Rắc rối đăng ký thuế thu nhập cá nhân

(ĐTCK) Không ít chuyên gia của ngành thuế tự hào rằng, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) sẽ là "cuộc cách mạng" về thủ tục hành chính. Vậy nhưng, thực tế ngay từ khâu kê khai thuế, người dân đã gặp không ít khó khăn, phiền hà, điển hình như việc áp dụng 2 hai thông tư cho cùng một nội dung…

Khác nhau

Ông Lương Ngọc Chiến, cán bộ một CTCK (có địa chỉ tại Hà Nội) cho biết, khi có mặt tại bộ phận tiếp nhận tờ khai của Cục thuế TP. Hà Nội thì cán bộ thuế ở đây chỉ nhận hồ sơ cấp mã số thuế (MST) TNCN theo mẫu biểu của Thông tư 85/2007/TT-BTC (viết tắt là Thông tư 85) ngày 18/7/2007, chứ chưa nhận tờ khai theo mẫu biểu của Thông tư 84/2008/TT- BTC (viết tắt là Thông tư 84) có hiệu lực từ ngày 1/1/2009. Ông Chiến cho biết, khi Thông tư 84 được đăng toàn văn trên website của Chính phủ, các cán bộ kế toán nói chung và kế toán trong lĩnh vực chứng khoán nói riêng đều tập huấn, test phần mềm kế toán, phần mềm chứng khoán để vận dụng cho CBCNV đơn vị mình và khách hàng theo hướng dẫn của thông tư này. Kịch bản được triển khai, trong nội bộ CTCK đã có thể đáp ứng được nội dung yêu cầu mà cơ quan thuế đề ra. Thế nhưng, để có MST TNCN do cơ quan thuế cấp không hề đơn giản bởi sự chồng chéo kể trên.

Qua việc này, ông Chiến đề nghị: "Với tư cách là cá nhân có thu nhập chịu thuế và cũng là người cán bộ kế toán sau này sẽ phải giải thích và vận dụng chính sách thuế với từng CBCNV khi có thu nhập chịu thuế và những cá nhân có thu nhập chịu thuế từ kinh doanh chứng khoán, rất mong các cơ quan hữu quan nhanh chóng vận dụng Thông tư 84 một cách đúng đắn. Công đoạn đầu tiên của một sắc thuế không nên để trì trệ và vận dụng một cách thiển cận và mỗi nơi một kiểu".

Không chỉ riêng trường hợp ông Chiến, nhiều người dân đã tỏ ra bất bình vì cơ quan thuế lại yêu cầu họ phải nộp ảnh để làm hồ sơ, trong khi đó, theo quy định tại Thông tư 84 thì không cần. "Tôi đăng ký MST để chuẩn bị cho việc nộp thuế từ năm 2009 và theo hướng dẫn tại Thông tư 84, nhưng bây giờ cơ quan thuế lại bắt tôi phải đăng ký và làm thủ tục theo Thông tư 85. Vậy sang năm tới, tôi có phải đăng ký lại theo thủ tục mới hay không?", Anh Đào Hải Nguyên (Nghĩa Tân, Cầu Giấy, Hà Nội) bức xúc nêu câu hỏi.

Người nộp thuế bức xúc không phải không có cơ sở, bởi trên các thông tin đại chúng, lãnh đạo của Tổng cục Thuế, website của Hội Tư vấn thuế Việt Nam đều đưa thông tin: thủ tục đăng ký MST TNCN hết sức thuận lợi, chỉ tiêu kê khai cấp MST sẽ nhất quán theo Thông tư 84, nhưng trên thực tế không phải như vậy.

Nguyên nhân

Trên thực tế, các đối tượng đang đăng ký thuế theo Thông tư 85 của Bộ Tài chính hướng dẫn đăng ký thuế theo Luật Quản lý thuế. Theo thông tư này, các cá nhân thu nhập từ tiền lương, tiền công có thu nhập cao sẽ đăng ký theo Thông tư 85, còn từ ngày 1/1/2009, cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công sẽ chuyển sang kê khai theo quy định tại Thông tư 84.

Ông Nguyễn Huy Trường, Trưởng ban Quản lý Thuế TNCN, Tổng cục Thuế cho biết, Luật thuế TNCN có hiệu lực từ ngày 1/1/2009, Thông tư 84 hướng dẫn thi hành cũng có hiệu lực thi hành tại thời điểm trên. Về nguyên tắc, việc đăng ký thuế theo Luật thuế TNCN chỉ thực hiện từ ngày 1/1/2009. Đây đang là giai đoạn giao thời nên về phía cơ quan thuế đã chỉ đạo cơ quan thuế các cấp cho phép vận dụng theo mẫu và thủ tục hồ sơ theo Thông tư 84 để đơn giản, tiết kiệm thời gian và tiết kiệm chi phí.

Tuy nhiên, do chỉ đạo chưa sát sao nên vẫn còn cách làm mỗi nơi mỗi khác, gây bức xúc cho người dân. Có thể cơ quan thuế cấp trên muốn linh động, tạo điều kiện thông thoáng, nhưng cán bộ thuế cấp dưới chỉ biết làm đúng theo quy trình, quy định. Và chỉ người nộp thuế ở giữa là chịu trận!