Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) vừa có tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về việc kiến nghị giao VEC là cơ quan chủ quản thực hiện Dự án mở rộng đường cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình lên 6 làn xe.
Nguy cơ thành nút cổ chai
Tại tờ trình này, VEC kiến nghị lãnh đạo Chính phủ giao VEC làm cơ quan chủ quản thực hiện Dự án theo quy định của pháp luật về đầu tư công.VEC cũng kiến nghị Bộ Tài chính bố trí vốn ngân sách nhà nước tham gia thực hiện Dự án tối thiểu khoảng 100 tỷ đồng từ nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 – 2030 đã được Bộ Tài chính thông báo.
“Điều này sẽ giúp phát huy vai trò của doanh nghiệp nhà nước, phù hợp với mục tiêu hình thành VEC, bảo đảm sự đồng bộ trong công tác vận hành, khai thác tuyến cao tốc, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn nhà nước, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển và đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% trở lên,” ông Trương Việt Đông, Chủ tịch HĐTV VEC, cho biết.
Dự án cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình giai đoạn 1 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 323/QĐ-TTg ngày 20/4/2005 và giao VEC làm chủ đầu tư. VEC đã khởi công, hoàn thành và đưa vào khai thác từ năm 2012, với tổng chiều dài khoảng 50 km. Đoạn tuyến hiện có 4 làn xe, mặt đường rộng 25 m, nền đường cho 6 làn xe hoàn chỉnh rộng 35,5 m. Các công trình cầu, cống đã được thiết kế đáp ứng quy mô 6 làn xe ngay từ giai đoạn 1 của Dự án.
Theo thống kê, lưu lượng xe trên tuyến tăng trung bình hơn 10% mỗi năm. Hiện nay, tuyến đã mãn tải với quy mô 4 làn xe, thường xuyên xảy ra ùn tắc – đặc biệt vào các dịp lễ, Tết.
Sức ép giao thông trên tuyến ngày càng lớn, có nguy cơ trở thành “nút thắt cổ chai” khi đoạn Pháp Vân – Cầu Giẽ đã khai thác 6 làn xe hoàn chỉnh; đoạn Cao Bồ – Mai Sơn đang thi công mở rộng lên 6 làn xe bằng vốn đầu tư công, dự kiến hoàn thành năm 2026.
Tại Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến 2050 (điều chỉnh), tuyến cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình được phê duyệt với hai phân đoạn: Cầu Giẽ – Phú Thứ (Km210+000 – Km226+200) được quy hoạch 10 làn xe; Phú Thứ – Ninh Bình (Km226+200 – Km260+030) được quy hoạch 6 làn xe.
Cuối tháng 9/2025, Bộ Xây dựng (cơ quan chủ quản lĩnh vực giao thông đường bộ hiện nay) đã có ý kiến về quy mô đầu tư mở rộng tuyến cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình.
Theo Bộ Xây dựng, quy mô quy hoạch chỉ là cơ sở tính toán theo nhu cầu dự báo. Khi triển khai, cấp có thẩm quyền được quyết định việc phân kỳ đầu tư tùy theo nhu cầu vận tải và khả năng nguồn lực, bảo đảm hiệu quả dự án.
Bộ Xây dựng đề nghị VEC chỉ đạo các đơn vị nghiên cứu phương án đầu tư hợp lý, tận dụng tối đa các hạng mục đã có, đánh giá tổng thể hiệu quả phân kỳ theo tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện hành để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Đề xuất phân kỳ đầu tư
Thực hiện chỉ đạo này, VEC đã tổ chức khảo sát, dự báo nhu cầu vận tải trên toàn tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình.
Kết quả cho thấy, đoạn Đại Xuyên – Phú Thứ (Km210+000 – Km226+200): lưu lượng xe đã vượt quá năng lực thông hành từ 20–40% so với quy mô 4 làn. Sau năm 2027, cần hoàn thành mở rộng lên 6 làn xe, có thể khai thác ổn định đến năm 2038.
Đoạn Phú Thứ – Cao Bồ (Km226+200 – Km260+030): lưu lượng xe hiện đã mãn tải, cần mở rộng lên 6 làn xe sau năm 2027, đủ năng lực khai thác đến năm 2045.
Sau năm 2045, cần nghiên cứu đường song hành hoặc phân luồng hợp lý, nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải gia tăng và bảo đảm khai thác hiệu quả tuyến đường.
Trên cơ sở nguồn lực hiện có và điều kiện thi công, VEC đề xuất phân kỳ đầu tư Dự án mở rộng cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình để đồng bộ với hai đoạn giáp ranh: Pháp Vân – Cầu Giẽ và Cao Bồ – Mai Sơn.
Cụ thể, giai đoạn 1 (đến năm 2027), VEC sẽ hoàn thành mở rộng lên 6 làn xe; giai đoạn 2 (sau năm 2038) sẽ nghiên cứu mở rộng theo quy mô quy hoạch 10 làn xe.
Ước tính, tổng mức đầu tư Dự án mở rộng cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình quy mô 6 làn xe là khoảng 3.013 tỷ đồng (bao gồm lãi vay trong thời gian xây dựng), trong đó chi phí xây dựng 2.044 tỷ đồng.
VEC dự kiến sử dụng vốn ngân sách nhà nước 100 tỷ đồng (thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026–2030).
Phần vốn do VEC huy động 2.913 tỷ đồng, gồm: vốn tự có của VEC là 583 tỷ đồng (bao gồm lãi vay trong thời gian xây dựng khoảng 294 tỷ đồng); vốn vay từ các tổ chức tín dụng trong nước là 2.330 tỷ đồng.
Được biết, ngày 19/2/2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 191/2025/QH15 về chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024–2026 của Công ty mẹ – VEC.
Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ tại Quyết định số 1145/QĐ-TTg ngày 13/6/2025; Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 2395/QĐ-BTC ngày 21/7/2025, theo đó tổng vốn điều lệ của VEC năm 2025 sau khi được bổ sung đạt khoảng 38.618 tỷ đồng.
Căn cứ khoản 5, Điều 19 Luật số 68/2025/QH15 ngày 14/6/2025 về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (quy định việc huy động vốn phục vụ sản xuất – kinh doanh không quá 3 lần vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp), VEC có thể huy động tối đa khoảng 115.854 tỷ đồng, đáp ứng năng lực huy động vốn để triển khai các dự án mở rộng.
Theo đề xuất, Dự án dự kiến khởi công quý III/2026 và hoàn thành, đưa vào khai thác quý IV/2027, hoặc theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
“Việc mở rộng đồng bộ tuyến Cầu Giẽ - Ninh Bình sẽ xóa điểm nghẽn lưu thông, nâng cao năng lực vận tải của trục cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn phía Bắc”, lãnh đạo VEC khẳng định.
