Mặc dù năm nay chưa bắt buộc các công ty niêm yết thực hiện theo mẫu Báo cáo thường niên tại Thông tư số 155/2015/TT-BTC, nhưng số lượng báo cáo có thể hiện nội dung về phát triển bền vững rất ấn tượng, mở ra triển vọng các doanh nghiệp niêm yết sẽ đi đầu trong câu chuyện phát triển bền vững ở Việt Nam.
Sự tiến bộ của các công ty được Ban tổ chức Cuộc bình chọn Báo cáo thường niên 2016 ghi nhận thông qua việc cộng thêm điểm thưởng ở vòng sơ khảo cho các báo cáo có nội dung phát triển bền vững, tùy theo mức độ và chất lượng nội dung trình bày. Dù chưa tính đến chất lượng thực sự của nội dung này, nhưng Ban tổ chức đánh giá cao ý thức của các doanh nghiệp trong việc tuân thủ quy định mới, xem đây là bước chuẩn bị cho việc lập báo cáo phát triển bền vững tốt hơn cho các năm sau, vì báo cáo phát triển bền vững được xem là một trong các tiêu chí làm cơ sở cho các nhà đầu tư xem xét đầu tư vào doanh nghiệp bền vững lâu dài, cân nhắc các yếu tố tác động đến môi trường và cộng đồng của doanh nghiệp.
Phát triển bền vững đang được Chính phủ khởi xướng là một chương trình lớn của quốc gia và Ban tổ chức cũng mong muốn các doanh nghiệp niêm yết là những doanh nghiệp đi đầu, sẽ ngày càng quan tâm đến hoạt động bền vững, tạo sự lan tỏa đến cộng đồng doanh nghiệp cả nước.
Một điểm mới nữa của năm nay là có nhiều doanh nghiệp vừa mới lên niêm yết đã thực sự quan tâm đến việc lập báo cáo thường niên và đoạt giải cao tại Cuộc bình chọn. Các năm trước, những công ty mới lên niêm yết thường không chú trọng việc lập báo cáo thường niên đẹp và chất lượng, mà chỉ cung cấp thông tin đầy đủ đúng theo quy định. Năm nay, nhiều công ty mới lên niêm yết đã đầu tư cho BCTN và thực sự làm tốt với mong muốn được lọt vào vòng chung khảo. Điều này thể hiện các công ty vừa tham gia thị trường đã có nhận thức tốt về vai trò và ý nghĩa trong việc cung cấp thông tin đầy đủ và chất lượng cho nhà đầu tư, đó cũng chính là mục tiêu mà Cuộc bình chọn hướng đến ngay từ những ngày đầu khởi xướng.
Bên cạnh những mặt tích cực, mặt bằng chung về chất lượng BCTN năm nay mang tính chất bão hòa, đa số báo cáo đi theo lối mòn các năm trước của chính mình hoặc sự cải tiến thường rất ít đối với các báo cáo đã thực hiện tốt trong các năm trước đó. Những doanh nghiệp có chất lượng báo cáo tốt nhiều năm trước thì năm nay có dấu hiệu chững lại, thậm chí có phần đi xuống. Đối với các báo cáo có chất lượng đi xuống, việc ra khỏi danh sách các công ty đoạt giải, hoặc không còn nắm giữ những giải cao như các năm trước là điều không thể tránh khỏi.
Ngoài ra, một số lượng lớn báo cáo chỉ dừng lại ở mức liệt kê đủ những nội dung theo yêu cầu bắt buộc, không đầu tư về mặt hình thức và chất lượng nội dung. Về vấn đề này, Ban tổ chức lưu ý, không chỉ tuân thủ các nội dung cần thiết theo quy định, mà các công ty cần luôn nâng cao chất lượng báo cáo thường niên, đa dạng hóa cách trình bày và nhấn mạnh vào sự biến đổi mang tính nhạy cảm trong năm vừa qua cũng là một điểm giúp mang lại sự khác biệt cho báo cáo.
Kết quả Cuộc bình chọn cho thấy, còn nhiều việc phải làm để nâng cao hơn nữa chất lượng báo cáo và chất lượng thông tin trên thị trường. Đối với các báo cáo có chất lượng thấp hoặc chưa đạt được tiêu chí nội dung theo quy định, Sở giao dịch chứng khoán sẽ gửi công văn lưu ý đối với từng công ty để yêu cầu công ty thực hiện đầy đủ hơn. Thông qua hành động này, Ban tổ chức hy vọng các công ty niêm yết chưa chú trọng tới việc lập báo cáo thường niên sẽ quan tâm nhiều hơn đến chất lượng báo cáo của mình, thay vì phó mặc chuyên viên công bố thông tin thực hiện báo cáo thường niên dẫn đến nội dung thường sơ sài và có nhiều thiếu sót.
Thông qua Cuộc bình chọn, chúng tôi muốn gửi thông điệp đến các công ty về việc nâng cao chất lượng quản trị công ty. Quản trị công ty luôn là một yếu tố được nhiều nhà đầu tư xem xét cân nhắc khi đầu tư và được trình bày đầy đủ công khai nhiều nhất tại báo cáo thường niên. Một số tiêu chí đánh giá của quản trị công ty theo chương trình đánh giá Thẻ điểm quản trị công ty các nước Đông Nam Á được lấy chủ yếu từ báo cáo thường niên.
Việc tuân thủ đầy đủ các nội dung tại báo cáo thường niên không chỉ cung cấp thông tin cho nhà đầu tư, mà còn là cơ sở đánh giá thực trạng quản trị công ty giữa Việt Nam so với các nước trong khu vực. Do đó, việc làm tốt báo cáo thường niên cùng với việc công bố thông tin báo cáo thường niên và các thông tin khác bằng tiếng Anh sẽ luôn được các nhà đầu tư nước ngoài hoan nghênh và giúp cho giới chuyên môn có điều kiện đánh giá so sánh tình hình công ty với các nước khác.
