Hôm Chủ nhật (28/12), Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết, có kế hoạch tăng chi tiêu và củng cố sức mạnh chi tiêu của chính quyền địa phương thông qua các khoản chuyển giao hiệu quả hơn. Thông báo được đưa ra sau cuộc họp chính sách cuối năm, cho thấy trọng tâm là phối hợp tốt hơn giữa các công cụ tài chính và ngân sách thay vì các biện pháp kích thích mạnh mẽ hơn.
“Chính sách tài khóa chủ động hơn sẽ được thể hiện không chỉ ở quy mô nguồn vốn, mà quan trọng hơn là ở việc cải thiện hiệu quả và tính hiệu quả của việc sử dụng vốn”, Bộ trưởng Tài chính Lam Phật An cho biết.
Động thái này làm nổi bật ranh giới mong manh mà các nhà chức trách đang cân nhắc giữa việc bảo vệ nền kinh tế khỏi những khó khăn từ bên ngoài và ngăn chặn một cuộc khủng hoảng nợ trong nước làm bất ổn hệ thống tài chính.
Ông Lam cam kết sẽ đẩy nhanh các nỗ lực giải quyết rủi ro liên quan đến “nợ ẩn” của địa phương - các khoản vay ngoài bảng cân đối kế toán của các quỹ đầu tư thay mặt cho các thành phố và tỉnh mà họ đang gặp khó khăn trong việc trả nợ.
Trung Quốc cần tăng cường hỗ trợ tài chính cho nền kinh tế khi tình trạng suy thoái bất động sản kéo dài nhiều năm và căng thẳng thương mại ảnh hưởng đến nhu cầu, trong khi dư địa nới lỏng tiền tệ đang thu hẹp. Đối mặt với rủi ro nợ ngày càng tăng, các nhà chức trách đang tìm cách nâng cao lợi suất đầu tư của chính phủ và hướng nguồn lực vào các lĩnh vực ưu tiên quốc gia.
Theo tuyên bố chính thức, một phần của chiến lược là chi tiêu nhiều hơn cho “các lực lượng sản xuất mới” - thuật ngữ chính sách viết tắt cho sản xuất tiên tiến và đổi mới công nghệ. Chính phủ Trung Quốc cũng có kế hoạch tinh giản các khoản giảm thuế và trợ cấp tài chính để hạn chế cạnh tranh lãng phí giữa các tỉnh và tạo ra một thị trường nội địa thống nhất hơn.
“Cuộc họp nhấn mạnh chính sách tài khóa có mục tiêu và hiệu quả tốt hơn là quy mô đơn thuần, tập trung không phải vào việc tăng chi tiêu mà là cải thiện hiệu quả sử dụng chi tiêu”, Ding Shuang, nhà kinh tế trưởng khu vực Đại Trung Hoa và Bắc Á của Standard Chartered cho biết.
Việc tập trung vào tính chính xác diễn ra trong bối cảnh tổng nợ chính phủ của Trung Quốc đã tăng vọt trong những năm gần đây để thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh tâm lý kinh doanh và tiêu dùng ảm đạm.
Chính phủ đã nâng mức thâm hụt ngân sách tổng thể theo kế hoạch lên gần 10% GDP trong năm nay, mặc dù chi tiêu thực tế liên tục thấp hơn mục tiêu. Trong 11 tháng đầu năm 2025, chính phủ chỉ chi tiêu 34.000 tỷ nhân dân tệ (4.800 tỷ USD), chưa đến 81% ngân sách hàng năm.
Trong năm 2026, ông Ding dự đoán chính phủ sẽ tăng chi tiêu thực tế, ngay cả khi ngân sách chính thức chỉ tăng nhẹ.
Khi căng thẳng thương mại có nguy cơ làm chậm xuất khẩu, một trụ cột chính trong kế hoạch thúc đẩy tăng trưởng của Trung Quốc là chuyển hướng hỗ trợ sang người tiêu dùng Trung Quốc. Bộ Tài chính đã nhắc lại lời kêu gọi biến nhu cầu nội địa thành động lực tăng trưởng, cam kết tăng thu nhập hộ gia đình và duy trì chương trình trao đổi hàng tiêu dùng trong nước.
Sáng kiến cung cấp trợ cấp cho các thiết bị tiết kiệm năng lượng và xe điện là điểm sáng hiếm hoi cho doanh số bán lẻ năm nay. Bằng cách mở rộng các chương trình này, các nhà chức trách hy vọng sẽ ổn định tiêu dùng vốn vẫn suy yếu khi các hộ gia đình phải đối mặt với giá trị bất động sản giảm và thị trường lao động hạ nhiệt.
