Thêm thương vụ “khủng”
Ngày 20/10 vừa qua, VPBank thông báo đã hoàn tất giao dịch phát hành riêng lẻ 15% cổ phần cho Ngân hàng Sumitomo Mitsui Banking Corporation (SMBC), chính thức đưa ngân hàng lớn thứ 2 Nhật Bản trở thành cổ đông chiến lược.
VPBank đạt được thỏa thuận phát hành riêng lẻ 1,19 tỷ cổ phiếu cho SMBC vào cuối tháng 3/2023. Với giá trị 1,5 tỷ USD, tương đương 35.900 tỷ đồng, đây là thương vụ phát hành cổ phiếu cho cổ đông chiến lược nước ngoài lớn nhất trong lịch sử ngành ngân hàng Việt Nam. SMBC chính là cổ đông mua 49% cổ phần của Công ty tài chính FE Credit, công ty con của VPBank hồi năm 2021.
Đầu năm nay, SMBC đã thoái vốn khỏi Eximbank sau hơn một thập kỷ gắn bó, với việc giảm tỷ lệ sở hữu từ 15% xuống còn 4,7%.
Không riêng VPBank, nhiều nhà băng khác cũng đang đẩy mạnh kế hoạch M&A. Chẳng hạn, SeABank có kế hoạch phát hành riêng lẻ tối đa 94,6 triệu cổ phiếu, tương đương 4,6366% lượng cổ phiếu đang lưu hành cho một nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, dự kiến là Quỹ Norfund (The Norwegian Investment Fund for developing countries - Quỹ đầu tư Na Uy cho các nước đang phát triển). Thương vụ này ước tính sẽ đem về cho SeABank tối thiểu 1.217 tỷ đồng, tối đa là 3.503 tỷ đồng.
Đáng chú ý, SeABank vừa ký kết hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp tại Công ty Tài chính TNHH MTV Bưu điện (PTF) tương đương 100% vốn điều lệ PTF cho AEON Financial Service Co., Ltd. - thành viên của AEON Group - tập đoàn bán lẻ lớn nhất Nhật Bản, với giá chuyển nhượng là 4.300 tỷ đồng. Thương vụ này nếu thành công sẽ giúp nâng cao năng lực tài chính đáng kể cho SeABank.
Hồi tháng 7/2023, hãng tin Reuters dẫn nguồn tin thân cận cho biết, SHB đang trong quá trình đàm phán bán 20% vốn cho nhà đầu tư nước ngoài. Một số nhà đầu tư từ Hàn Quốc và Nhật Bản đã tiếp cận SHB trong thương vụ này, với định giá ngân hàng có thể đạt mức 2 - 2,2 tỷ USD. Nguồn tin cũng cho biết, thỏa thuận dự kiến được hoàn tất trong năm nay hoặc đầu năm 2024. Trước đó, tại đại hội cổ đông thường niên 2023, nhà băng này đã thông qua tờ trình tăng vốn điều lệ từ việc phát hành cổ phiếu cho nhà đầu tư nước ngoài.
Theo chia sẻ của Chủ tịch Đỗ Quang Hiển, “SHB từ trước tới nay luôn theo xu hướng chung thuỷ, nhưng sẽ thay đổi chiến lược tìm kiếm cổ đông ngoại. SHB mong muốn đối tác tham gia cùng quản trị điều hành và gắn bó lâu dài”. Bên cạnh kế hoạch bán vốn tại ngân hàng mẹ, tháng 5/2023 vừa qua, SHB đã hoàn tất chuyển nhượng 50% vốn điều lệ SHB Finance cho đối tác Krungsri. Hai bên sẽ tiếp tục chuyển nhượng 50% vốn điều lệ còn lại sau 3 năm theo thỏa thuận đã ký.
Ở xu hướng khác, một số cổ đông lớn trong nước đã và đang thoái vốn khỏi ngân hàng. Đơn cử, trong tháng 4/2023, Petrolimex hoàn tất bán đấu giá 120 triệu cổ phiếu PGBank (tương đương 40% cổ phần của ngân hàng này) với giá bình quân 21.400 đồng/cổ phiếu.
Tương tự, VNPost bán đấu giá thành công 140 triệu cổ phiếu LPB của LPBank (tương đương tỷ lệ 8,13%) với giá khởi điểm 22.908 đồng/cổ phiếu trong tháng 4/2023. Ngoài ra, LPBank cũng đang triển khai các bước trong kế hoạch phát hành riêng lẻ 300 triệu cổ phiếu cho nhà đầu tư nước ngoài trong năm nay. Thời gian chào bán cụ thể sẽ được Hội đồng quản trị ngân hàng này quyết định sau khi được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Cổ phiếu chào bán cho nhà đầu tư nước ngoài bị hạn chế chuyển nhượng 3 năm đối với nhà đầu tư chiến lược và hạn chế chuyển nhượng 1 năm đối với nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.
“Sóng” M&A sẽ mạnh hơn
Làn sóng M&A trong ngành tài chính ở Việt Nam được cho là sẽ diễn ra sôi động trong thời gian tới khi Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước từng bước tái cơ cấu và tinh gọn quy mô của hệ thống ngân hàng. Tại Chỉ thị 01 được Thống đốc Ngân hàng ban hành đầu năm nay, một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành ngân hàng trong năm nay là xử lý các ngân hàng yếu kém thuộc diện tái cơ cấu bắt buộc.
Ngân hàng Nhà nước đã trình và được cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương chuyển giao bắt buộc đối với 4 ngân hàng (DongABank, CBBank, OceanBank và GPBank). Cơ quan này cũng đang tìm nhà đầu tư tham gia tái cơ cấu SCB, để trình Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương.
Để tăng sức hấp dẫn đối với nhà đầu tư tham gia vào các thương vụ M&A trong lĩnh vực ngân hàng, tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 01/2014/NĐ-CP ngày 3/1/2014 của Chính phủ về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước đề xuất các ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc tổ chức tín dụng yếu kém (ngoại trừ nhóm Big 4) được nới room ngoại lên mức tối đa 49%.
Ngoài 4 ngân hàng nói trên, hiện hệ thống vẫn còn khá nhiều ngân hàng trống room vốn ngoại như SHB, LienVietPostBank, SeABank, Bac A Bank, Nam A Bank, KienLongBank, VietABank, VietBank… Tại đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2023, một loạt ngân hàng như SHB, SeABank, NamABank cho biết vẫn đang trong kế hoạch chào bán cho cổ đông nước ngoài.
Còn với nhóm ngân hàng cổ phần Nhà nước, BIDV có kế hoạch phát hành riêng lẻ 9% cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài từ lâu, nhưng vẫn chưa thực hiện thành công. Chia sẻ tại đại hội thường niên 2023, ông Phan Đức Tú, Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV cho biết, ban lãnh đạo Ngân hàng đã rất nỗ lực để thực hiện kế hoạch này, với việc tiếp xúc tổng cộng 38 nhà đầu tư trong 3 năm qua, nhưng có điều không thuận lợi là tình hình kinh tế các nước, sự thu hẹp khẩu vị rủi ro của các nhà đầu tư đối với thị trường mới nổi, cùng với chính sách thắt chặt tiền tệ của các nước sẽ làm giảm sút việc mở rộng đầu tư vào Việt Nam. Tuy vậy, năm nay, Ngân hàng vẫn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ này.
Tại Vietcombank, Chủ tịch Hội đồng quản trị Phạm Quang Dũng cho biết, kế hoạch phát hành riêng lẻ 6,5% vốn điều lệ cho nhà đầu tư nước ngoài đang dừng ở bước thuê tổ chức tư vấn. Theo kế hoạch, Vietcombank sẽ thực hiện phát hành riêng lẻ cho nhà đầu tư nước ngoài trong giai đoạn 2023 - 2024…
Thực tế cũng cho thấy, các năm gần đây, các nhà đầu tư nước ngoài, nhất là các nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản và ASEAN luôn tìm kiếm cơ hội đặt chân vào thị trường ngân hàng Việt Nam. Đầu tháng 3/2023, Ngân hàng UOB thông báo đã hoàn tất thu mua mảng ngân hàng tiêu dùng của Citigroup tại Việt Nam. UOB Việt Nam cũng đã bổ nhiệm thêm các lãnh đạo cấp cao để dẫn dắt hoạt động kinh doanh bán lẻ được mở rộng tại Việt Nam
Xu hướng M&A trong lĩnh vực ngân hàng tại Việt Nam tới đây sẽ diễn ra mạnh hơn, dòng vốn chủ yếu vẫn đến từ các thị trường truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan… và kỳ vọng sẽ có thêm nguồn vốn từ các nước châu Âu khi kinh tế vĩ mô ổn định hơn.
TS. Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn Tài chính, Trường đại học Kinh tế TP.HCM nhận định, các ngân hàng kỳ vọng sự tham gia của nhà đầu tư chiến lược nước ngoài, bên cạnh năng lực tài chính tốt còn là sự hỗ trợ về công nghệ, quản trị, đáp ứng các chuẩn mực quốc tế của các nhà băng. Đặc biệt, trong bối cảnh cạnh tranh về công nghệ giữa ngân hàng và công ty công nghệ tài chính (Fintech) và ngay cả giữa các ngân hàng diễn ra rất quyết liệt thì sự tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài với tiềm lực mạnh về tài chính và công nghệ có ý nghĩa quan trọng. Nhờ đó, ngân hàng không chỉ tăng quy mô vốn, sức cạnh tranh, vốn ngoại giúp ngân hàng tái cấu trúc, tối ưu hoá chi phí; mạng lưới thị phần tăng lên, từ đó tăng thêm hiệu quả hoạt động.
M&A Việt Nam 2023
Diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 15 - năm 2023 do Báo Đầu tư tổ chức dưới sự chỉ đạo và bảo trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ diễn ra tại Trung tâm Hội nghị GEM (TP.HCM) vào thứ Ba (ngày 28/11/2023).
Với chủ đề “Chung tay cùng thịnh vượng”, Diễn đàn dự kiến thu hút hơn 500 khách tham dự và cùng nhau thảo luận chuyên sâu các cơ hội M&A tại Việt Nam, cũng như chia sẻ kinh nghiệm từ các doanh nghiệp có chiến lược M&A tiêu biểu.
Ngoài Hội thảo chính với các diễn giả hàng đầu Việt Nam và quốc tế, để đánh dấu cột mốc 15 năm ra đời, Diễn đàn năm nay sẽ vinh danh các doanh nghiệp và nhà tư vấn M&A tiêu biểu và công bố Báo cáo chuyên sâu về thị trường M&A tại Việt Nam giai đoạn 2009 - 2023.
Một điểm nhấn khác là tham dự Diễn đàn năm nay sẽ có cơ hội gặp gỡ và trao đổi với các doanh nghiệp đến từ Singapore thông qua chương trình VBEX Connect Business Matching.
 |
Để đăng ký tham dự Diễn đàn, vui lòng liên hệ: Ms. Hoàng Anh - 0373 50 74 55
