Phối cảnh Dự án Cảng hàng không Phan Thiết.
Áp lực tiến độ
Sau gần 10 năm chật vật triển khai mà không mang lại kết quả cụ thể nào, Dự án Cảng hàng không Phan Thiết - hạng mục hàng không dân dụng đang đứng trước những thay đổi quan trọng.
Theo đó, vào cuối tuần trước, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có Công văn số 4428/UBND-KTTH gửi các bộ: Quốc phòng, Công an, Xây dựng, Văn hóa - Thể thao và Du lịch đề nghị tham gia ý kiến thẩm định hồ sơ thực hiện Dự án Cảng hàng không Phan Thiết - hạng mục hàng không dân dụng tại phường Mũi Né, tỉnh Lâm Đồng.
Đây là cơ sở để UBND tỉnh Lâm Đồng thực hiện các thủ tục trình HĐND tỉnh thông qua chủ trương đầu tư Dự án Cảng hàng không Phan Thiết - hạng mục hàng không dân dụng theo hình thức BOT (dự kiến thông qua trong tháng 10/2025) và lập hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án này theo hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất.
Cụ thể, UBND tỉnh Lâm Đồng đề nghị Bộ Quốc phòng cho ý kiến về các điều kiện, yêu cầu theo Quyết định số 159/QĐ-TTg ngày 15/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục công trình quốc phòng sử dụng lưỡng dụng thuộc sân bay quân sự tại Phan Thiết, liên quan đến việc thực hiện dự án thông qua hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất; cùng các vấn đề thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an (nếu có).
Trong khi đó, Bộ Xây dựng được đề nghị cho ý kiến về sự phù hợp của mục tiêu, quy mô, địa điểm, yêu cầu hoạt động của dự án đầu tư với các quy hoạch ngành quốc gia đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, cùng các vấn đề khác thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng.
Đặc biệt, cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng, giao thông vận tải cũng được tham vấn về các điều kiện, tiêu chuẩn để bảo đảm hoạt động của dự án đầu tư; các yêu cầu về năng lực của nhà đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng cảng hàng không theo quy định của pháp luật.
Theo hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư, Dự án Cảng hàng không Phan Thiết - hạng mục hàng không dân dụng được triển khai tại phường Mũi Né, tỉnh Lâm Đồng (trước đây thuộc tỉnh Bình Thuận) có quy mô công suất phục vụ các hoạt động bay của máy bay hàng không dân dụng cấp 4E, bảo đảm công suất 2 triệu lượt hành khách/năm đến năm 2030; khai thác các chuyến bay nội địa, quốc tế không thường lệ (nếu có) để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân, du khách và nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Bên cạnh đó, Cảng hàng không Phan Thiết còn có sứ mệnh quan trọng khác là phục vụ các chuyến bay cứu trợ nhân đạo, an sinh xã hội; làm sân bay dự bị cho Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất và Cam Ranh khi có nhu cầu trong trường hợp khẩn cấp.
Dự kiến, công trình có tổng mức đầu tư 3.797 tỷ đồng (chưa bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng) sẽ được thực hiện theo Luật Đầu tư; thời hạn hoạt động là 50 năm kể từ ngày nhà đầu tư được quyết định giao đất, cho thuê đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất.
Nếu được cấp có thẩm quyền phê duyệt, dự án có thể triển khai trong vòng 28 tháng, bao gồm cả thời gian chuẩn bị đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư, xây dựng (12 tháng) và nghiệm thu vận hành. Tiến độ này được đánh giá là rất căng, nhưng cần thiết để sớm đưa Cảng hàng không Phan Thiết khai thác đầy đủ chức năng quân sự và hàng không dân dụng.
Lãnh đạo UBND tỉnh Lâm Đồng cho biết, sau khi được lựa chọn thực hiện dự án, nhà đầu tư sẽ triển khai lập và trình Báo cáo nghiên cứu khả thi cùng các tài liệu pháp lý theo quy định, bảo đảm hiệu quả đầu tư, tính khả thi, phù hợp quy hoạch các cấp và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Thêm sức hấp dẫn cho dự án
Trước đó, vào cuối tháng 8/2025, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có Công văn số 2709/UBND-XDCT đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép chấm dứt hình thức đầu tư BOT theo Luật PPP để chuyển sang hình thức đầu tư theo Luật Đầu tư đối với Dự án Cảng hàng không Phan Thiết - hạng mục hàng không dân dụng.
Cần phải nói thêm rằng, dự án này theo hình thức BOT được UBND tỉnh Bình Thuận (nay là Lâm Đồng) ký kết với nhà đầu tư là Công ty cổ phần Rạng Đông từ năm 2016, với mục tiêu xây dựng hạng mục hàng không dân dụng theo quy mô sân bay cấp 3C, công suất 1 triệu lượt hành khách/năm.
Theo hợp đồng nói trên, dự án có thời gian xây dựng 3 năm, thời gian hoàn vốn lên tới 70 năm. Tuy nhiên, đến thời điểm này, công trình có rất ít tiến triển trên thực địa.
UBND tỉnh Bình Thuận và nhà đầu tư đã thống nhất chấm dứt hợp đồng trước thời hạn do việc triển khai theo hình thức BOT gặp nhiều vướng mắc, thời gian hoàn vốn kéo dài quá lâu (70 năm theo phương án ban đầu và 47 năm theo phương án điều chỉnh).
Ông Nguyễn Hồng Hải, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng cho biết, việc chuyển đổi từ hình thức BOT sang hình thức đầu tư theo Luật Đầu tư sẽ mang lại nhiều lợi ích cho Dự án Cảng hàng không Phan Thiết - hạng mục hàng không dân dụng như: rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục đầu tư từ 8 - 10 tháng xuống còn 2 - 5 tháng; khả năng huy động vốn linh hoạt hơn…
Bên cạnh đó, nếu thực hiện theo hợp đồng BOT thì sau 47 năm, nhà đầu tư phải bàn giao Dự án Cảng hàng không Phan Thiết - hạng mục hàng không dân dụng cho Nhà nước vận hành, khai thác, sử dụng.
“Trong khi đó, đầu tư theo Luật Đầu tư, thì thời gian hoạt động của Dự án cũng không quá 50 năm, nhưng căn cứ quy hoạch của tỉnh và nhu cầu thực tế, nhà đầu tư có thể xin gia hạn hoặc bàn giao công trình cho Nhà nước khai thác, sử dụng. Điều này giúp tăng sức hấp dẫn của dự án trong việc kêu gọi nhà đầu tư”, ông Nguyễn Hồng Hải nhận định.
Được biết, Dự án Cảng hàng không Phan Thiết - hạng mục hàng không dân dụng là công trình hạ tầng giao thông trọng điểm, có ý nghĩa chiến lược đối với phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của tỉnh Lâm Đồng và khu vực.
“Việc triển khai dự án sẽ tạo động lực thu hút đầu tư, thúc đẩy du lịch, dịch vụ, thương mại, mở rộng kết nối giao thông hàng không với các trung tâm kinh tế lớn trong nước và quốc tế; đồng thời góp phần quan trọng trong việc hình thành hệ thống hạ tầng đồng bộ, nâng cao vị thế, hình ảnh của địa phương”, lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng đánh giá.
Cảng hàng không Phan Thiết bao gồm 2 phần chính
Phần quân sự do Bộ Quốc phòng đầu tư, đã hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng từ cuối năm 2023.
Phần hàng không dân dụng bao gồm:
Sân đỗ máy bay 170,5 m x 455 m, đáp ứng 6 vị trí đỗ (2 vị trí Code E, 4 vị trí Code C); Hai đường lăn nối vào sân đỗ, kích thước 121,5 m x 23 m, lề đường lăn mỗi bên rộng 10,5 m; Tháp kiểm soát không lưu gồm 12 tầng, cao 45 m, cabin làm việc rộng 90 m2, nhà điều hành 3 tầng, diện tích 850 m2; Nhà ga hành khách diện tích khoảng 16.000 - 18.000 m2, đáp ứng công suất 2 triệu lượt hành khách/năm; Đường kết nối với đường vào cảng hàng không và các khu chức năng, bề rộng từ 2 - 6 làn xe; cùng một số công trình hạ tầng kỹ thuật đồng bộ khác.
