ASEAN đẩy mạnh tự do hóa dịch vụ, mở rộng hợp tác sau năm 2025

Từ ngày 5 đến ngày 11/11, tại Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, Bộ Tài chính phối hợp với Ban Thư ký ASEAN tổ chức Phiên họp lần thứ 111 của Ủy ban Điều phối Dịch vụ ASEAN (CCS 111). Phiên họp có sự tham dự của khoảng 160 đại biểu đến từ các nước thành viên ASEAN và Ban Thư ký ASEAN.

Về phía Việt Nam, ngoài Bộ Tài chính còn có đại diện các bộ, ngành: Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Công an, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; cùng các chuyên gia trong một số lĩnh vực nghề nghiệp.

Đoàn Việt Nam tham dự Phiên họp.

Tại phiên họp CCS 111, Ủy ban điều phối dịch vụ ASEAN tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm trong điều phối hội nhập dịch vụ của khu vực. Chương trình làm việc diễn ra theo 2 nội dung chính.

Từ ngày 5 - 7/11/2025 là các cuộc họp của những nhóm chuyên môn, bao gồm Hội đồng Kiến trúc sư ASEAN (AAC), các nhóm điều phối hành nghề kế toán, kỹ sư, khảo sát, nha khoa, điều dưỡng, khám chữa bệnh, cùng các nhóm dịch vụ chuyên môn, dịch vụ y tế, logistics - vận tải. Trọng tâm thảo luận là thúc đẩy thừa nhận lẫn nhau đối với người hành nghề qua các Hiệp định thừa nhận lẫn nhau (MRAs), đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hoạt động hành nghề trong toàn khối.

Từ ngày 7 - 11/11/2025 là Phiên họp tổng thể, ghi nhận kết quả của các nhóm chuyên môn và tiếp tục bàn thảo các nội dung quan trọng trong triển khai Hiệp định Thương mại dịch vụ ASEAN (ATISA). Các đại biểu thảo luận dự thảo Nghị định thư sửa đổi ATISA, xác định số lượng ngành và phân ngành áp dụng nguyên tắc “ratchet” (chỉ tiến, không lùi), cơ chế chuyển đổi biểu cam kết trong Danh mục các biện pháp không tương thích (NCM), triển khai Khuôn khổ tạo thuận lợi dịch vụ trong ASEAN (ASFF), Hiệp định ASEAN về di chuyển thể nhân, cùng một loạt sáng kiến nhằm thúc đẩy kinh tế dịch vụ khu vực sau năm 2025.

Phát biểu khai mạc Phiên họp tổng thể, TS. Chu Đức Lam, Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) chào mừng các đại biểu tham dự CCS 111 và gửi lời chúc mừng đại diện Timor Leste khi quốc gia này trở thành thành viên chính thức thứ 11 của ASEAN.

TS. Chu Đức Lam phát biểu khai mạc.

Ông Chu Đức Lam nhấn mạnh rằng trong bối cảnh kinh tế - chính trị thế giới biến động, tiềm ẩn nhiều rủi ro, hợp tác khu vực mang ý nghĩa chiến lược, trong đó hội nhập dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) năng động và kết nối sâu rộng.

Với tinh thần đồng thuận, vượt qua khác biệt về mức độ phát triển dịch vụ giữa các nước thành viên, ASEAN đã đạt được nhiều kết quả quan trọng như: ký kết Hiệp định Thương mại dịch vụ ASEAN (ATISA), Hiệp định ASEAN về di chuyển thể nhân (MNP), Khuôn khổ tạo thuận lợi dịch vụ trong ASEAN (ASFF)…

Những kết quả này đang góp phần tăng cường thương mại và đầu tư nội khối, thúc đẩy chuỗi cung ứng khu vực, tạo việc làm chất lượng và hỗ trợ đổi mới sáng tạo. Các lĩnh vực như tài chính, viễn thông, logistics, du lịch, y tế, giáo dục, dịch vụ môi trường và kinh tế số đang tiếp tục vận hành như “động cơ kép”: vừa hỗ trợ tăng trưởng, vừa thúc đẩy chuyển đổi xanh và chuyển đổi số.

“Phiên họp lần này tiếp nối kết quả của các kỳ CCS trước, tiếp tục rà soát tiến độ và tinh chỉnh cách tiếp cận để phù hợp thực tiễn. Tất cả các thảo luận của CCS cần hướng tới mục tiêu chung: thực thi hiệu quả, tháo gỡ điểm nghẽn kỹ thuật, giảm rào cản cho doanh nghiệp và xây dựng công cụ hỗ trợ triển khai, bảo đảm kết quả đi vào cuộc sống, đóng góp cho tăng trưởng xanh và bao trùm”, TS. Chu Đức Lam nhấn mạnh.

Đại diện các nước tham gia Phiên họp.

Mục tiêu của CCS 111 là hướng tới tự do hóa dịch vụ trong ASEAN, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp và nhà cung ứng dịch vụ thông qua việc giảm rủi ro chính sách, cải thiện minh bạch thủ tục hành chính, tạo thuận lợi di chuyển thể nhân. Sau phiên họp, Ban Thư ký ASEAN và các nước thành viên sẽ thông qua báo cáo kết quả triển khai.

Với vai trò cơ quan đầu mối, Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu và xây dựng chính sách phù hợp để triển khai hiệu quả các sáng kiến của ASEAN trong lĩnh vực dịch vụ.

Tại CCS 111, Việt Nam khẳng định tiếp tục thúc đẩy nền tảng số một cửa, đơn giản hóa MRAs (các tiêu chí công nhận chuyên môn giữa các quốc gia) và định vị kinh tế tuần hoàn như động lực mới của khu vực dịch vụ.