Nợ công đang được kiểm soát rất tốt
Tiếp phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng sáng 19/6, đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Giang) đặt vấn đề: Hiện nay Bộ Tài chính đã và đang tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội rất nhiều dự án với quy mô lớn, như dự án đường cao tốc, cảng biển, cảng hàng không, dự án điện hạt nhân.
Trong khi đó, đại biểu cho rằng, quy mô thu ngân sách hằng năm tăng chậm. "Vậy nguồn vốn chủ yếu sẽ lấy từ đâu? Nợ công có được bảo đảm hay không? Liệu chúng ta có để lại gánh nợ quá lớn cho con cháu chúng ta hay không?", ông Tuấn chất vấn.
 |
Đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Giang) |
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, vừa qua Chính phủ đã rất quyết tâm trong việc triển khai phát triển hạ tầng giao thông trên phạm vi toàn quốc.
Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo và trình Quốc hội đặt mục tiêu xây dựng 3.000 km đường cao tốc.
"Đây là mục tiêu rất khó khăn trong bối cảnh nguồn ngân sách còn hạn hẹp", ông Thắng nói.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, "chúng ta vẫn đang kiểm soát rất tốt nợ công, nợ Chính phủ" - hiện ở mức khoảng 33% GDP, là con số rất thấp và rất an toàn.
Mặt khác, Bộ trưởng cho rằng, hiện nay, tất cả các dự án, kể cả những dự án lớn đều được tính toán rất chi tiết, cụ thể. Dự án nào sử dụng ngân sách Nhà nước, sử dụng bao nhiêu, dự án nào vay vốn và nếu vay thì đều phải tính toán kỹ lưỡng về hiệu quả kinh tế - xã hội cũng như hiệu quả tài chính.
"Việc vay vốn cũng được cân nhắc cẩn trọng: vay từ đâu, vay ODA hay phát hành trái phiếu?", Bộ trưởng nói và cho hay, hiện chúng ta còn dư địa phát hành trái phiếu khoảng 500.000 tỷ đồng nhưng chưa sử dụng.
Bộ trưởng khẳng định, Bộ Tài chính đã và sẽ tính toán, thực hiện rất kỹ lưỡng, thận trọng đối với vấn đề tham mưu các dự án đầu tư, đảm bảo cân đối nợ công và thời gian tới sẽ tiếp tục làm chặt chẽ vấn đề này.
Tư lệnh ngành Tài chính cũng nêu quan điểm, mục tiêu lớn nhất trong đầu tư là dự án có vận hành hiệu quả hay không. Nếu hiệu quả, cũng giống như một doanh nghiệp vay ngân hàng để kinh doanh, thì vẫn có của ăn của để, vẫn trả được nợ, vẫn có hạ tầng và tiếp tục đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội.
"Thực tế, những dự án lớn được triển khai trong thời gian qua đều được đánh giá kỹ về hiệu quả. Do đó, đại biểu hoàn toàn có thể yên tâm về vấn đề nợ công của ngân sách quốc gia", ông Thắng nói.
Về vấn đề sử dụng đòn bẩy tài chính, ông Thắng nói thêm rằng, nếu muốn phát triển thì không có con đường nào khác ngoài việc sử dụng đòn bẩy tài chính. Chúng ta cần nâng tỉ lệ nợ công, tăng cường vay từ nhân dân, xã hội hóa, huy động vốn ODA và nguồn lực từ các tổ chức tài chính quốc tế để phát triển kinh tế.
"Nếu không vay, nghĩa là chúng ta chỉ đầu tư trong phạm vi đồng vốn hiện có – như vậy sẽ không có đòn bẩy. Không có đòn bẩy thì không bao giờ có tăng trưởng cao, nhất là khi chúng ta đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số", Bộ trưởng nói và nhấn mạnh, tăng trưởng cũng phải đúng chỗ, phải tạo ra hiệu quả, công ăn việc làm, của cải và ngân sách để vừa tăng thu, vừa trả được nợ.
Thống đốc NHNN: Cần thay đổi chiến lược thu hút FDI
Bổ sung ý kiến tại phiên chất vấn sáng 19/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho rằng, từ góc độ đầu tư, tăng trưởng của kinh tế Việt Nam dựa vào vốn rất lớn. Tuy nhiên, hiệu quả dòng vốn chưa cao, phản ánh qua chỉ số ICOR (hệ số hiệu quả sử dụng vốn đầu tư) hiện cao hơn nhiều so với các nước trong khu vực, thế giới.
 |
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng tại phiên chất vấn sáng 19/6 |
Cụ thể, Thống đốc cho rằng, Việt Nam chưa tận dụng được nhiều lợi thế về nguồn vốn, chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản trị và chưa có sự kết nối của khu vực FDI và doanh nghiệp trong nước.
Đặc biệt, Thống đốc nói rằng cần có sự thay đổi trong chiến lược thu hút vốn đầu tư trực tiếp (FDI) trong giai đoạn tới.
Với chỉ tiêu nợ nước ngoài, nợ công trong ngưỡng an toàn hiện nay, Tư lệnh ngành Ngân hàng khẳng định vẫn còn dư địa để mở rộng thu hút vốn ngoại, tránh việc nguồn vốn trong nước phụ thuộc lớn vào tín dụng ngân hàng như hiện nay.
Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, dư nợ tín dụng trên GDP ở mức 134% vào cuối 2024. Việc tiếp tục dựa vào vốn ngân hàng, Thống đốc Hồng nói sẽ tiềm ẩn rủi ro của hệ thống và có thể gây hệ lụy cho nền kinh tế.
Do đó, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, để tăng trưởng cao, phát triển bền vững, các bộ ngành, nhất là Bộ Tài chính, cần lưu ý cân đối nguồn vốn cho các dự án đầu tư lớn, trọng điểm; chú trọng thời gian phân kỳ, dự phòng vốn cho các dự án để không bị động và không tạo áp lực thu xếp vốn.
Để đạt mục tiêu GDP trên 8% năm nay, về phần ngân hàng, bà Hồng nói rằng, chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng được Ngân hàng Nhà nước đưa ra năm nay là khoảng 16%. Chỉ tiêu này sẽ được Ngân hàng Nhà nước kiểm soát, điều chỉnh phù hợp thực tế. Chính sách tiền tệ cũng được điều hành linh hoạt, hợp lý để góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ, đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.
