Đến thời điểm này, tỷ giá đã tăng 3,5% so với đầu năm và dự kiến cả năm sẽ tăng khoảng 4%. Ảnh: Đức Thanh
Fed cắt giảm thêm lãi suất, tỷ giá vẫn chưa nhẹ gánh
Tuần qua, giá USD trên thị trường chợ đen vẫn neo ở mức sát 28.000 VND/USD trong bối cảnh khả năng Fed cắt giảm lãi suất bị thu hẹp. Các quan chức của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) vẫn đưa ra các quan điểm hoàn toàn trái ngược nhau về việc cắt giảm lãi suất trong phiên họp chính sách tháng 12 tới.
Cụ thể, Chủ tịch Fed Atlanta Raphael Bostic cho rằng, Fed nên giữ nguyên lãi suất, trong khi Thống đốc Stephen Miran cho rằng, lãi suất cần được cắt giảm nhanh và mạnh. Do quan điểm chia rẽ, tỷ lệ các nhà đầu tư dự đoán khả năng Fed giảm lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm đã giảm về 47%, thay vì mức gần 70% tuần trước đó.
Dù vậy, chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế cho rằng, nhiều khả năng Fed sẽ giảm lãi suất do sức ép của Tổng thống Mỹ Donald Trump là rất lớn. “Fed rất thận trọng vì chính sách thuế quan đang đẩy lạm phát lên. Trong bối cảnh lạm phát tăng mà hạ lãi suất thì không khác gì “đổ dầu vào lửa”. Dù vậy, ông Trump đang gây áp lực rất lớn buộc Fed giảm thêm lãi suất và dưới áp lực này, khả năng Fed sẽ phải giảm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế”, TS. Hiếu nhận định.
Trong khi đó, ông Trịnh Hà, Chuyên gia chiến lược Exness Investment Bank tỏ ra chưa chắc chắn về khả năng Fed hạ lãi suất tháng 12/2025, song cho rằng, sang năm 2026, Fed có thể hạ lãi suất thêm 2-3 lần, nếu thị trường lao động ổn định hơn và lạm phát dịu đi. Bởi một khi Mỹ đạt được mục đích của mình, mức thuế quan có thể sẽ giảm dần.
Việc Fed giảm lãi suất tới đây, theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, sẽ làm giảm giá USD, từ đó giảm áp lực với tỷ giá trong nước. Đến thời điểm này, tỷ giá đã tăng 3,5% so với đầu năm và dự kiến cả năm sẽ tăng khoảng 4%.
Tuy nhiên, ngay cả khi Fed hạ lãi suất, khả năng tỷ giá trong nước dịu đi là chưa chắc chắn. Mặc dù năm nay cán cân thương mại vẫn được duy trì tốt, xuất siêu 10 tháng đạt gần 20 tỷ USD, giải ngân vốn FDI tăng 8,8%, thu hút kiều hối cũng tăng đều đặn, song cán cân vốn và tài chính lại đang thâm hụt.
Ông Vũ Duy Khánh, Giám đốc Trung tâm phân tích Công ty Chứng khoán SmartInvest cho rằng, dù thặng dư thương mại vẫn tăng, nhưng cán cân tài chính thâm hụt, cộng thêm áp lực trả nợ nước ngoài sẽ tiếp tục gây sức ép lên tỷ giá. Thực tế, dòng vốn ngoại vẫn tiếp tục rút ròng và chưa có dấu hiệu dừng lại.
Dư địa can thiệp thị trường ngày càng thu hẹp
Trong giai đoạn 2018-2022, vốn ngoại đổ vào nước ta tăng mạnh, nhưng chủ yếu là carry trade (đầu tư dựa trên chênh lệch lãi suất giữa các loại tiền tệ). Vì vậy, suốt 3 năm qua, khi Fed nâng lãi suất, dòng vốn ngoại này rút mạnh, gây thâm hụt cán cân tài chính.
Thêm vào đó, những năm gần đây, cầu USD để trả nợ công tăng mạnh, gây sức ép lớn lên tỷ giá. Việc điều hành tỷ giá của NHNN cũng thiếu sự liên thông giữa thị trường 1 và thị trường 2. Việt Nam rất khó tăng dự trữ ngoại hối bằng vốn ngắn hạn, nếu không cải cách chính sách quản lý ngoại hối, chúng ta sẽ gặp khó khăn trong phát triển giai đoạn mới.
- Ông Vũ Duy Khánh, Giám đốc Trung tâm phân tích, Công ty Chứng khoán SmartInvest
Theo các chuyên gia kinh tế, việc Fed giảm lãi suất có thể làm giảm giá USD, song với thị trường Việt Nam, sức ép đến từ USD không chỉ do yếu tố giá, mà còn do yếu tố lượng. “Cầu USD để nhập khẩu trong giai đoạn này đang rất lớn, trong khi các nhà đầu tư nước ngoài vẫn tiếp tục rút ròng mạnh, gây sức ép lớn với cầu ngoại tệ giai đoạn hiện nay”, ông Phan Lê Thành Long, chuyên gia kinh tế, CEO AFA Group nhận xét.
Cũng theo các chuyên gia, dù Fed có hạ thêm 0,25% lãi suất cuối năm nay, thì mặt bằng lãi suất của Fed vẫn ở mức cao. Ngoài ra, như đã nói ở trên, tại Việt Nam, yếu tố chính tạo nên áp lực với tỷ giá là do lượng cầu tăng mạnh, trong khi nguồn cung thu hẹp (do vốn ngoại vẫn liên tục rút ròng).
Trong khi đó, khả năng can thiệp thị trường ngoại hối của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang dần bị thu hẹp khi dự trữ ngoại hối mỏng dần. Năm 2025, NHNN đã nhiều lần bán ngoại tệ kỳ hạn để can thiệp thị trường, nhưng giải pháp này cũng chưa mang lại hiệu quả rõ rệt.
Ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA kỳ vọng, năm 2026, NHNN sẽ thay đổi chính sách lãi suất tiền gửi USD 0%/năm hiện nay để thu hút lượng tiền gửi ngoại tệ của tổ chức chảy nhiều hơn vào hệ thống ngân hàng.
