Đại biểu Quốc hội chỉ ra 4 góc khuất khiến giấc mơ an cư của người dân xa vời

Tại phiên thảo luận hội trường về kinh tế - xã hội sáng 1/6, đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ (đoàn Bắc Kạn) bày tỏ sự trăn trở vì giá nhà đất bị đẩy lên quá cao, khiến giấc mơ sở hữu nhà ở của người dân ngày càng trở nên xa vời.

Vị đại biểu thẳng thắn chỉ ra 4 "góc khuất" trong đấu giá quyền sử dụng đất thời gian qua mà theo bà là nguyên nhân làm nảy sinh hàng loạt tiêu cực trên thị trường bất động sản.

Theo bà Thuỷ, vấn đề thứ nhất bà là việc thắng thầu bỏ cọc, thổi giá đất lên cao. Hiện tượng này đã không còn là chuyện hiếm trong đấu giá đất ở nước ta. Không ít nhà đầu tư lợi dụng chiêu trò này để thắng thầu với mức đấu giá cao chót vót, sau đó bỏ cọc nhằm kích giá đất, thổi giá đất để thao túng thị trường, làm lợi cho một nhóm thiểu số.

Điều này dẫn đến nhiều hệ lụy như giá đất bị đẩy cao, có những nhà đầu tư lợi dụng để nâng giá trị cổ phiếu, trái phiếu và nguy hiểm hơn là có những người còn lợi dụng để "đánh võng" giá trị tài sản bảo đảm cho các khoản vay ngân hàng.

Dẫn ví dụ ở Thủ Thiêm, bà Thuỷ nói rằng, ngay sau cuộc đấu giá đất, nhiều nhà đầu tư đã lập giá trúng thầu, thực chất là giá ảo, để “té nước theo mưa”, đẩy giá đất, giá nhà ở TP.HCM lên cao để kịp thời bán ra một số lượng lớn nhà, đất mà họ đã mua gom trước đó.

"Việc giá đất bị đẩy lên quá cao cùng với giá ảo sẽ khiến cho giấc mơ an cư của những người có thu nhập thấp ngày càng trở nên xa vời", vị đại biểu nhấn mạnh.

Vấn đề thứ hai là tình trạng "quân xanh, quân đỏ", thông đồng để dìm giá tại nhiều phiên đấu giá đất. Đại biểu chỉ rõ các thủ đoạn trong đấu giá đất, giá của lô bị thao túng gây ra những thiệt hại rất lớn cho tài sản của Nhà nước chứ không chỉ đơn thuần là những vi phạm về quy định về đấu giá, đấu thầu.

Theo đó, việc thông đồng có thể diễn ra giữa những người tham gia đấu giá với nhau, gọi là “quân xanh, quân đỏ” để lót đường cho một nhà đầu tư đã định sẵn trúng với giá rẻ. Giá trị thực của nhiều lô đất đã bị “quân xanh, quân đỏ” này dìm xuống.

Thậm chí, để thực hiện việc dìm giá, trên thực tế có thủ đoạn sử dụng "xã hội đen" để đe doạ những người tham gia đấu giá khiến cho họ sợ hãi bỏ cuộc, rút hồ sơ. Kết quả, cuộc đấu giá trở thành sân chơi cho một người độc diễn, bên cạnh những "quân xanh, quân đỏ" của người đó.

Đây là hiện tượng thao túng thị trường bất động sản nhằm mua nhà đất với giá thấp hơn nhiều so với giá thị trường, thường chỉ cao hơn giá khởi điểm không đáng kể.

Cần xem xét đưa tội danh "Thao túng, lũng đoạn thị trường bất động sản vào Bộ luật Hình sự. Hiện đã có tội danh thao túng, lũng đoạn thị trường chứng khoán nhưng hành vi thao túng, lũng đoạn thị trường bất động sản có biểu hiện giống như vậy thì chưa được luật hoá

ĐBQH Lê Thanh Vân, đoàn Cà Mau

Thứ ba, bà Thuỷ lưu ý tình trạng bắt tay ngầm rút ruột tài sản Nhà nước. Theo đại biểu Nguyễn Thị Thủy, sẽ không thể tác động được vào cuộc đấu giá nếu như không có “tay trong”.

Ở mức độ vi phạm đơn giản thì cung cấp thông tin, tiết lộ thông tin để có thể trúng giá rẻ. Ở mức độ vi phạm nghiêm trọng hơn là sự cấu kết với những người có thẩm quyền để tạo thành nhóm lợi ích rút ruột của nhà nước.

“Gần đây, có vụ án ở Hà Nội, các đối tượng đã bắt tay với những người có trách nhiệm để điều chỉnh giá đất từ 500 tỷ đồng xuống còn 300 tỷ đồng. Nếu phi vụ này trót lọt thì Nhà nước sẽ mất gần một nửa tiền. Đến nay, vụ án này đã có 8 bị can bị khởi tố, trong đó có 2 bị can là cán bộ ban quản lý dự án. Tuy nhiên, dư luận băn khoăn liệu có còn nhiều phi vụ tương tự như vậy chưa bị phát hiện hay không?”, nữ đại biểu đặt vấn đề.

Khu đất gần 5 ha ở thôn Cổ Dương (xã Tiên Dương, huyện Đông Anh, Hà Nội) đã bị bà Nguyễn Thị Loan, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Y Dược Vimedimex dùng "quân xanh, quân đỏ", cấu kết cán bộ tổ chức dìm giá, gây thiệt hại khoảng 200 tỷ đồng cho Nhà nước vào năm 2020.

Thứ tư, tình trạng móc ngoặc trong thẩm định giá. Đại biểu nêu rõ, thẩm định giá là một khâu vô cùng quan trọng trong đấu giá đất. Tuy nhiên, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, pháp luật đã trao cho tổ chức này chức năng quá lớn, trong khi cơ chế kiểm soát lại hết sức lỏng lẻo. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới nhiều sai phạm trong thẩm định giá nói chung và thẩm định giá đất nói riêng.

Các vụ án được đưa ra xử lý trong thời gian qua cho thấy, cùng là hành vi móc ngoặc giữa các thẩm định viên với tổ chức, cá nhân trong đấu giá nhưng với gói thầu mua sắm trang thiết bị trả bằng ngân sách nhà nước thì giá thẩm định đưa ra trong nhiều trường hợp cao hơn rất nhiều so với giá thực.

Ngược lại, với những lô đất của nhà nước đưa ra đấu giá, trong nhiều trường hợp, giá thẩm định đưa ra lại rất rẻ.

"Mục đích cuối cùng của những trường hợp đẩy giá hay dìm giá này đều là để rút ruột, gây thiệt hại cho nhà nước và làm lợi cho một nhóm thiểu số”, đại biểu Thủy nhận định.

Vị đại biểu đoàn Bắc Kạn cho rằng, những chiêu trò trên đã gây ra những hệ luỵ rất lớn với kinh tế - xã hội, cần phải mạnh tay xử lý. Theo đó, đại biểu kiến nghị Chính phủ cần phải tăng cường kiểm soát chặt chẽ hơn nữa và tăng cường chỉ đạo thanh tra, kiểm tra thường xuyên hơn đối với hoạt động này; đồng thời, kiến nghị Bộ Công an chọn một số phiên đấu giá đất để xác minh, điều tra làm rõ nhằm tăng tính răn đe, phòng ngừa vi phạm tội phạm trong hoạt động này.

Đề nghị Bộ Công an chọn một số phiên đấu giá đất để xác minh, điều tra làm rõ nhằm tăng tính răn đe, phòng ngừa vi phạm tội phạm trong hoạt động này.

ĐBQH Nguyễn Thị Thuỷ, đoàn Bắc Kạn

Cần cập nhật giá đất theo giá thị trường vào bảng giá đất nhà nước

Cùng băn khoăn về những tiêu cực trong lĩnh vực bất động sản, đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam) nêu khuyến nghị, cần cập nhật đúng, đủ, kịp thời giá đất theo sát giá đất thị trường vào bảng giá đất nhà nước

Nhằm đảm bảo thị trường này phát triển ổn định, lành mạnh, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ sớm hoàn thiện hành lang pháp lý về đất đai, về thuế, trong đó quy định rõ nguyên tắc xác định giá đất theo giá thị trường đúng theo quy định của Luật Đất đai.

"UBND các tỉnh, thành phố phải cập nhật đúng, đủ, kịp thời giá đất theo sát giá đất thị trường vào bảng giá đất nhà nước để làm căn cứ tính thuế trong hoạt động kinh doanh chuyển nhượng bất động sản và tính chi phí bồi thường hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất cho người dân, đảm bảo sự công bằng bình đẳng trong các mối quan hệ này", ông Bình nói.

Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế quy định rõ các biện pháp chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản để cơ quan thuế địa phương thực hiện nhất quán, đảm bảo tính thống nhất, công khai, minh bạch, tránh tình trạng lạm quyền, nhũng nhiễu, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp, nhằm góp phần đưa thị trường bất động sản phát triển lành mạnh.