Lượng hàng hóa lưu thông qua Cửa khẩu Quốc tế Nam Giang ngày càng tăng do đó tỉnh Quảng Nam đề xuất mở rộng, nâng cấp dự án quốc lộ 14D.
Ngày 26/7, UBND tỉnh Quảng Nam đã gửi Bộ Giao thông - Vận tải về nghiên cứu các phương án mở rộng, nâng cấp quốc lộ 14D.
Theo UBND tỉnh Quảng Nam, đối với phương án đầu tư theo hình thức BOT trên tuyến đường hiện có, Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải đề xuất 2 phương án đầu tư.
Cụ thể, đầu tư mở rộng toàn tuyến theo quy hoạch với tổng mức đầu tư khoảng 2.640,5 tỷ đồng, trong đó, ngân sách hỗ trợ 1.914 tỷ đồng, tương đương 72,5% tổng mức đầu tư (nếu chỉ thu phí xe thông quan qua Cửa khẩu Nam Giang thì tăng lên 2.186 tỷ đồng, tương đương 82,8% tổng mức đầu tư) và phần còn lại Nhà đầu tư thu phí hoàn vốn trong khoảng 20 năm.
Phương án 2 là đầu tư mở rộng các đoạn hiện có tiêu chuẩn kỹ thuật thấp và nâng cấp một số đoạn xuống cấp, với tổng mức đầu tư khoảng 730,3 tỷ đồng, trong đó, ngân sách hỗ trợ 310,4 tỷ đồng, tương đương 42,5% tổng mức đầu tư và phần còn lại Nhà đầu tư thu phí hoàn vốn với xe tải thông quan qua Cửa khẩu Nam Giang trong khoảng 20 năm.
Theo UBND tỉnh Quảng Nam, các phương án do Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải đề xuất đều vướng mắc về pháp lý. Cụ thể, tại Điều 45 của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư thì hình thức Hợp đồng BOT chỉ áp dụng đối với công trình xây dựng, kinh doanh, vận hành; đồng thời, Nghị quyết số 437/NQ-UBTVQH14 ngày 21/10/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là “chỉ áp dụng đối với các tuyến đường mới để bảo đảm quyền lựa chọn cho người dân, không đầu tư các dự án cải tạo, nâng cấp các tuyến đường độc đạo hiện hữu”.
Ngoài ra, tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia tương đương 72,5% tổng mức đầu tư, không phù hợp với quy định tại Điều 69 của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia dự án PPP không quá 50% tổng mức đầu tư).
Bên cạnh đó, các quy định của pháp luật, phương án tài chính chưa đảm bảo; trường hợp đầu tư với phương án 2 nêu trên thì tổng mức đầu tư thấp (730 tỷ đồng), công trình chỉ được cải tạo cục bộ, vốn nhà nước phải tham gia 42,5% nhưng thời gian nhà đầu tư thu phí kéo dài 20 năm, sẽ không hiệu quả. Do vậy, UBND tỉnh Quảng Nam kiến nghị không thực hiện phương án đầu tư theo hình thức Hợp đồng BOT.
Hiện nay, lưu lượng hàng hóa thông quan qua cửa khẩu Quốc tế Nam Giang ngày càng tăng (trong 6 tháng đầu năm 2023 xuất khẩu tăng 37,25%, nhập khẩu tăng 79%, quá cảnh tăng 40% so với cùng kỳ năm 2023). Do đó, việc đầu tư mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14D là rất cần thiết và cấp bách, các hình thức đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) đều không thể thực hiện trong giai đoạn hiện nay.
UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị Bộ Giao thông - Vận tải báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc có chủ trương dừng nghiên cứu đầu tư Dự án Mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14D theo hình thức PPP (BOT) để chuyển sang hình thức đầu tư công.
UBND tỉnh Quảng Nam đề xuất Chính phủ bố trí nguồn vốn đầu tư công giai đoạn 2020 - 2025 và 2026 - 2030 để mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14D nhằm giải quyết nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh tại địa phương; trong trường hợp này kiến nghị đầu tư theo 2 giai đoạn.
Cụ thể, giai đoạn I, từ nay đến năm 2025, đầu tư mở rộng các đoạn hiện có tiêu chuẩn kỹ thuật thấp và nâng cấp một số đoạn xuống cấp, với tổng mức đầu tư khoảng 730,3 tỷ đồng.
Giai đoạn II, giai đoạn 2026-2030, đầu tư mở rộng toàn tuyến theo quy hoạch được duyệt và tiêu chuẩn hiện hành, đảm bảo xe container vận tải đi lại thuận lợi, an toàn, với tổng mức đầu tư khoảng 2.000 tỷ đồng.
