Tháo gỡ vướng mắc và đảm bảo sự công bằng cho doanh nghiệp bất động sản
Sáng 12/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khoá XV, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).
Trước đó, dự thảo Luật đã được Chính phủ trình Quốc hội lần đầu tại Kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2024; dự kiến sẽ được thông qua tại kỳ họp này.
Theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành, doanh nghiệp không được bù trừ lãi của hoạt động kinh doanh bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư với lỗ từ hoạt động kinh doanh khác khi xác định thu nhập tính thuế.
Điều này nhằm bảo đảm đóng góp vào ngân sách đối với các khoản lợi nhuận lớn từ hoạt động kinh doanh bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư của các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, do hiện nay các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản có xu hướng kinh doanh đa ngành và để tăng mức độ hỗ trợ doanh nghiệp, dự thảo Luật Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã sửa đổi quy định này để tạo thuận lợi, tháo gỡ vướng mắc và bảo đảm sự công bằng cho các doanh nghiệp bất động sản với các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực khác.
Cơ quan soạn thảo tính toán, trên cơ sở dữ liệu tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2023, thì có gần 400 doanh nghiệp thuộc đối tượng điều chỉnh, tổng số lỗ từ các hoạt động khác được bù trừ với lãi của hoạt động kinh doanh bất động sản là khoảng 6.750 tỷ đồng.
Nếu áp dụng quy định mới thì số thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp của các hoạt động kinh doanh bất động sản giảm khoảng 1.350 tỷ đồng (20% của 6.750 tỷ đồng).
Cơ quan soạn thảo cũng cho rằng, nếu không cho phép bù trừ lỗ từ hoạt động kinh doanh khác với lãi từ kinh doanh bất động sản thì doanh nghiệp vẫn được chuyển số lỗ này sang các kỳ sau, vì vậy, về tổng thể tác động giảm thu sẽ thấp hơn số ước tính.
Tuy nhiên, khi thẩm tra nội dung này, Uỷ ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội cho biết, có ý kiến lo ngại quy định này có thể tạo ra rủi ro doanh nghiệp cố tình hạch toán lỗ có chủ đích, làm giảm nghĩa vụ thuế.
Do đó, đề nghị giữ như quy định hiện hành, theo đó, doanh nghiệp phải xác định riêng thu nhập từ hoạt động kinh doanh bất động sản để khai nộp thuế, trường hợp hoạt động kinh doanh bất động sản bị lỗ thì vẫn được bù trừ với lãi từ hoạt động kinh doanh khác, trường hợp có lãi từ hoạt động kinh doanh bất động sản thì phải kê khai, nộp thuế riêng, không bù trừ với lỗ từ hoạt động kinh doanh khác.
Dù vậy, ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch Uỷ ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội cho biết, với tinh thần ủng hộ Chính phủ trong việc tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng GDP đạt 8%, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý với đề xuất nội dung sửa đổi này của Chính phủ, báo cáo Quốc hội cho phép thông qua; nhưng đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm tổ chức, tránh việc bị lợi dụng chính sách.
Đồng ý cho bù trừ nhưng cần quản lý chặt chẽ
Về vấn đề này, đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hoá) cũng đề nghị cần xem xét, đánh giá một cách kỹ lưỡng quy định này để vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh, nhất là doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh đa ngành, trong đó có kinh doanh bất động sản; nhưng không để doanh nghiệp lợi dụng việc bù trừ lỗ để trục lợi chính sách của Nhà nước.
 |
Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh |
"Cá nhân tôi đề nghị nên tạo điều kiện cho doanh nghiệp, cho phép doanh nghiệp được bù trừ lãi của chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư với lỗ của các hoạt động sản xuất kinh doanh khác nhưng cũng cần phải có các quy định chặt chẽ, không để doanh nghiệp kinh doanh có chủ đích tạo ra lỗ để nhằm mục đích giảm thuế từ hoạt động sản xuất, kinh doanh bất động sản.
Cần có quy định để xử lý nghiêm đối với những hành vi gian lận đối với doanh nghiệp được bù trừ lỗ sai quy định", ông Hải nói.
Cũng góp ý về nội dung này, đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) bày tỏ đồng tình với quan điểm nói trên để ủng hộ các doanh nghiệp kinh doanh đa ngành nghề, trong đó có bất động sản.
 |
Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) |
Nếu không được bù trừ lợi nhuận từ kinh doanh chuyển nhượng bất động sản với lỗ từ các lĩnh vực khác thì sẽ không hợp lý
"Trong một doanh nghiệp đa ngành nghề, nếu mình liệt kê kinh doanh bất động sản riêng, kinh doanh mua bán hàng hóa riêng để tính thuế thì không hợp lý", ông Hoà nhấn mạnh và cho biết, ông đề nghị có biện pháp phòng ngừa, sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan thuế để đảm bảo sự công tâm khách quan của các chính sách thuế, tránh tình trạng doanh nghiệp trục lợi chính sách.
