Ô tô sản xuất tại Mexico được vận chuyển đến cửa khẩu biên giới để xuất khẩu sang Mỹ. Ảnh minh họa: Phi Hùng/PV TTXVN tại Mexico
“Bắt đầu từ ngày 1 tháng 11 năm 2025, tất cả các xe tải hạng trung và hạng nặng nhập khẩu vào Mỹ từ các quốc gia khác sẽ bị áp thuế 25%,” Tổng thống Trump viết trên bài đăng trên mạng xã hội Truth Social.
Ngành vận tải đường bộ là nền tảng của nền kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, biên lợi nhuận trong toàn ngành logistics Mỹ thường khá thấp, khiến ngành này rất nhạy cảm với bất kỳ sự tăng chi phí vận hành bất ngờ nào.
Theo số liệu từ Hiệp hội xe tải Mỹ, ngành này vận chuyển khoảng 73% tổng khối lượng hàng hóa nội địa của nước Mỹ. Theo Phòng Thương mại Mỹ, khoảng 2 triệu người Mỹ làm lái xe tải hạng nặng và xe đầu kéo, trong khi nhiều người khác làm thợ cơ khí và nhân viên hỗ trợ.
Theo số liệu do Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ tổng hợp, 5 nguồn nhập khẩu xe tải hàng đầu vào Mỹ theo giá trị hải quan là Mexico, Canada, Nhật Bản, Đức và Phần Lan.
Các mối quan hệ thương mại này sẽ trở thành trọng tâm trong tuần này, khi thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết Tổng thống Trump sẽ gặp Thủ tướng Canada Mark Carney vào 7/10 và Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb vào 9/10. Bà Leavitt từ chối tiết lộ chi tiết về các cuộc thảo luận sắp tới của ông Trump với các nhà lãnh đạo, nhưng cho biết chính sách thương mại có thể là một trong các chủ đề được bàn tới.
Thông tin về thuế xe tải được công bố trong bối cảnh Tòa án Tối cao Mỹ xem xét tính hợp pháp của chính sách thương mại - một phần trung tâm trong chương trình kinh tế của ông Trump. Nhà Trắng đã bảo vệ các mức thuế của ông Trump là việc sử dụng quyền lực tổng thống hợp pháp để bảo vệ nền kinh tế.
Số liệu do Bộ Tài chính Mỹ ông bố ngày 29/9 cho thấy Chính phủ Mỹ thu về 31,3 tỷ USD doanh thu thuế quan trong tháng 9. Doanh thu từ thuế quan tăng đều đặn từ 17,4 tỷ USD vào tháng 4 lên 23,9 tỷ USD vào tháng 5, trước khi tăng lên 28 tỷ USD vào tháng 6 và đạt 29 tỷ USD vào tháng 7.Các doanh nghiệp Mỹ trực tiếp nộp các khoản thuế nhập khẩu này cho chính phủ liên bang, nhưng thường chuyển chi phí này cho người tiêu dùng bằng cách tăng giá — nghĩa là người tiêu dùng cuối cùng gánh phần lớn gánh nặng.
Thông báo của Tổng thống Trump liên quan đến một cuộc điều tra được Bộ Thương mại Mỹ khởi xướng từ tháng 4 về nhập khẩu xe tải hạng nặng. Cuộc điều tra này, được tiến hành theo Điều 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại, cho phép áp thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng được coi là quan trọng đối với an ninh quốc gia.
Cuộc điều tra tập trung vào xe tải hạng trung và hạng nặng nặng hơn 10.000 cân Anh (hơn 4,5 tấn), cũng như các bộ phận của xe. Bộ Thương mại cho rằng “một số ít” nhà cung cấp nước ngoài chiếm phần lớn lượng nhập khẩu vào Mỹ do “các hành vi thương mại cạnh tranh không lành mạnh.
Mức thuế mới đe dọa một ngành vốn đã chịu tác động từ thuế thép và nhôm, cũng như các quy định môi trường chặt chẽ hơn. Các khoản thuế nhập khẩu mới có thể đẩy giá xe sử dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm vận tải, xây dựng và dịch vụ công.
Tuy nhiên, những người ủng hộ động thái này cho rằng nó sẽ giúp củng cố sản xuất trong nước. Trong một bài đăng trên mạng xã hội tuần trước khi công bố thuế mới, ông Trump mô tả điều đó là cần thiết để “bảo vệ các nhà sản xuất xe tải hạng nặng vĩ đại của chúng ta khỏi cạnh tranh không công bằng từ bên ngoài”.
Theo số liệu của Bộ Thương mại, năm ngoái Mỹ đã nhập khoảng 245.000 xe tải hạng trung và hạng nặng, với giá trị thương mại hơn 20 tỷ USD. Mexico, một trong 3 đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ, là nước xuất khẩu lớn nhất các loại xe tải này sang Mỹ.Các mức thuế mới này là một phần trong danh sách ngày càng mở rộng các mức thuế theo ngành mà Tổng thống Trump áp đặt. Chính quyền đã áp thuế nhập khẩu thép, nhôm, đồng, ô tô và linh kiện ô tô.
Các khoản thuế bổ sung đối với gỗ mềm, gỗ xẻ, tủ bếp, bàn trang điểm và đồ gỗ bọc nệm sẽ có hiệu lực từ ngày 14/10, với một số mức tăng thêm áp dụng từ ngày 1/1.
Ngoài ra, nhiều cuộc điều tra theo Điều 232 vẫn đang tiến hành đối với tấm pin năng lượng mặt trời nhập khẩu, máy bay thương mại, chất bán dẫn, khoáng sản chiến lược, robot, thiết bị y tế và máy móc công nghiệp.
Các mức thuế theo ngành cũng cho phép ông Trump linh hoạt hơn khi các mức thuế theo quốc gia được ông áp dụng theo Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) đang bị thách thức tại tòa án liên bang. Tòa án Tối cao Mỹ đã lên lịch tranh luận vào ngày 5/11.
