.
S&P Global, khi công bố Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) tháng 5/2025, với điểm số 49,8 điểm - dù tăng hơn so với tháng 4/2025, nhưng vẫn ở mức dưới 50 điểm - cũng nhắc đến sự sụt giảm đơn hàng mới, do những tác động của chính sách thuế quan của Mỹ.
“Tháng 5 đã chứng kiến một bức tranh ổn định hơn về các chính sách thuế quan của Mỹ so với tháng 4, khiến sản lượng tăng trở lại và niềm tin kinh doanh cải thiện. Tuy nhiên, các nhà sản xuất vẫn thận trọng về tác động của thuế quan”, ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence bình luận như vậy và cho rằng, tin tức về thuế quan sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc xác định xu hướng của ngành sản xuất Việt Nam.
Có cùng đánh giá về những ảnh hưởng của chính sách thuế quan của Mỹ đối với kinh tế Việt Nam, Ngân hàng UOB, trong báo cáo mới đây, cho rằng, dù hoạt động kinh tế đã khởi sắc trở lại, với kim ngạch xuất nhập khẩu tăng mạnh hơn kỳ vọng trong giai đoạn tạm hoãn thuế, nhưng yếu tố bất định vẫn còn.
Vì thế, UOB giữ quan điểm thận trọng với triển vọng của Việt Nam, do nền kinh tế phụ thuộc lớn vào thương mại, trong đó riêng thị trường Mỹ chiếm 30% tổng kim ngạch xuất khẩu. Cũng vì vậy, UOB dự báo rằng, tăng trưởng GDP quý II của Việt Nam chỉ đạt khoảng 6,1%, quý III là 5,8% và cả năm khoảng 6%.
Dự báo trên là khá thận trọng, nhất là so với diễn biến chung của nền kinh tế trong 2 tháng của quý II/2025, cũng như của cả 5 tháng đầu năm. Hôm Chính phủ họp phiên thường kỳ tháng 5/2025, tổ chức vào đầu tháng 6/2025, Bộ Tài chính đã chỉ ra nhiều điểm sáng của nền kinh tế.
Theo đó, Chỉ số Sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 5 tăng 9,4% so với cùng kỳ; 5 tháng tăng 8,8%, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 10,8%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 5 tăng 10,2%, 5 tháng tăng 9,7%; xuất khẩu tháng 5 tiếp tục tăng trưởng tích cực, tăng 17% so với cùng kỳ, 5 tháng tăng 14%; xuất siêu ước đạt 4,67 tỷ USD…
Đây chính là những chỉ số tích cực để kỳ vọng tăng trưởng GDP quý II/2025 sẽ cao hơn quý I/2025.
Bền bỉ giữ đà tăng trưởng
Thu hút đầu tư nước ngoài tiếp tục là điểm sáng, với tổng vốn đăng ký trong 5 tháng đạt hơn 18,4 tỷ USD, tăng 51,1% so với cùng kỳ năm trước; vốn giải ngân đạt khoảng 8,9 tỷ USD, tăng 7,9%... Giải ngân vốn đầu tư công cũng tích cực hơn, khoảng 200.000 tỷ đồng, đạt 24,3% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. “Về số tuyệt đối, chúng ta cao hơn năm ngoái, số tương đối cũng cao hơn .
Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung
Dù nền kinh tế vẫn đang diễn biến khá tích cực, nhưng khó khăn còn rất lớn. Khả năng tăng trưởng cao trên 8% trong những quý cuối năm, bao gồm cả quý II/2025, là một áp lực lớn, đòi hỏi sự nỗ lực của toàn nền kinh tế. Áp lực này càng lớn hơn khi Chính phủ vẫn quyết tâm đưa tăng trưởng kinh tế đạt trên 8% trong năm nay.
Trong Nghị quyết phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 5/2025, vừa ban hành cuối tuần qua, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo làm sao đạt cao nhất chỉ tiêu tăng trưởng GDP quý II/2025. Nếu quý II tăng trưởng chưa đạt kịch bản, thì áp lực sẽ tiếp tục được đặt lên các quý III và IV, trong bối cảnh chưa thể sớm dự báo diễn biến kinh tế toàn cầu ra sao và phía Mỹ sẽ quyết định áp thuế đối ứng thế nào.
“Khi chúng ta tiến gần đến thời điểm giữa năm, mọi ánh mắt sẽ đổ dồn vào chính sách thuế quan của Mỹ để xem ngành sản xuất của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng thế nào”, ông Andrew Harker nói.
Trong khi đó, Khối nghiên cứu của Ngân hàng UOB đã nhắc đến “cột mốc quan trọng” tiếp theo, là ngày 9/7, khi thời hạn tạm hoãn áp thuế đối ứng 90 ngày dự kiến kết thúc. Việt Nam vẫn đang tiến hành đàm phán thương mại với Mỹ. Vòng đàm phán tiếp theo dự kiến diễn ra vào cuối tháng 6 này. Kết quả của các cuộc đàm phán sẽ ảnh hưởng tới kinh tế - xã hội của Việt Nam trong năm nay.
Trong khi “ẩn số” thuế quan còn phải chờ đợi, thì các giải pháp để thúc tăng trưởng vẫn đang được thực hiện. Cả nền kinh tế đang bền bỉ để giữ được đà tăng trưởng.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, trong báo cáo gửi tới Quốc hội mới đây về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn trong lĩnh vực tài chính tại Kỳ họp thứ 9, đã chỉ ra 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung thực hiện trong thời gian tới để đưa nền kinh tế đạt mức tăng trưởng 8% trong năm nay.
Trong đó, ngoài việc phải theo dõi chặt chẽ tình hình kinh tế, chính trị toàn cầu, đánh giá đúng thực tế để có phản ứng chính sách kịp thời, thì cũng cần theo dõi sát diễn biến giá các hàng hóa chiến lược trên thị trường thế giới, chủ động phân tích, dự báo, xây dựng các giải pháp, kịch bản ứng phó, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát khoảng 4,5-5%.
Cùng với đó, phát triển mạnh thị trường trong nước; tập trung hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; phát triển mạnh thị trường tài chính, thị trường vốn; thu hút nguồn lực đầu tư nước ngoài cho phát triển…
“Cần tập trung khơi thông và sử dụng hiệu quả nguồn lực đầu tư công; có giải pháp quyết liệt, kịp thời hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu tỷ lệ giải ngân năm 2025 cả nước đạt 100% kế hoạch”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng báo cáo.
Người đứng đầu ngành tài chính cũng nhấn mạnh việc triển khai đồng bộ các giải pháp thúc đẩy đầu tư để khơi thông dòng chảy vốn và phát huy vai trò động lực của khu vực kinh tế tư nhân, trong đó có việc làm sao để thu hút mọi nguồn lực đầu tư xã hội cho tăng trưởng; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án tồn đọng, kéo dài, gây thất thoát, lãng phí…
