Tôm là mặt hàng mang về trị giá xuất khẩu cao nhất của ngành thủy sản.
Dựa trên kết quả xuất khẩu 10 tháng/2025 tăng trưởng 2 con số, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep) dự báo khả quan về xuất khẩu toàn ngành trong năm nay.
Theo Vasep, xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 10 tháng năm 2025 ghi nhận bước tiến quan trọng, đạt hơn 9,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Kết quả này cho thấy sự nỗ lực bền bỉ của ngành trong bối cảnh thị trường nhiều biến động, đặc biệt là các cú sốc chính sách từ thị trường Mỹ.
"Dù quý III bắt đầu xuất hiện dấu hiệu chững lại do ảnh hưởng của thuế đối ứng, các nhóm sản phẩm chủ lực vẫn duy trì được sức bật tốt và tạo nền tảng để xuất khẩu cả năm cán mốc 11 tỷ USD", Vasep dự tính.
Trong nhóm sản phẩm xuất khẩu, tôm tiếp tục giữ vai trò đầu tàu khi 10 tháng mang về trên 3,9 tỷ USD. Ngoài tôm thẻ và tôm sú duy trì tăng ổn định, tâm điểm của năm nay là tôm hùm, mặt hàng có mức tăng trưởng bứt phá hiếm thấy đạt trên 712 triệu USD, tăng tới 134%. Sự bùng nổ của tôm hùm xuất phát từ nhu cầu cực lớn của Trung Quốc và Hồng Kông.
Sau tôm là cá tra, đạt kim ngạch xuất khẩu khoảng 1,8 tỷ USD, trong khi đó, cá ngừ mang về 791 triệu USD, thấp hơn gần 4% so với cùng kỳ do thiếu nguyên liệu cá ngừ vằn chế biến cá hộp và xung đột tại Trung Đông tiếp tục làm gián đoạn chuỗi cung ứng, một số doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất hoặc chuyển hướng sang sản phẩm loin (thịt thăn cá ngừ) để tiết giảm chi phí.
Về thị trường, theo Vasep, Trung Quốc và Hồng Kông tiếp tục là “điểm tựa quan trọng” của ngành thủy sản Việt Nam trong năm 2025. Tính đến hết tháng 10, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này đã vượt 2 tỷ USD, tăng hơn 32%, đặc biệt mạnh ở các mặt hàng tôm hùm, cá biển và cua sống.
Nhu cầu tiêu thụ thủy sản tươi sống trong dịp cuối năm đang mở ra dư địa tăng trưởng đáng kể cho doanh nghiệp Việt Nam.
Trái lại, thị trường Mỹ bước vào giai đoạn nhiều biến động. Xuất khẩu 10 tháng đạt 1,66 tỷ USD, nhưng xu hướng giảm bắt đầu rõ rệt từ quý III do thuế đối ứng của Mỹ. Hai mặt hàng chủ lực là tôm và cá tra đều giảm trong tháng 9 và 10.
Trong khi đó, xuất khẩu thủy sản sang Nhật Bản tiếp tục phục hồi ổn định, với kim ngạch 10 tháng đạt gần 1,45 tỷ USD, tăng nhờ tiêu thụ mạnh các mặt hàng tôm, mực, cá biển và cua thanh trùng.
EU cũng là thị trường tăng trưởng tốt, đạt 985 triệu USD trong 10 tháng, hưởng lợi từ việc khối này nới lỏng một số rào cản kỹ thuật đối với thủy sản nuôi trồng của Việt Nam. Riêng xuất khẩu sang Hàn Quốc duy trì mức tăng hai con số đạt 725 triệu USD nhờ nhu cầu cao đối với mực bạch tuộc và surimi.
Các thị trường CPTPP, đặc biệt Canada, Australia và Nhật Bản tiếp tục là khu vực tăng trưởng nhanh nhất, cho thấy lợi thế lớn của Việt Nam trong việc tận dụng ưu đãi thuế quan.
Dự báo xuất khẩu 2026, Vasep cho rằng tình hình còn nhiều thách thức, do thuế đối ứng duy trì, tác động từ Đạo luật Bảo vệ Động vật biển có vú (MMPA) của Mỹ và khả năng EU tiếp tục duy trì thẻ vàng IUU. Ngoài ra, áp lực từ Ấn Độ, Ecuador, Indonesia ngày càng lớn.
Điều này đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải chủ động tái cơ cấu thị trường, phát triển mạnh sản phẩm giá trị gia tăng, đầu tư công nghệ chế biến và tăng tiêu chuẩn bền vững để duy trì tăng trưởng dài hạn.