Bởi theo các chuyên gia trong ngành tài chính và lãnh đạo các ngân hàng, việc xếp hạng phải được dựa trên những quy định, những tiêu chí cụ thể của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), chứ Vietnam Credit không thể tự quy định. ĐTCK xin giới thiệu một số ý kiến từ các nhà quản lý, nhà lãnh đạo ngân hàng.
Ông Trần Xuân Huy, Tổng giám đốc Ngân hàng Sacombank
Ngân hàng không đăng ký và do Công ty Vietnam Credit tự xếp. Theo tôi, để có được một kết quả xếp hạng đúng với thực tế và sát thực về hoạt động cũng như năng lực của các ngân hàng thì tổ chức xếp hạng đó được quốc gia công nhận ở mức độ nào, các tiêu chí xếp hạng được thông qua bởi ai và uy tín ra sao? Còn nếu Vietnam Credit là đơn vị tư nhân và tự đặt ra tiêu chí sẽ khó có thể mang tính chuẩn xác cao. Tôi cho rằng, để xếp loại năng lực của các ngân hàng thì NHNN là đơn vị có quyền đánh giá từng ngân hàng, đồng thời NHNN có bộ tiêu chí theo chuẩn quốc tế.
Ông Nguyễn Duy Hưng, Tổng giám đốc Ngân hàng VietBank
Tôi cho rằng, các công ty tư nhân có thể tự phán xét về khả năng hoạt động của các ngân hàng. Song, khi kết quả đã được công bố rộng rãi và đăng lên báo thì việc này là vi phạm pháp luật. Bởi tiêu chí xếp hạng của các ngân hàng phải có quy định cụ thể.
Ông Trương Hoàng Lương, Tổng giám đốc Ngân hàng KienLong Bank
Chúng tôi không được biết đến việc xếp hạng ngân hàng năm 2009 của Vietnam Credit. Do đó, với kết quả xếp hạng mà công ty này vừa công bố, theo tôi, chưa hẳn là căn cứ để đánh giá năng lực, hoạt động của các ngân hàng. Bản thân KienLong Bank trong những năm qua vẫn hoạt động tương đối khả thi, kể cả năm mà diễn biến thị trường có nhiều khó khăn nhất là 2008 vừa qua khi khủng hoảng tài chính xảy ra.
Ông Nguyễn Đình Tùng, Phó tổng giám đốc Ngân hàng MaritimeBank
Việc xếp hạng ngân hàng năm 2009 của Vietnam Credit là chưa thực sự đủ độ tin cậy. Bởi để xếp hạng được hoạt động của các ngân hàng phải có đầy đủ thông tin và dữ liệu xác đáng, không thể chỉ dựa trên báo cáo tài chính kiểm toán. Nhưng để có được điều này, chỉ có Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng thuộc NHNN mới có được. Mặt khác, xếp hạng các ngân hàng không phải là chuyện đơn giản, chẳng hạn như việc xếp hạng tín dụng của Moody’s đối với các ngân hàng Việt Nam luôn được thực hiện một cách có bài bản và uy tín. Trước khi đi đến quyết định xếp hạng cho ngân hàng nào, Moody’s cử một kiểm toán riêng theo chỉ định của Moody’s, chứ không phải kiểm toán do ngân hàng chọn. Đồng thời, việc giám sát của Moody’s còn sát sao hơn cả cơ quan thanh tra. Sau hơn 3 tháng, xem xét và kiểm tra các số liệu, Moody’s mới quyết định (dưới sự đồng ý của ngân hàng đó) triển khai việc xếp hạng. Đặc biệt, sau khi có kết quả xếp hạng, Moody’s cũng không phải là người công bố thông tin, mà quyền này thuộc về các ngân hàng, thay vì kết quả được Vietnam Credit công bố rộng rãi hiện nay.
Đại diện, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam
Trước những bức xúc của các ngân hàng về kết quả xếp hạng ngân hàng Việt Nam năm 2009 do Vietnam Credit vừa công bố, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã có Công văn số 339/HHNH gửi Thống đốc NHNN trong ngày cuối tuần qua. Hiệp hội cho rằng, trong kết quả xếp hạng có một số vấn đề chưa hợp lý. Thứ nhất, hoạt động của ngân hàng thương mại là hoạt động kinh doanh có điều kiện đã được pháp luật quy định. Vì vậy, mọi hoạt động liên quan đến ngân hàng phải được NHNN cho phép. Đặc biệt, việc xếp hạng ngân hàng thương mại hiện chỉ có Cơ quan Thanh tra, giám sát thuộc NHNN được phép thực hiện, vì họ có đầy đủ chức năng và thông tin, số liệu chính xác về hoạt động của từng ngân hàng. Do đó, theo VNBA, việc một công ty tư nhân đứng ra xếp loại, đánh giá các ngân hàng Việt Nam năm 2009 mà chỉ dựa trên các báo cáo kiểm toán của năm 2008 trở về trước là chưa đầy đủ, chưa đủ căn cứ để xếp loại ngân hàng.
Hơn nữa, năm 2008 là năm có diễn biến kinh tế vô cùng phức tạp và đó là năm các ngân hàng phải hoạt động trong điều kiện kinh tế bất thường. Vì vậy, không thể lấy cái “bất thường” để xếp loại cái “bình thường” cho năm 2009. VNBA cho rằng, để đánh giá được chính xác hoạt động của một ngân hàng phải căn cứ trên nhiều tiêu chí, cả định lượng và định tính. Chẳng hạn như bảng cân đối tài sản chi tiết đến bậc IV, chất lượng tài sản, năng lực quản trị điều hành, khả năng thanh khoản, việc chấp hành nghiêm túc quy trình, quy phạm nghiệm vụ của NHNN… Và những thông tin này chỉ có Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng của NHNN mới có đủ tư liệu xác đáng và đầy đủ để xếp loại ngân hàng. Bên cạnh đó, VNBA cho rằng, Vietnam Credit đánh giá hoạt động của các ngân hàng dựa trên số liệu đã cũ, không đầy đủ, sau đó còn công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, gây ra bất lợi cho ngân hàng, nhất là cho những ngân hàng được xếp loại C trở xuống.
Ông Hồ Hữu Hạnh, Giám đốc NHNN Chi nhánh TP. HCM
Theo tôi, kết quả xếp hạng này không đáng để tin cậy. Đây là vấn đề khá nhạy cảm và nếu kết quả xếp hạng này ảnh hưởng đến uy tín của các ngân hàng thì các ngân hàng kiện Vietnam Credit cũng là chuyện khó tránh. Thực tế, các ngân hàng đều tỏ ra không đồng tình với kết quả xếp hạng của Vietnam Credit. Mặt khác, Vietnam Credit là một công ty tư nhân nên không thể xếp hạng các ngân hàng. Trong khi đó, để xếp hạng các ngân hàng thương mại đòi hỏi phải có rất nhiều yếu tố, chứ không chỉ dựa chủ yếu vào các bản báo cáo tài chính.
Theo kết quả báo cáo xếp hạng ngân hàng Việt Nam năm 2009 lần đầu tiên được một công ty tư nhân - Công ty TNHH Thông tin tín nhiệm và xếp hạng doanh nghiệp Việt Nam (Vietnam Credit) công bố, duy nhất có Ngân hàng ACB được xếp hạng A.
Hạng BBB gồm có: Sacombank, Techcombank, Vietcombank, MB, Eximbank, Vietinbank, VPBank, BIDV, Habubank.
Hạng BB gồm: DongA Bank, VIB, MaritimeBank, LienvietBank, SHBank, Oceanbank.
Hạng B gồm: VID Public, HDBank, ABBank, TienPhong Bank, Liên doanh Việt Thái, Dầu khí toàn cầu, Liên doanh Indovina, SCB, Navibank, MHB, Xăng dầu Petrolimex, SouthernBank.
Hạng CCC gồm: Liên doanh Shinhanvina, VietA Bank, Liên doanh Việt Nga, Vietbank, Bắc Á, Mỹ Xuyên, Miền Tây, OCB, DaiA Bank, Đệ Nhất, NamA Bank, TrustBank, GiaDinh Bank, Viet Nam Tin Nghia Bank, KienLong Bank.
Hạng D có Ngân hàng TMCP Việt Hoa.
Vietnam Credit cho biết, đây là bảng xếp hạng sau khi tổng hợp 18 chỉ tiêu trọng yếu về tài chính và phi tài chính như: tỷ lệ an toàn vốn, khả năng thanh khoản, hiệu quả kinh doanh, năng lực và kinh nghiệm quản lý, thương hiệu, chất lượng và sự đa dạng hóa tài sản, dịch vụ…, của các ngân hàng. Nguồn dữ liệu được lấy chủ yếu từ các bản báo cáo tài chính đã được kiểm toán của ngân hàng từ năm 2008 trở về trước.
