Áp lực chuyển sàn của nhà đầu tư nhỏ

Áp lực chuyển sàn của nhà đầu tư nhỏ

(ĐTCk-online) Hệ quả của việc ưu tiên vốn cho nhà đầu tư lớn rất trầm trọng nếu như những nhà đầu tư này tập trung "làm giá" cổ phiếu, đẩy nhà đầu tư nhỏ ra ngoài cuộc chơi.

Sự kiện Ngân hàng TMCP SeABank cung cấp dịch vụ cho vay cầm cố chứng khoán đang hấp dẫn sự chú ý của nhà đầu tư và khiến số lượng tài khoản mở mới tại SeABS (CTCK trực thuộc) tăng đáng kể trong thời gian ngắn. Có kết quả tương tự như SeABank, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) cũng tạo ra "sắc thái mới" cho CTCK thành viên Agriseco và Âu Lạc khi tuyên bố cung cấp vốn cho nhà đầu tư chứng khoán thông qua hình thức cầm cố. Đây được coi là tín hiệu có tác dụng "thắp sáng" niềm hy vọng cho nhà đầu tư có nguồn vốn hạn hẹp. Tuy nhiên, những ưu điểm cũng lại được coi là tấm gương phản ánh rõ hơn sự phân biệt đối xử của các CTCK với nhà đầu tư.

Theo chị Thảo, người mới tài khoản ở SeABS, đơn vị này đang thực hiện chương trình khuyến mãi với mức phí 0% trong tháng đầu tiên nên hấp dẫn được nhiều nhà đầu tư mới. Song lý do chính khiến chị chuyển tài khoản giao dịch sang đây là vì được vay cầm cố chứng khoán. Khả năng được cầm cố cổ phiếu với giá trị lớn và có thể duy trì lâu dài là ưu điểm mà nhiều CTCK khác không có được. Nó lấn át cả việc SeABS quyết định thu mức phí cầm cố chứng khoán cao hơn bình thường.

Cũng theo chị Thảo, vì là khách hàng VIP với giá trị mỗi lệnh hàng ngày tối thiểu cũng hơn 1 tỷ đồng nên ở CTCK cũ chị vẫn được hưởng sự ưu tiên khi muốn cầm cố chứng khoán để vay tiền. Tuy nhiên, cùng với sự ưu tiên này là những "tia nhìn" ganh tỵ của nhiều nhà đầu tư khác - những người không được vay vốn bằng cách cầm cố cổ phiếu. Và điều này đã khiến chị bị hạn chế về thông tin, thậm chí bị "tẩu hỏa" vì những thông tin sai lệch, thiếu trung thực của những người đố kỵ.

Có thể nói, trường hợp của chị Thảo đang trở nên khá điển hình khi nhiều CTCK tỏ rõ thái độ phân biệt đối xử với khách hàng. Theo giới quan sát, dựa vào thực tế khan hiếm nguồn tiền cho vay cầm cố chứng khoán từ các ngân hàng, nhiều CTCK chỉ thực hiện nghiệp vụ repo cổ phiếu đối với khách hàng "ruột" - những nhà đầu tư lớn và có giao dịch thường xuyên. Nếu ở góc độ cùng có phân tích giống nhau về thị trường và cùng có "kế hoạch" chia vốn để mua cổ phiếu thì nhà đầu tư nhỏ kém lợi thế hơn nhà đầu tư lớn vì hạn chế về vốn.

Đáng nói là hệ quả của việc ưu tiên vốn cho nhà đầu tư lớn còn lớn hơn nhiều nếu như những nhà đầu tư này tập trung "làm giá" cổ phiếu, đẩy nhà đầu tư nhỏ ra ngoài cuộc chơi. Ví như cổ phiếu BMC, TCT…, giới quan sát cho rằng, đó là "hàng" chỉ dành cho các "đại gia" vì các lệnh thường được đặt với khối lượng từ 500 đến hàng chục ngàn cổ phiếu.

Theo giám đốc một CTCK tại TP. HCM, thị trường đang ở giai đoạn nhạy cảm. Sự đối xử thiếu công bằng giữa các nhà đầu tư đã tạo ra sự phân hóa các cổ phiếu theo hướng tiêu cực. Từ đó, quy luật cung cầu của toàn thị trường bị ảnh hưởng, nhất là khi nhà đầu tư lớn tập trung vào những cổ phiếu có mức dao động giá cao.

Vị giám đốc này đưa ra ví dụ, cách tính VN-Index của Việt Nam là tính chung theo các chỉ số của toàn bộ chứng khoán được niêm yết. Chỉ số này sẽ không phản ánh đúng nếu xuất hiện sự chênh lệch bất thường giữa giá cổ phiếu của các ngành, nghề, lĩnh vực. Nhiều nhà đầu tư chứng khoán đã dựa vào VN-Index để tính toán. Nếu chỉ số này không phản ánh đúng bản chất của thị trường, họ sẽ ngưng các giao dịch, gây tác động xấu tới thị trường. Vì thế cần nhìn nhận vấn đề phân biệt đối xử đối với các nhà đầu tư chứng khoán ở mức ảnh hưởng tới thị trường chung.

Thực tế, nhà đầu tư đã có thể chuyển sang CTCK còn thực hiện nghiệp vụ repo cổ phiếu để tăng cường khả năng vốn và đảm bảo tính công bằng giữa các đối tượng đầu tư. Tuy nhiên, không ít người vẫn ái ngại là những đơn vị này sẽ bị "quá tải" và chẳng bao lâu nguồn vốn mà các ngân hàng dành cho CTCK sẽ cạn. Theo giới quan sát, đa số nhà đầu tư thực hiện chuyển sàn đều vẫn giữ lại tài khoản của mình ở CTCK cũ. Điều này cũng giải thích tại sao số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán vẫn tăng nhẹ, trong khi khối lượng giao dịch không biến động nhiều. Như vậy, việc chuyển sàn của nhà đầu tư chỉ nhằm giải quyết áp lực về vốn và để làm được điều này, nhà đầu tư cần tìm hiểu nguồn vốn được cung cấp cho các CTCK, số lượng tài khoản giao dịch và giá trị giao dịch trung bình của những công ty này. Đây là những tiêu chí cơ bản để mối quan hệ giữa nhà đầu tư và CTCK gắn kết lâu dài.