Dữ liệu chỉ số sản xuất (PMI) tháng 6 được công bố hôm thứ Ba (1/7) đã làm nổi bật những thách thức mà các nhà hoạch định chính sách phải đối mặt khi họ cố gắng điều hướng các động thái của Tổng thống Donald Trump nhằm làm rung chuyển trật tự thương mại toàn cầu bằng các mức thuế quan toàn diện.
Hoạt động sản xuất của Nhật Bản đã mở rộng lần đầu tiên sau 13 tháng và hoạt động sản xuất của Hàn Quốc đã thu hẹp với tốc độ chậm hơn. Trong khi chỉ số PMI của Trung Quốc tăng vào tháng 6 do đơn đặt hàng mới tăng.
Tuy nhiên, các cuộc đàm phán thương mại bị đình trệ với Mỹ, triển vọng nhu cầu toàn cầu suy yếu và tăng trưởng ảm đạm ở Trung Quốc có thể sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của nhà máy tại châu Á.
"Nhìn chung, cung và cầu sản xuất đã phục hồi vào tháng 6. Tuy nhiên, chúng ta phải thừa nhận rằng môi trường bên ngoài vẫn còn khắc nghiệt và phức tạp cùng với sự bất ổn gia tăng. Vấn đề về nhu cầu hiệu quả không đủ trong nước vẫn chưa được giải quyết cơ bản", Wang Zhe, nhà kinh tế tại Caixin Insight Group cho biết về PMI của Trung Quốc.
Chỉ số PMI sản xuất toàn cầu Caixin/S&P của Trung Quốc đã tăng lên 50,4 vào tháng 6 từ mức 48,3 vào tháng 5, vượt qua kỳ vọng của các nhà phân tích trong cuộc khảo sát của Reuters và vượt qua mốc 50 điểm phân cách giữa tăng trưởng và suy giảm.
Chỉ số PMI của Nhật Bản đã tăng lên 50,1 vào tháng 6 từ mức 49,4 vào tháng 5 do sản lượng tăng, nhưng nhu cầu chung vẫn yếu vì các đơn đặt hàng mới giảm do bất ổn về thuế quan của Mỹ.
Hoạt động sản xuất tại Hàn Quốc đã giảm trong tháng thứ năm liên tiếp vào tháng 6 ở mức 48,7, mặc dù tốc độ suy giảm đã chậm lại sau cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 3/6 đã chấm dứt sáu tháng bất ổn.
Cú sốc thuế quan
"Sự biến động trong chính sách thuế quan của Mỹ và sự bất ổn về phục hồi kinh tế dự kiến sẽ tiếp diễn trong nửa cuối năm", Bộ trưởng Công nghiệp và Thương mại Hàn Quốc Ahn Duk-geun cho biết.
Rủi ro thuế quan cao đã làm đảo lộn thương mại toàn cầu và làm gia tăng sự bất ổn đối với nhiều nền kinh tế châu Á phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Các nhà đàm phán từ nhiều đối tác thương mại lớn của Mỹ đang gấp rút đạt được thỏa thuận với chính quyền Tổng thống Trump trước thời hạn ngày 9/7 để tránh thuế nhập khẩu tăng vọt lên mức cao hơn.
Trong khi Trung Quốc đang tiếp tục đàm phán về một thỏa thuận thương mại rộng hơn với Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc cho đến nay vẫn chưa đạt được nhượng bộ về thuế quan áp dụng đối với các mặt hàng xuất khẩu chính như ô tô.
Ấn Độ là một trường hợp ngoại lệ đáng kể trong khu vực, khi hoạt động sản xuất tăng tốc lên mức cao nhất trong 14 tháng vào tháng 6, điều này được thúc đẩy bởi sự gia tăng đáng kể trong doanh số bán hàng quốc tế giúp thúc đẩy việc tuyển dụng phá kỷ lục. Chỉ số PMI của Ấn Độ đã tăng lên 58,4 vào tháng 6 từ mức 57,6 của tháng trước.
Hoạt động sản xuất ở nhiều quốc gia khác ở Châu Á đã giảm. Chỉ số PMI của Indonesia đã giảm xuống 46,9 vào tháng 6 từ mức 47,4 vào tháng 5, trong khi chỉ số PMI của Việt Nam ở mức 48,9 vào tháng 6, giảm so với mức 49,8 của tháng trước. Chỉ số PMI của Malaysia tăng nhẹ lên 49,3 vào tháng 6 từ mức 48,8 vào tháng 5.
Shivaan Tandon, chuyên gia kinh tế thị trường tại Capital Economics cho biết, xét đến tình hình sản xuất suy yếu chung trong khu vực, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ tập trung vào việc phục hồi tăng trưởng.
"Với những lo ngại về tăng trưởng được ưu tiên hơn so với lo ngại về lạm phát, chúng tôi cho rằng hầu hết các ngân hàng trung ương trong khu vực sẽ tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ và nhiều hơn mức mà hầu hết các nhà phân tích mong đợi”, ông cho biết.
