Cấm dịch vụ mua hộ vé số: Còn nhiều ý kiến không đồng tình

Ảnh minh hoạ

Lý do cấm của Bộ Tài chính

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến đóng góp công khai dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 30/2007/NĐ-CP ngày 01/03/2007 về kinh doanh xổ số và Nghị định số 78/2012/NĐ-CP ngày 05/10/2012 sửa đổi, bổ sung một số điều quy định tại Nghị định 30/2007/NĐ-CP.

Tại khoản 11 Điều 4 của dự thảo có quy định cấm “Thực hiện bán vé xổ số, mua hộ vé xổ số, phân phối vé xổ số dưới mọi hình thức và mọi phương tiện khi không được phép theo quy định của pháp luật về kinh doanh xổ số”. Nội dung này hiện đang gây nhiều ý kiến trái chiều, bởi nếu được thông qua, dự thảo Nghị định sẽ chính thức “xóa sổ” dịch vụ mua hộ vé số mới manh nha xuất hiện.

Theo ghi nhận của Báo Đầu tư Chứng khoán, hai năm gần đây, người dùng thấy xuất hiện một số ứng dụng cung cấp dịch vụ đặt mua vé số như Mobilott (thanh toán qua ví điện tử ViettelPay, VNPT Pay); Lucky Lotter (thanh toán qua Ví Việt hoặc Sendo); LuckyBest (thanh toán qua ví Momo, Gpay). Một số ngân hàng như MBBank, Sacombank cũng có dịch vụ đặt mua các sản phẩm của xổ số Vietlott như Keno, Power, Mega 6/45, Max 3D, Max 3D…

Theo đó, người dùng có thể lựa chọn các loại xổ số thông qua dịch vụ mua vé số tại trang web của những công ty này. Sau đó, trang web sẽ chuyển đơn hàng đến các điểm bán là đại lý của công ty xổ số. Vé số sẽ được các công ty này vận chuyển đến tay người mua hoặc công ty giữ hộ, tùy theo thỏa thuận.

Thời gian ngắn sau đó, Bộ Tài chính có động thái “tuýt còi” dịch vụ này khi liên tục phát ra thông cáo cảnh báo người tiêu dùng. Cơ quan này cho rằng, theo quy định về pháp luật kinh doanh xổ số, vé xổ số truyền thống chỉ được phép phân phối theo phương thức quy định tại Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh được Bộ Tài chính cấp hoặc theo hợp đồng đại lý đã ký với doanh nghiệp kinh doanh xổ số.

Theo đó, trường hợp doanh nghiệp không phải là đại lý xổ số ký hợp đồng với các doanh nghiệp kinh doanh xổ số để tiêu thụ vé xổ số; doanh nghiệp không được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xổ số mà kinh doanh xổ số là vi phạm quy định.

"Đặc biệt, việc sử dụng phương tiện kỹ thuật, website, ứng dụng di động để cung cấp dịch vụ mua hộ vé xổ số từ đại lý xổ số cho khách hàng là vi phạm quy định của pháp luật, ảnh hưởng đến tính công khai, minh bạch thị trường xổ số truyền thống, gây ra cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty xổ số. Đồng thời, hình thức này còn tiềm ẩn nguy cơ tổ chức đánh bạc, tiếp tay cho tổ chức, cá nhân lợi dụng để kinh doanh lô đề bất hợp pháp", Bộ Tài chính cho hay.

Nhiều ý kiến không đồng tình

Trao đổi ý kiến với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán, ông Nguyễn Tuấn Anh, Giám đốc kinh doanh Công ty cổ phần LuckyBest Việt Nam, doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ mua hộ vé số phản ánh, Tờ trình dự thảo Nghị định nói rằng dịch vụ mua hộ vé xổ số làm “ảnh hưởng đến tính công khai minh bạch của hoạt động kinh doanh xổ số” nhưng không chỉ rõ đâu là điểm không công khai, không minh bạch, cũng không nêu rõ được các tác động tiêu cực của dịch vụ mua hộ vé xổ số đối với xã hội.

Ngược lại, ông Tuấn Anh cho rằng, người mua vé số được minh bạch mọi thông tin trước khi quyết định mua như loại vé, giá vé, chi phí mua hộ, phương thức nhận thưởng… Cơ quan quản lý cũng dễ dàng kiểm soát dịch vụ vì mọi thông tin sao kê ngân hàng, lịch sử giao dịch ví điện tử,... đều được lưu giữ lại trên ứng dụng. Ngoài ra, cơ quan quản lý còn có thể đối chiếu dễ dàng doanh thu từ dịch vụ mua hộ vé xổ số với sản lượng tiêu thụ tại các đại lý vé số hoặc công ty xổ số.

“Trong suốt quá trình thực tế cung cấp dịch vụ, Công ty chưa có bất kỳ tranh chấp, khiếu nại nào từ phía người mua vé số. Do đó, việc cơ quan soạn thảo dự thảo Nghị định kết luận dịch vụ mua hộ vé xổ số ảnh hưởng đến tính công khai minh bạch của hoạt động kinh doanh xổ số là không rõ ràng và thiếu căn cứ”, ông Tuấn Anh nêu quan điểm.

Ông Vũ Quốc Dũng, đại diện Công ty cổ phần Mạng thanh toán Paynet Việt Nam nhận định, Tờ trình dự thảo Nghị định cho rằng có sự “lợi dụng pháp luật dân sự về hoạt động mua hộ vé xổ số để tổ chức kinh doanh, phân phối vé xổ số” là không chính xác.

“Thực tế, các doanh nghiệp hoạt động dịch vụ mua hộ vé xổ số không tham gia vào hoạt động phân phối vé xổ số của doanh nghiệp kinh doanh xổ số và đại lý xổ số, mà chỉ mua hộ vé xổ số theo ủy quyền của người dùng thông qua các ứng dụng”, ông Dũng khẳng định.

Khi được hỏi quan điểm về vấn đề này, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính cho rằng, bản chất của dịch vụ mua hộ vé số là một loại giao dịch ủy quyền, khách hàng có quyền ủy quyền cho cá nhân, tổ chức khác thực hiện hành vi mua bán và đây là một giao dịch dân sự hợp pháp. Dưới góc độ kinh tế, cái gì có cầu thì sẽ có cung, doanh nghiệp luôn nắm bắt nhu cầu của thị trường để cung cấp dịch vụ phục vụ nhu cầu đó. Việc xuất hiện nhiều người, nhiều đơn vị tham gia vào phân phối hàng hóa sẽ làm đẩy mạnh khâu bán hàng.

Ông Hiếu cho rằng, cơ quan quản lý cần có biện pháp xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của những đơn vị lợi dụng quy định để trục lợi bất chính đồng thời bảo vệ môi trường kinh doanh để những doanh nghiệp hoạt động hợp pháp được kinh doanh đúng quy định.

“Không nên vì sai phạm của doanh nghiệp này mà cấm cả hoạt động hợp pháp của doanh nghiệp kia”, TS Nguyễn Trí Hiếu nói.

“Không nên vì sai phạm của doanh nghiệp này mà cấm cả hoạt động hợp pháp của doanh nghiệp kia.

TS Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia kinh tế

Đồng quan điểm, PG-TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu thị trường giá cả, Bộ Tài chính nhận định, kinh doanh mà càng đẩy mạnh bán ra bao nhiêu thì càng tốt bấy nhiêu. Nó giúp doanh nghiệp tăng doanh thu, lợi nhuận, người tiêu dùng có thêm lựa chọn còn Nhà nước thì thu được thuế.

Vị chuyên gia cho rằng, chủ trương của Nhà nước là mở rộng tự do kinh doanh, cái gì cấm thì cấm, cái gì không cấm thì doanh nghiệp được tự do kinh doanh. Đó cũng là nguyên lý cơ bản trong xây dựng luật. Hiện Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp đã ban hành, nếu hai luật đó không cấm dịch vụ mua hộ vé số thì Nghị định không thể cấm được.

“Nghị định là văn bản dưới luật, không thể “cãi lại” luật. Muốn phủ định luật thì phải ban hành luật khác thay thế”, PGS-TS. Ngô Trí Long khẳng định.

Cuối cùng, ông Long khuyến nghị, sai đâu xử lý đấy chứ không thể cứ mãi áp dụng cách quản lý kiểu “không quản được thì cấm”. Giải pháp thì có rất nhiều, nhưng giải pháp nào cũng phải hướng đến sự hài hòa lợi ích giữa các bên: Nhà nước, doanh nghiệp và người dân và phải hướng đến mục đích cuối cùng là bảo vệ môi trường đầu tư kinh doanh, tránh việc tạo ra những rào cản không cần thiết.