Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (TMĐT&KTS-Bộ Công Thương) cho biết, thời gian vừa qua, do diễn biến của tình hình dịch bệnh Covid-19, tình trạng các đối tượng lợi dụng không gian mạng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật thông qua các Sàn TMĐT đang diễn ra phổ biến. Điều này tác động và ảnh hưởng xấu đến lòng tin của người tiêu dùng đối với hoạt động TMĐT.
Thủ đoạn phổ biến là các đối tượng lập tài khoản người bán với thông tin giả trên sàn TMĐT giả mạo các cửa hàng, công ty kinh doanh trên thực tế để tạo lòng tin cho khách hàng. Sau đó, các đối tượng đăng bán các sản phẩm có mức giá rẻ hơn niêm yiết từ 3-4 lần, cùng với đó những những dòng mô tả như “giảm giá sốc”, “thanh lý xả kho” và những mặt hàng này đều có giá trị cao nhỏ gọn và dễ có hàng giả, hàng nhái như đồ điện tử, điện thoại,…
Khi người mua đặt đơn hàng, các đối tượng sẽ được sàn TMĐT cung cấp thông tin cá nhân của người mua và sử dụng các phương thức liên lạc như Zalo, Facebook để chủ động liên lạc dụ dỗ mua các mã giảm giá (voucher) để giao dịch trực tuyến không thông qua sàn TMĐT mới mức giá thấp hơn mức giá đang niêm yết. Tuy nhiên, sau khi người bị hại chuyển khoản thanh toán, các đối tượng chặn liên lạc hoặc gửi bưu kiện trong đó có các vật phẩm không giá trị.
Thủ đoạn khác được các đối tượng áp dụng là trong quá trình giao dịch, các đối tượng cài đặt đơn hàng ở trạng thái treo hoặc hủy đơn hàng nhưng vẫn tạo đơn vận chuyển của các công ty vận chuyển logistic đến địa chỉ người mua.
Khi đó, đối tượng tráo hàng, thay đổi hàng thật bằng các mặt hàng giả, hàng nhái hoặc vật phẩm không có gí trị. Người bị hại sử dụng phương thức thanh toán trả trước và không kiểm tra sản phẩm khi nhận hàng, hoặc lầm tưởng đây là sản phẩm mình đặt mua trên sàn TMĐT vẫn tiến hành thanh toán tiền bình thường khi nhận hàng.
Do việc giao dịch của người bị hại ngoài phạm vi của các sàn TMĐT nên người dùng không được đảm bảo quyền lợi đổi trả, hoàn tiền sản phẩm vì hệ thống các sàn TMĐT không ghi nhận bất kỳ giao dịch mua hàng hay xác định người dùng bị thiệt hại.
Một thủ đoạn tinh vi hơn nữa là các đối tượng tự nhận là nhân viên của các sàn TMĐT, có nhiệm vụ hỗ trợ về việc đổi trả về đơn hàng mà khách đã đặt trên các sàn TMĐT trước đó. Lợi dụng nhu cầu phát sinh đổi trả từ khách, các đối tượng sẽ hứa thu hồi và hoàn tiền/đền tiền gấp 3 lần, sau đó lừa khách bấm vào link lừa đảo và yêu cầu người bị hại cung cấp thông tin cá nhân như số điện thoại, tên định danh, chi tiết thông tin thẻ tín dụng/tài khoản ngân hàng (bao gồm cả mật khẩu và/hoặc OTP) để chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng của người bị hại.
Hoặc các đối tượng gửi tin nhắn/cuộc gọi với nội dung “Bạn được nhận một phần quà vì bạn là khách hàng may mắn trúng thưởng của chương trình nào đó” hoặc “Bạn là khách hàng thân thiết”… Các đối tượng này sẽ yêu cầu người bị hại phải trả thêm phí vận chuyển hoặc phí hỗ trợ…
Các đối tượng lừa đảo còn gửi tin nhắn đến người bị hại hoặc đăng tin tuyển dụng trên các trang thông tin trôi nổi, bằng các giả mạo là nhân viên/nhân sự cấp cao Lazada và tuyển dụng cộng tác viên không chính thống, với các nội dung như “tuyển số lượng nhân viên chuyên đặt hàng”, hoặc “mỗi ngày bạn có thể dễ dàng kiếm tiền bằng điện thoại di động”. Nội dung tin nhắn yêu cầu ngươi bị hại kết bạn trên ứng dụng thông tin khác, nhằm trục lợi thông tin cá nhân cùng những mục đích không tốt khác.
