Đề xuất cơ quan thuế, bảo hiểm làm thủ tục phá sản cho doanh nghiệp

Sáng 23/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra Dự án Luật Phá sản (sửa đổi).

Ba trường hợp cơ quan thuế, bảo hiểm phải yêu cầu phá sản doanh nghiệp

Trình bày tờ trình, ông Lê Minh Trí, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao cho biết, dự án Luật Phá sản (sửa đổi) đã hoàn thiện thủ tục phá sản theo hướng linh hoạt, nhanh chóng, hiệu quả.

Luật đã bổ sung chủ thể có nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu áp dụng thủ tục phá sản, theo đó quy định cơ quan thuế, cơ quan bảo hiểm có nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu áp dụng thủ tục phá sản trong 3 trường hợp.

Một là khi doanh nghiệp, hợp tác xã nợ thuế, nợ bảo hiểm đã bị cơ quan thuế thông báo về việc người nộp thuế không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký;

Hai là cơ quan bảo hiểm xã hội thông báo đôn đốc đối với khoản nợ bảo hiểm xã hội nhưng không có phản hồi trong 3 năm liên tiếp gần nhất;

Ba là không xác định được người đại diện.

Theo ông Trí, quy định này sẽ giúp chấm dứt hoạt động và khai tử những doanh nghiệp, hợp tác xã nợ thuế, nợ bảo hiểm kéo dài, không còn tồn tại, hoạt động trên thực tế nhưng không thể rút khỏi thị trường do không có người nộp đơn yêu cầu áp dụng thủ tục phá sản.

Điều này góp phần giảm áp lực quản lý, theo dõi của các cơ quan quản lý Nhà nước, cải thiện môi trường hoạt động kinh doanh, lành mạnh hóa nền kinh tế.

Ông Lê Minh Trí cho biết, dự án Luật Phá sản (sửa đổi) hoàn thiện thủ tục phá sản theo hướng linh hoạt, nhanh chóng, hiệu quả.

Ngân sách sẽ tạm ứng chi phí phá sản doanh nghiệp

Theo Chánh án TANDTC Lê Minh Trí, thực tiễn giải quyết phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã cho thấy, một trong những điểm nghẽn lớn nhất dẫn tới đình trệ vụ việc là vấn đề tạm ứng chi phí phá sản, chi trả chi phí phá sản trong những trường hợp không phải nộp tạm ứng chi phí phá sản hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tiền, tài sản để nộp hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã còn tài sản nhưng không thể bán để bảo đảm chi phí phá sản.

Vấn đề này hiện còn có quan điểm khác nhau.

Quan điểm thứ nhất cho rằng, quy định tạm ứng chi phí phá sản, nguồn chi trả chi phí phá sản trong trường hợp trên do ngân sách Nhà nước bảo đảm. Kinh phí chi trả chi phí phá sản trong trường hợp này được bố trí trong dự toán ngân sách Nhà nước hàng năm của tòa án.

Việc dự toán, quản lý, sử dụng, tạm ứng, thanh toán kinh phí được thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách Nhà nước, pháp luật về chi phí tố tụng. Tiền tạm ứng chi phí phá sản trong trường hợp này sẽ được hoàn trả ngay vào ngân sách Nhà nước khi bán được tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã.

Quan điểm thứ hai cho rằng, tạm ứng chi phí phá sản, nguồn chi trả chi phí phá sản trong trường hợp trên được bảo đảm thông qua Quỹ Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ theo quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ và các Quỹ khác theo quy định của pháp luật có nội dung hỗ trợ doanh nghiệp.

Ông Trí cho biết, TANDTC nhất trí và thể hiện dự thảo Luật theo quan điểm thứ nhất vì phù hợp với chính sách của Nhà nước về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã gặp khó khăn trong kinh doanh thực hiện thủ tục phục hồi, phá sản nhằm khôi phục hoặc chấm dứt hoạt động kinh doanh một cách có trật tự, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, lành mạnh hóa nền kinh tế.

"Nếu giữ nguyên quy định hiện hành thì không tháo gỡ được điểm nghẽn của pháp luật phá sản trong giải quyết vụ việc phá sản hiện nay, góp phần bảo đảm môi trường kinh doanh lành mạnh", ông Trí nêu quan điểm.

Đồng thời, nếu chi trả từ Quỹ Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ thì chỉ áp dụng được đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ là chưa toàn diện.

Doanh nghiệp, hợp tác xã trong quá trình sản xuất, kinh doanh đã có đóng góp tài chính nhất định cho Nhà nước, đóng góp về mặt an sinh cho xã hội nên khi gặp khó khăn về tài chính phải tiến hành phá sản thì việc Nhà nước hỗ trợ tạm ứng trước chi phí phá sản khi doanh nghiệp, hợp tác xã chưa bán được tài sản là phù hợp.

Thẩm tra nội dung này, ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội cho biết, đa số ý kiến thành viên Ủy ban nhất trí với quy định về kinh phí chi trả chi phí phá sản như đề xuất của cơ quan trình.

Ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính (Ảnh: Quốc hội).

Theo đó, kinh phí chi trả chi phí phá sản được bố trí trong dự toán ngân sách Nhà nước hàng năm của tòa án trong trường hợp không phải nộp tạm ứng chi phí phá sản hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tiền, tài sản để nộp hoặc còn tài sản nhưng không thể bán để bảo đảm chi phí phá sản.

"Việc dự toán, quản lý, sử dụng, tạm ứng, thanh toán kinh phí được thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách Nhà nước, pháp luật về chi phí tố tụng. Tiền tạm ứng chi phí phá sản trong trường hợp này sẽ được hoàn trả ngay vào ngân sách Nhà nước khi bán được tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã", ông Mãi nêu.