Nhân sự ngân hàng: Đâu có giảm!

Tăng giảm đan xen

Tổng hợp số liệu từ báo cáo tài chính (BCTC) của 14 ngân hàng cho thấy, tổng số nhân viên của các ngân hàng này đã tăng thêm 979 người trong 9 tháng đầu năm 2013. Nếu tính cả số nhân viên tại công ty con của các ngân hàng được thể hiện trong BCTC hợp nhất, thì con số tăng thêm là 1.641 người (xem Biểu đồ).

Lưu ý: thứ nhất, số liệu ở biểu đồ là của riêng các ngân hàng, không tính các công ty con của ngân hàng. Thứ hai, BCTC quý III/2013 của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) không có thông tin về số liệu nhân viên, nên tạm sử dụng báo cáo bán niên để xem xét, theo đó ngân hàng này giảm 38 nhân viên trong 6 tháng đầu năm. Thứ ba, Ngân hàng TMCP Đông Á (EAB) không công bố BCTC riêng của ngân hàng mẹ, nên số liệu về nhân sự của ngân hàng này không được thể hiện ở biểu đồ, nhưng theo BCTC hợp nhất thì số nhân viên của Ngân hàng và các công ty con trong 9 tháng đầu năm tăng 80 người.

Biến động nhân sự ngành ngân hàng 9 tháng năm 2013 (đơn vị: người)

Những ngân hàng có số nhân viên giảm nhiều nhất đó là Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB), Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank), Ngân hàng TMCP Kỹ thương (Techcombank) và Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank). Đối với các ngân hàng này, số nhân sự của riêng ngân hàng mẹ giảm lần lượt là 901, 518, 166, 131 và 120 người. Nếu tính cả nhân viên của các công ty con thì số nhân sự giảm lần lượt là 927, 239, 87, 33 và 102 người. Chênh lệch số liệu giữa báo cáo riêng của ngân hàng mẹ và báo cáo hợp nhất cho thấy, các công ty con của VietinBank, SHB, Techcombank và Eximbank đã tuyển thêm khá nhiều nhân viên trong 9 tháng đầu năm.

Ở chiều ngược lại, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) có số lượng nhân viên tăng nhiều nhất với 1.789 người, kế đến là Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) 545 người, Ngân hàng TMCP Quân đội (MBB) 226 người, Sacombank 218 người và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) 112 người.

Con số hợp nhất là… không chính xác

Trước hết, cần nhấn mạnh rằng, nói đến tình hình biến động nhân sự ngân hàng mà sử dụng số liệu từ BCTC hợp nhất là không chính xác, vì số liệu trong BCTC hợp nhất bao gồm cả số liệu của các công ty con, trong khi các ngân hàng có rất nhiều công ty con như công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty vàng, công ty kiều hối, công ty quản lý nợ và khai thác tài sản…

Bản thân một số ngân hàng khi công bố số liệu về nhân sự cũng rất “khó hiểu”. Ví dụ, số lượng nhân viên trong BCTC hợp nhất và báo cáo của riêng ngân hàng mẹ Sacombank là như nhau. Không lẽ các công ty con của Sacombank không có nhân viên nào? Hay Techcombank trong BCTC bán niên đã lấy số liệu nhân viên tại thời điểm cuối năm 2011, thay vì cuối năm 2012 làm số đầu kỳ cho kỳ báo cáo 6 tháng đầu năm 2013. BIDV trong BCTC quý III/2013 thì không có số liệu về nhân sự. Trường hợp của Eximbank thì có phần hơi “rối” khi một số phương tiện truyền thông đưa tin ngân hàng này cắt giảm 1.000 nhân viên trong 9 tháng đầu năm, lãnh đạo Ngân hàng thì nói chỉ giảm 48 người, nhưng con số trong BCTC lại là giảm 120 người.

Nhiều người nhấn mạnh đến con số giảm 927 nhân viên của ACB (trong đó, riêng ngân hàng mẹ là 901 người) trong 9 tháng đầu năm 2013 để “xé ra to” tình trạng nhân sự của ngân hàng này nói riêng, ngành ngân hàng nói chung. Thực tế, năm ngoái, ACB (ngân hàng mẹ) đã tuyển thêm 1.678 nhân viên. ACB tuyển nhiều nhân viên trong năm 2012 là để chuẩn bị cho kế hoạch mở rộng mạng lưới, nay việc mở rộng mạng lưới không diễn ra như kế hoạch thì việc cắt giảm nhân sự là điều bình thường.

Tương tự, VietinBank giảm 166 nhân viên trong 9 tháng đầu năm 2013, nhưng con số này quá nhỏ so với 1.163 nhân viên mà ngân hàng này đã tuyển thêm trong năm 2012. Một số ngân hàng tiếp tục tuyển thêm nhân viên trong năm nay, dù năm ngoái đã tuyển rất nhiều. Vietcombank năm ngoái tuyển thêm 1.070 người, MBB 782 người, Sacombank 714 người, OceanBank 321 người.

Chủ tịch Eximbank, ông Lê Hùng Dũng nói: “Những năm trước, công việc kinh doanh thuận lợi nên bộ máy phình to ra. Nay tình hình có nhiều khó khăn, nên cần phải sắp xếp và thu gọn lại. Đó cũng là chuyện bình thường”. Ông Dũng chia sẻ, cho nhân viên nghỉ việc là việc chẳng đặng đừng và sắp xếp lại để bộ máy hoạt động hiệu quả hơn là giải pháp được Ngân hàng lựa chọn. Vì thế, nhiều nhân viên trước đây làm ở các khâu gián tiếp, ngồi tại Hội sở, thì nay được cho ra ngoài tiếp xúc trực tiếp với khách hàng. Ngay cả con gái của ông đang làm tại Eximbank cũng được điều chuyển sang bộ phận bán hàng.

Vấn đề đáng quan tâm đằng sau câu chuyện tăng, giảm số lượng nhân viên ngân hàng có lẽ là những nhân viên nghỉ việc họ đi đâu, sang ngân hàng khác hay tạm thời ra khỏi ngành? Điều đó cũng có nghĩa những nhân viên được tuyển vào trong thời gian qua là người của ngân hàng khác chạy qua, hay mới gia nhập ngành?

>> Sau cổ tức, ngân hàng giảm lương, nhân sự

>> Eximbank: “Đỡ” giá cố phiếu, không sa thải 1.000 nhân viên

>> Phát hoảng với "sa thải", "đuổi việc"

>> Sóng ngầm cắt giảm nhân sự ngân hàng

>> Tìm đủ cách sa thải nhân viên