Lãi suất thấp hơn, thuế quan mới và sự bất ổn kinh tế kể từ khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai là một trong những lý do khiến giá vàng đạt mức cao chưa từng có trong năm nay.
Giá của các kim loại công nghiệp như đồng, nhôm và thép đều tăng vọt trong năm nay, cũng như kim loại lithium dùng trong sản xuất pin. Và trái ngược với vàng và bạc được mua vào như những tài sản trú ẩn an toàn trong bối cảnh bất ổn toàn cầu, phần lớn sự biến động của các kim loại này được thúc đẩy bởi sự phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và quá trình chuyển đổi năng lượng.
"Thế giới đang chuyển từ nền kinh tế dựa trên nhiên liệu hóa thạch sang nền kinh tế được cung cấp năng lượng bởi các công nghệ cấu thành từ kim loại," Jim Wiederhold, quản lý sản phẩm chỉ số hàng hóa tại Bloomberg cho biết.
Giá vàng trên thị trường tương lai đã tăng từ 2.669 USD/ounce vào đầu năm 2025 lên 4.387,1 USD/ounce vào giữa tháng 12. Giá bạc cũng tăng 116,9% lên 66,69 USD/ounce trong cùng kỳ.
Theo dữ liệu từ Trading Economics, giá đồng đã tăng hơn 34% từ đầu năm đến nay, trong khi thép cuộn cán nóng (HRC) và nhôm đã tăng lần lượt 27% và 14%. Giá lithium cũng đã tăng 30%. Vào ngày 15/12, giá đồng đã đạt mức cao kỷ lục 11.952 USD/tấn trên Sàn giao dịch Kim loại London.
Các nhà phân tích của Citigroup dự đoán giá đồng sẽ đạt 13.000 USD/tấn vào đầu năm 2026 và lên tới 15.000 USD/tấn vào quý II/2026.
Mặc dù theo truyền thống không có giá trị bằng vàng và bạc, đồng là một vật liệu quan trọng cho cơ sở hạ tầng điện, thiết bị công nghiệp, chất bán dẫn, xây dựng và thiết bị quân sự. Đặc biệt, đồng cần thiết để xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết cho nhiều trung tâm dữ liệu hơn - chẳng hạn như loại đang được xây dựng để cung cấp năng lượng AI, khai thác Bitcoin và các công nghệ kỹ thuật số khác.
“Ngày càng ít nguồn đồng mới được phát hiện trên toàn thế giới và các mỏ được khởi công thường nhỏ hơn, có hàm lượng thấp hơn và nằm ở những khu vực khó khai thác hơn”, Mike Henry, Giám đốc điều hành của công ty khai thác mỏ BHP cho biết.
Và trong khi Cục Khảo sát Địa chất Mỹ tin rằng có 48 triệu tấn tài nguyên đồng ở Mỹ, thì theo U.S. Global Investors, trung bình phải mất 19 năm để đưa một mỏ vào hoạt động.
Kể từ tháng 8/2025, Nhà Trắng đã áp thuế 50% đối với các sản phẩm đồng nhập khẩu như ống, phụ kiện ống, cáp, linh kiện điện, dây dẫn, thanh, tấm và ống. Sắc lệnh hành pháp cũng nêu rõ rằng tổng thống có thể lựa chọn áp thuế 15% đối với đồng tinh luyện bắt đầu từ năm 2027, tăng lên 30% vào năm 2028. Sắc lệnh này cũng gây ra tình trạng tích trữ đồng ở Mỹ, mà các chuyên gia dự đoán sẽ tiếp tục đến năm 2026.
Giám đốc điều hành của BHP, Mike Henry cho biết "một vài sự gián đoạn tại một vài mỏ đồng trên thế giới là đủ để đột ngột đẩy thị trường vào tình trạng thiếu hụt và khiến giá đồng đạt mức cao kỷ lục." Và vì không có cách nào để tăng đáng kể nguồn cung đồng trong thời gian ngắn, ông giải thích rằng "chỉ cần một chút tác động cũng đủ để đẩy giá lên" - thậm chí còn cao hơn mức hiện tại. Tuy nhiên, không phải tất cả các chuyên gia đều có cùng quan điểm.
Cũng giống như các nhà đầu tư nên phân tích xem liệu vàng có đáng mua vào năm 2025 hay không khi giá vàng tăng, họ cũng nên lưu ý đến sự thay đổi giá của đồng vào năm 2026.
Một báo cáo của Goldman Sachs dự báo rằng giá đồng sẽ giảm từ mức đỉnh năm 2025 xuống mức trung bình là 10.710 USD/tấn trên Sàn giao dịch Kim loại London trong nửa đầu năm 2026. Điều này chủ yếu là do nhu cầu đồng tinh luyện của Trung Quốc giảm 8% so với cùng kỳ năm trước trong quý IV/2025.
Thêm vào đó, Goldman Sachs dự kiến lượng đồng dư thừa toàn cầu sẽ đạt 500.000 tấn vào cuối năm nay. Tuy nhiên, lượng dư thừa này sẽ giảm dần theo thời gian và có khả năng thị trường sẽ rơi vào tình trạng thiếu hụt vào năm 2029.
Vì vậy, mặc dù giá đồng có thể ổn định trong tương lai gần, nhưng xu hướng tăng là điều không tránh khỏi, với dự đoán của Goldman Sachs rằng giá đồng sẽ đạt 15.000 USD/tấn vào năm 2035.
Mặt khác, sự tương tác giữa thị trường tài chính và thị trường vật chất chỉ là một phần của câu chuyện đối với ngành kim loại, với nhu cầu bao trùm từ việc phát triển AI cũng có ảnh hưởng không kém đến giá cả và kế hoạch của các nhà khai thác, tinh luyện và nhà đầu tư.
Đối với nhôm, kim loại cần lượng năng lượng giá rẻ khổng lồ để tinh luyện, tốc độ tăng trưởng dự kiến về nhu cầu điện năng do AI thúc đẩy sẽ làm giảm lợi nhuận của các nhà máy luyện kim và đẩy giá lên cao. Việc mở rộng lưới điện, các trung tâm dữ liệu và hệ thống dây dẫn bên trong chip AI và chất bán dẫn đều được dự đoán sẽ đẩy nhu cầu về đồng và thép lên cao.
Ngoài ra, giá năng lượng tăng cao do xung đột Nga-Ukraine và sự bùng nổ của AI đã hạn chế hoạt động của các nhà máy tinh luyện trên toàn cầu, trong khi Trung Quốc cũng đang tiến gần tới ngưỡng trần sản lượng nhôm.
“Khi rủi ro địa chính trị xuất hiện, hoặc khi một chính phủ áp dụng lệnh cấm xuất khẩu nhằm đẩy giá lên, thì đây chính là yếu tố trực tiếp thúc đẩy giá tăng”, báo cáo của ngân hàng ING cho biết.
Lithium chịu ảnh hưởng bởi nguồn cung bị hạn chế bởi Trung Quốc, và được sử dụng trong mọi thứ, từ chuyển đổi năng lượng và xe điện đến lưu trữ pin – cũng được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng giá.
