1. Cách đây không lâu, tôi nhận được một email từ người phụ trách truyền thông một tập đoàn bất động sản lớn tại TP.HCM. Trong bối cảnh thị trường đối diện nhiều thử thách, doanh nghiệp đã chủ động chia sẻ bức tranh tài chính hiện tại. Một bức tranh không hẳn sáng màu, nhưng có thể khẳng định về tính thành thật sau khi kiểm tra từ vài nguồn khác nhau.
Doanh nghiệp cho biết, tính đến cuối quý I/2025, tổng dư nợ vay đã giảm gần 9% so với cuối năm 2022 - thời điểm trước khi bắt tay vào hành trình tái cấu trúc. Riêng với trái phiếu trong nước, doanh nghiệp đã giảm được 18% dư nợ và thành công gia hạn hàng ngàn tỷ đồng trái phiếu phát hành.
Thế rồi, trong những con số tưởng như đáng mừng ấy, doanh nghiệp cũng không ngần ngại thừa nhận rằng, từ nay đến cuối năm 2026, nguồn tiền trả nợ chưa thực sự đảm bảo. Lý do là tiến độ gỡ vướng pháp lý cho các dự án chậm hơn dự kiến.
Điều này không chỉ phản ánh khó khăn của một doanh nghiệp, mà còn là thực trạng chung trên thị trường bất động sản hiện nay. Nguồn cung dự án sụt giảm mạnh, nhất là ở phân khúc nhà ở thương mại có giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội. Từ những “điểm nghẽn” pháp lý đến những cuộc thanh - kiểm tra kéo dài vẫn là rào cản lớn, nhiều khi nằm ngoài khả năng xoay xở của doanh nghiệp.
Tuy vậy, giữa những con số nợ nần và thách thức ấy, tôi lại thấy một điều đáng trân trọng, đó là khát vọng tái cấu trúc để hồi phục và phát triển. Doanh nghiệp này đã lên một lộ trình tập trung trả nợ vay trong nước, từ dòng tiền phục vụ dự án, tranh thủ các hạn mức tín dụng được cấp, đến chủ động đàm phán tái cấu trúc, gia hạn nợ vay nước ngoài và trái phiếu từ năm 2027.
Lý do thời gian tái cấu trúc phải cần thêm 2 năm nữa là bởi doanh nghiệp hiểu rằng, muốn vực dậy “dòng máu” tài chính, trước tiên phải khơi thông “nguồn thức ăn”, cũng chính là nguồn cung sản phẩm cho thị trường.
Và điều khiến tôi thêm niềm tin là sự chủ động của doanh nghiệp. Giữa vô số lời đồn đoán, giữa bầu không khí nặng nề, việc công khai khả năng trả nợ không chỉ là giãi bày sự khó khăn, mà còn là cách doanh nghiệp chứng minh tinh thần minh bạch và lời hứa phục hồi.
Doanh nghiệp và báo chí tưởng chừng như đi trên 2 con đường song song, nhưng thực ra có thể tìm thấy nhau ở “điểm giao” của trách nhiệm và hy vọng. Doanh nghiệp cần một tiếng nói đồng cảm, còn báo chí cần những câu chuyện chân thực...
Trong một môi trường kinh doanh đầy biến động như hiện nay, không gì quan trọng bằng niềm tin của khách hàng, nhà đầu tư và đối tác. Khi chia sẻ thẳng thắn cũng là lúc doanh nghiệp mong muốn khách hàng, đối tác và thị trường thấy được sự cầu thị và nỗ lực bước tới, với những tính toán và lộ trình rõ ràng.
Tôi nghĩ rằng, khi doanh nghiệp dám công bố nợ nần, dám chia sẻ khó khăn, báo chí không chỉ cần đưa tin một cách công bằng, mà còn có trách nhiệm giúp thị trường hiểu rằng, đằng sau những con số ấy là một nỗ lực bền bỉ, là sự thành thật đáng quý.
Báo chí không tô hồng thực tế, nhưng cũng không đẩy doanh nghiệp vào vòng xoáy hoảng loạn. Thay vì chỉ phơi bày khó khăn, báo chí cũng góp phần ghi nhận sự nỗ lực, cố gắng của doanh nghiệp, khơi gợi niềm tin ở những nơi còn hoang mang.
2. Doanh nghiệp và báo chí tưởng chừng như đi trên 2 con đường song song, nhưng thực ra có thể tìm thấy nhau ở “điểm giao” của trách nhiệm và hy vọng. Doanh nghiệp cần một tiếng nói đồng cảm, một cây bút biết sẻ chia. Còn báo chí cần những câu chuyện chân thực, những chi tiết đầy hơi thở thực tế.
Thế nhưng, không dễ để doanh nghiệp mở lòng. Đã nhiều lần, tôi thấy cái nhìn dè dặt của các doanh nhân khi tiếp xúc với phóng viên, với báo giới. Họ sợ tiết lộ thông tin về doanh nghiệp sẽ kéo theo những hệ lụy khó lường, sợ một câu nói lỡ lời sẽ trở thành mũi dao sắc bén. Những nhà báo như tôi, đôi khi cũng không khỏi chạnh lòng trước ranh giới mong manh của niềm tin.
Theo luật sư Trương Anh Tú, chỉ cần một dòng trạng thái chưa kiểm chứng, một bài đăng cảm tính, hay một tiêu đề giật gân… cũng có thể làm sụp đổ hình ảnh của một doanh nghiệp.
Khi môi trường truyền thông trở nên mong manh như vậy, báo chí chính thống với hệ thống kiểm chứng chặt chẽ, trách nhiệm nghề nghiệp và chuẩn mực pháp lý cần được nhìn nhận không chỉ là người đưa tin, mà còn là người bảo vệ sự thật và là người bạn pháp lý của doanh nghiệp.
Trong không ít vụ việc, báo chí là lực lượng đầu tiên lên tiếng. Họ không chỉ làm nhiệm vụ phản ánh, mà còn gián tiếp định hình cách nhìn nhận của xã hội về đúng - sai, công bằng - thành kiến, cơ hội sửa sai hay nguy cơ bị chôn vùi.
Có những doanh nghiệp chưa bị kết luận vi phạm pháp luật, nhưng đã “chết lâm sàng” trên truyền thông. Một bài viết thiếu kiểm chứng có thể tạo ra sức ép khiến đối tác chấm dứt hợp đồng, ngân hàng dừng cấp tín dụng, thị trường quay lưng. Từ đó, doanh nghiệp mất khả năng tự vệ, thậm chí mất cơ hội chứng minh mình vô tội.
“Tôi từng bảo vệ một doanh nghiệp bị nêu tên trong một vụ việc sai phạm đất đai, dù họ chỉ là đơn vị thứ cấp, không tham gia hành vi vi phạm chính. Tuy nhiên, do truyền thông đưa tên không rõ ngữ cảnh, hậu quả là doanh nghiệp bị khách hàng hoài nghi, nhân viên xin nghỉ việc, các đối tác ngừng thanh toán. Mất mát lớn nhất không phải tiền bạc, mà là uy tín không thể lấy lại”, ông Tú kể.
Báo chí đồng hành với doanh nghiệp không có nghĩa là bỏ qua sai phạm. Trái lại, chính sự phản ánh công tâm, đúng lúc, đúng bản chất sẽ giúp doanh nghiệp nhận diện sai lầm, sửa đổi và lấy lại lòng tin. Vấn đề là báo chí cần phản ánh khi chưa có kết luận pháp lý cuối cùng một cách trung lập, tôn trọng quyền cải chính và quyền được bảo vệ danh dự.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM ví von rằng: “Nếu doanh nghiệp là người lính tiên phong trên mặt trận kinh tế, thì báo chí chính là người bạn đồng hành trung thành, là cầu nối thông tin, truyền cảm hứng đổi mới và phản biện mang tính xây dựng”.
Báo chí không chỉ đưa tin, mà còn góp phần dẫn dắt nhận thức, kiến tạo niềm tin xã hội, lan tỏa những mô hình hay, doanh nghiệp tốt, truyền cảm hứng đổi mới sáng tạo và đấu tranh chống lại những biểu hiện tiêu cực, cản trở môi trường kinh doanh.
Đồng thời, báo chí cũng cần một cái nhìn khách quan, nhân văn với doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh phục hồi sau dịch, trong những biến động kinh tế toàn cầu. Cần đồng hành, cổ vũ doanh nghiệp vượt khó, chấp nhận thử nghiệm, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, đặc biệt là giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa lan tỏa giá trị thương hiệu, xây dựng hình ảnh tích cực trong mắt cộng đồng đầu tư.
3. Dù khó khăn chồng chất, nhưng những nỗ lực tái cấu trúc thị trường bất động sản, những gói hỗ trợ tín dụng, những dự án đang dần được khơi thông, chính sách đã thông thoáng… đều là những tín hiệu tích cực.
Và chính báo chí, bằng sự cân nhắc và chính trực, có thể làm dịu đi những lo lắng không cần thiết, giúp nhà đầu tư và người mua nhà nhìn thấy bức tranh toàn diện hơn, khách quan hơn. Bởi không chỉ truyền tải thông tin, báo chí còn gieo mầm hy vọng, khích lệ và nhân lên những bài học thành công, tiếp sức cho doanh nghiệp, tiếp sức cho thị trường.
Thị trường bất động sản dù còn nhiều tồn tại, nhưng tôi tin rằng, chỉ cần doanh nghiệp và báo chí cùng tìm thấy nhau ở “điểm giao”, niềm tin sẽ được hình thành. Và một khi niềm tin được thổi bùng thì không chỉ là những con số khô khan, mà cả những mục tiêu về một thị trường lành mạnh, bền vững… đều có thể hiện thực hóa.
