Theo số liệu của Tổng cục thống kê Mỹ, lượng nhập khẩu chip của Mỹ đã tăng 17% trong tháng 2 so với cùng kỳ năm ngoái lên 4,86 tỷ USD và lượng nhập khẩu chip từ châu Á chiếm 83% trong tổng số đó.
Cụ thể, số lượng chip Ấn Độ giao cho Mỹ trong tháng 2 đã tăng gấp 34 lần cùng kỳ, lên mức 151,8 triệu USD; trong khi đó Campuchia cũng ghi nhận mức tăng khủng tới 697,9%, đạt 166,3 triệu USD (chỉ kém Nhật Bản một chút). Đây là kỷ lục chưa từng có trong những năm gần đây.
Việt Nam và Thái Lan là cả hai nước đều có thị trường sản xuất chip lớn đã tăng giao dịch thương mại với Mỹ trong lĩnh vực này, lần lượt có mức tăng trưởng đạt 75% và 62%. Trong đó, Việt Nam cung cấp 11,6% lượng chip nhập khẩu vào Mỹ trong tháng 2. Việt Nam cung cấp hơn 10% số chip nhập khẩu sang Mỹ trong 7 tháng liên tiếp. Còn Malaysia, vốn có truyền thống về sản xuất chip, vẫn là nước châu Á xuất khẩu chip vào Mỹ nhiều nhất, nhưng thị phần của nước này đã giảm xuống 20% trong tháng 2.
Mặc dù vậy, nhà cung cấp chip lớn và đặc biệt các dòng chip tiên tiến vẫn đến từ các nhà xuất khẩu truyền thống, và các quan chức Mỹ đã bày tỏ lo ngại ngày càng tăng về việc đất nước họ phụ thuộc quá nhiều vào các nhà cung cấp nước ngoài, chẳng hạn như Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ, Gina Raimondo phát biểu tại Diễn đàn An ninh Aspen hàng năm ở Colorado: “Sự phụ thuộc của chúng ta vào chip các nước khác là không an toàn vì chúng ta không thể kiểm soát được". Chip là một linh kiện quan trọng có trong mọi thứ, từ máy tính, smartphone đến thiết bị gia dụng và Mỹ lại đang quá phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc. Những căng thẳng gần đây trong mối quan hệ giữa 2 nước đã buộc mỗi quốc gia phải suy nghĩ lại về chiến lược cung cấp của mình về vấn đề chip.
Số liệu tháng 2 cho thấy Mỹ đang nỗ lực đa dạng hóa chuỗi cung ứng điện tử của mình, điển hình như việc Apple chuyển dần sản xuất iPhone ra khỏi Trung Quốc và rời sang Ấn Độ. Số lượng iPhone sản xuất tại Ấn Độ đã tăng 65% so với cùng kỳ năm 2021 và giá trị cũng tăng đến 162%. Trong năm 2022, Apple chiếm 25% giá trị trong tổng số lô hàng smartphone được giao của Ấn Độ, tăng lên gấp đôi so với năm 2021 (12%).
Trung Quốc sản xuất tới 85% iPhone trên toàn cầu, nhưng có nguy cơ mất vị thế thống trị khi Apple thực hiện các bước để chuyển dịch chuỗi sản xuất ra bên ngoài đất nước này.
Trong gần 6 tháng qua, Chính phủ Mỹ đã vận động các đồng minh của mình, bao gồm cả Nhật Bản để đưa ra các chính sách nhằm hạn chế việc chuyển giao các công nghệ tiên tiến liên quan đến việc sản xuất chip bán dẫn sang Trung Quốc.
Trước các nỗ lực của Mỹ, mới đây Bộ trưởng Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Yasutoshi Nishimura đã đưa ra tuyên bố rằng, chính quyền Tokyo sẽ mở rộng các hạn chế đối với việc xuất khẩu 23 loại công nghệ sản xuất chip hàng đầu sang Trung Quốc.
Hiện nay, Nhật Bản và Hà Lan là nơi đặt trụ sở chính của một số nhà sản xuất thiết bị chip bán dẫn lớn nhất thế giới. Mỹ đã cố gắng tập hợp các đồng minh cùng nhau áp dụng các biện pháp cấm xuất khẩu bởi vì các chuyên gia cho rằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu do Mỹ thúc đẩy chỉ có thể phát huy hiệu một cách hiệu quả nếu các quốc gia khác trong chuỗi cung ứng cũng làm như vậy.
