Bộ trưởng Võ Hồng Phúc: “Chính sách kích cầu đã bấm đúng huyệt”

Chiều 12/6, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc đăng đàn trước Quốc hội để trả lời chất vấn về các vấn đề kinh tế vĩ mô như kích cầu, lạm phát, thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và tái cấu trúc nền kinh tế. Song được quan tâm nhất vẫn là hiệu quả và hệ lụy của kích cầu, trong đó có lạm phát.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Minh (Ninh Thuận) nêu ra sự vênh nhau về giá trị của gói kích cầu, khi báo cáo của Chính phủ cho biết, quy mô là 145.000 tỷ đồng, tương đương 8 tỷ USD. Nhưng theo Ủy ban Tài chính và ngân sách của Quốc hội, thì giá trị gói này có thể lên đến 9 tỷ USD, tương đương gần 10% GDP.

Dù theo số liệu nào, thì so với GDP, quy mô gói kích cầu của Việt Nam cũng rất lớn. Ông dẫn chứng, gói kích cầu của Mỹ bằng 4,8% GDP, Trung Quốc 4,4%, Nhật 2,2% và nước láng giềng Thái Lan là 1,1%. "Cơ sở nào để đưa ra gói kích cầu lớn như vậy?", ông Minh đặt câu hỏi.

Bộ trưởng Võ Hồng Phúc không đưa ra câu trả lời trực tiếp. Ông cho biết, gói kích cầu của Việt Nam là đa mục tiêu. "Khi đưa ra gói này thì rất nhiều ý kiến khác nhau. Có người cho rằng là để cứu ngân hàng. Nhưng vấn đề là phải cứu doanh nghiệp, và doanh nghiệp duy trì được sản xuất thì mới có tăng trưởng và công ăn việc làm", Bộ trưởng Phúc nói.

Người đứng đầu ngành Kế hoạch và Đầu tư gọi chính sách kích cầu thông qua lãi suất là cách làm "bấm đúng huyệt", nhằm giải quyết vấn đề cốt lõi đối với doanh nghiệp trong nước. Theo đó, doanh nghiệp Việt Nam phần lớn không có vốn, hoạt động đều dựa vào vốn vay. Khi đưa ra gói kích cầu, giảm lãi suất, không chỉ doanh nghiệp, mà cả ngân hàng cũng được lợi.

Tác dụng phụ của gói kích cầu được các đại biểu đặc biệt quan tâm. Đại biểu Trần Du Lịch (TP HCM) băn khoăn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có đề xuất Chính phủ nghiên cứu về phản ứng phụ hay không.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Minh thì thẳng thắn: "Lượng tiền tung ra xã hội rất lớn, cùng với các chính sách tiền tệ và tài khóa nới lỏng, bội chi ngân sách tăng cao. Chính phủ có lường hết khả năng tái lạm phát không ? Và nếu có, đã sẵn sàng biện pháp gì để ngăn chặn?"

Bộ trưởng Võ Hồng Phúc khẳng định: "Chúng tôi đã lường trước tất cả phản ứng phụ. Chúng ta không để cho hiện tượng như cuối năm 2007 xảy ra". Theo người đứng đầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện các cơ quan theo dõi một số chỉ số, gồm dư nợ tín dụng của nền kinh tế, giá các mặt hàng trên thế giới, và quan trọng hơn cả là tăng trưởng của tổng phương tiện thanh toán (M2). Ông cho biết, trong 5 tháng vừa qua, tổng phương tiện thanh toán tăng 14,67% và Chính phủ đang khống chế tỷ lệ này.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu bổ sung thông tin cho người đồng cấp: "Năm 2009, chúng tôi mới sử dụng 43% số tiền phát hành mới mà Chính phủ phê duyệt, đến nay chúng tôi quản lý rất chặt chẽ". Theo quan sát của ông Giàu, các nước đều điều hành chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ nới lỏng, nhưng đến giờ chưa nơi nào có lạm phát phức tạp. Việc tăng giá xăng dầu thêm 1.000 đồng mỗi lít mới đây, theo ông, cũng chưa có tác động lập tức.

Còn Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh cho rằng, việc huy động vốn sẽ phải kết hợp giữa lãi suất ngân hàng và lãi suất trái phiếu Chính phủ để hút tiền trong lưu thông. "Chúng tôi tin rằng, với những giải pháp đồng bộ, năm nay có khả năng kiềm chế giá tăng không quá 10%", ông Ninh nói.

Về kế hoạch tái cơ cấu nền kinh tế, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc cho biết, trong đề án này sẽ có 8 khía cạnh cần xem xét, gồm mô hình kinh tế, cơ cấu ngành, cơ cấu doanh nghiệp, thị trường, thể chế kinh tế, nhân lực, cơ cấu vùng miền, và quan trọng hơn cả là cơ cấu đầu tư.