Trong cuộc họp chính sách tuần qua, các nhà hoạch định chính sách ở Mỹ, Anh, Nhật Bản và Thụy Sĩ đều quyết định giữ nguyên lãi suất. Các ngân hàng trung ương đã nhấn mạnh sự cần thiết phải giữ bình tĩnh hơn là thắt chặt chính sách hơn nữa khi lạm phát tiếp tục giảm ở hầu hết các quốc gia phương Tây.
Jennifer McKeown, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại Capital Economics cho biết: “Chúng ta đã đạt được một cột mốc quan trọng trong chu kỳ chính sách tiền tệ toàn cầu. Chu kỳ thắt chặt tiền tệ toàn cầu đã kết thúc”.
Capital Economics cho biết, lần đầu tiên kể từ cuối năm 2020, nhiều ngân hàng trung ương lớn nhất thế giới dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất trong quý tới thay vì tăng lãi suất.
Thị trường tài chính phần lớn đều kỳ vọng rằng hầu hết các ngân hàng trung ương lớn sẽ không tăng thêm lãi suất và sẽ có các đợt cắt giảm lãi suất của các ngân hàng trung ương ở nhiều nền kinh tế mới nổi.
Nathan Sheets, nhà kinh tế trưởng tại Citibank cho biết, nền kinh tế toàn cầu đang tiến gần đến “điểm chuyển tiếp” với tăng trưởng và lạm phát thấp hơn.
“Chúng tôi đang thấy bằng chứng về một chế độ mới được đặc trưng bởi lạm phát giảm dần và tăng trưởng chậm lại”, ông cho biết.
 |
Kỳ vọng cắt giảm lãi suất sẽ vượt xa tăng lãi suất ở 30 ngân hàng trung ương lớn nhất thế giới trong quý IV |
Sự thay đổi quan điểm này diễn ra sau các báo cáo về lạm phát chậm lại ở nhiều quốc gia và các dự báo của OECD cho thấy lãi suất tăng mạnh và giá dầu tăng gần đây lên khoảng 95 USD/thùng đang tạo ra những dấu hiệu ngày càng rõ ràng hơn về tốc độ tăng trưởng chậm lại.
Các ngân hàng trung ương đang bắt đầu phản ứng với dữ liệu này. Nhiều nền kinh tế mới nổi đã bắt đầu cắt giảm lãi suất trong khi các quyết định giữ nguyên lãi suất thay vì tăng lãi suất tại Ngân hàng Anh (BoE) và Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ (SNB) khiến các nhà kinh tế ngạc nhiên.
Các nhà hoạch định chính sách tiền tệ ở các nền kinh tế hàng đầu vẫn chưa sẵn sàng đề cập tới khả năng cắt giảm lãi suất và đang tìm cách giữ vững lập trường cho đến khi có thêm sự chắc chắn rằng họ đã khôi phục được sự ổn định về giá.
Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã tăng lãi suất vào tuần trước, nhưng Philip Lane, nhà kinh tế trưởng của ECB cho biết, lãi suất đang đi đúng hướng để đánh bại lạm phát với điều kiện chúng được “duy trì trong thời gian đủ dài” ở mức hiện tại. Đó là tín hiệu mạnh nhất của ECB cho đến nay rằng lãi suất khu vực đồng euro có thể đã đạt đỉnh.
Các nhà hoạch định chính sách BoE đã bỏ phiếu giữ nguyên lãi suất, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải giữ chính sách tiền tệ ở mức “hạn chế” cho đến khi đạt được tiến bộ trong việc chống lại lạm phát, thay vì thúc đẩy thắt chặt chính sách hơn nữa.
Tại Mỹ, Chủ tịch Fed Jerome Powell đã tái khẳng định niềm tin của ngân hàng trung ương rằng họ cần giữ lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn để giải thích thực tế là tốc độ tăng trưởng đã duy trì tốt một cách đáng ngạc nhiên ở nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Richard Clarida, cựu Phó chủ tịch Fed cho biết, cách tiếp cận này phản ánh quyết tâm của ngân hàng trung ương trong việc đảm bảo chống lại lạm phát dai dẳng. Ông cho biết, các động thái tiếp theo của Fed, ECB và BoE đều sẽ phụ thuộc vào dữ liệu và tất cả họ sẽ bảo vệ danh tiếng của mình về sự ổn định giá cả.
Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế đang đặt câu hỏi về việc liệu Fed có cần phải quyết liệt về lãi suất khi giá cả ở Mỹ ổn định hay không, đặc biệt là trong bối cảnh các điều kiện tài chính thắt chặt mà nhiều người tin rằng có thể bù đắp cho nhu cầu tăng lãi suất lần cuối cùng dự kiến trong quý cuối năm.
Ông Powell cho biết, quyết định giữ lãi suất ổn định của Fed không nên được hiểu là một tín hiệu mà ngân hàng trung ương cho rằng họ đã đạt đến điểm cuối của chiến dịch thắt chặt.
Tuy nhiên, triển vọng tươi sáng hơn, đặc biệt là về tăng trưởng và tỷ lệ thất nghiệp có vẻ là điều kỳ lạ đối với một số người. Monica Defend, người đứng đầu Viện Amundi cảnh báo: “Fed đã làm quá nhiều và việc thắt chặt chậm trễ này cuối cùng sẽ gây hại cho nền kinh tế”.
Việc tạm dừng tăng lãi suất diễn ra khi lạm phát đã giảm mạnh ở nhiều khu vực. Tại Mỹ, tốc độ tăng giá đã giảm hơn một nửa từ mức đỉnh 9,1% vào tháng 6/2022 xuống còn 3,7% vào tháng trước.
Ở một số nước Baltic và Đông Âu, lạm phát giảm hơn 10 điểm phần trăm so với mức đỉnh. Trong tuần này, dữ liệu chính thức dự kiến sẽ cho thấy lạm phát tại khu vực đồng euro đã giảm xuống gần mức thấp nhất trong hai năm là 4,6% trong tháng 9, giảm từ mức 5,2% trong tháng 8 và mức cao nhất là 10,6% vào tháng 10/2022.
Đồng thời, hoạt động kinh tế đã suy yếu. Các chỉ số quản lý mua hàng trong tháng 9 đang cho thấy sự yếu kém ở Anh và khu vực đồng euro, trong khi Mỹ lại ghi nhận tình trạng suy yếu trong hoạt động sản xuất hơn nữa.
