Vốn hóa thị trường của các công ty nổi tiếng như Tencent Holdings, Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. và Samsung Electronics đã giảm đáng kể do chi phí nguyên liệu thô cao và những lo ngại về chuỗi cung ứng đè nặng lên các nhà sản xuất. Tuy nhiên, vốn hoá thị trường của các công ty năng lượng và hàng hóa ở Ấn Độ, Thái Lan và Malaysia lại tăng khi sản lượng của họ tăng và được hưởng lợi bởi xung đột.
Nikkei Asia đã so sánh vốn hóa thị trường của các công ty lớn nhất châu Á giữa ngày 23/2 - một ngày trước khi xung đột Nga-Ukraine leo thang - với ngày ngày 22/4. Theo cơ sở dữ liệu QUICK-FactSet, có 627 công ty được định giá trên 10 tỷ USD tính đến ngày 23/2, trong đó 31% công ty đã tăng vốn hóa thị trường trong khi 69% giảm giá trị trong hai tháng.
Sau khi xung đột địa chính trị diễn ra, thị trường chứng khoán toàn cầu đã bị ảnh hưởng bởi việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) dần dần chuyển sang chính sách tiền tệ thắt chặt hơn khi nền kinh tế thế giới phục hồi sau đại dịch. Điều này đã gây ra sự bất ổn của thị trường và ảnh hưởng trực tiếp đến các nền kinh tế liên kết chặt chẽ với Nga và làm tăng giá năng lượng và lúa mì trên toàn cầu.
Aninda Mitra, người đứng đầu chiến lược đầu tư và vĩ mô châu Á tại BNY Mellon Investment Management tại Singapore cho biết: “Phần lớn châu Á vẫn hướng tới thương mại cao và cuộc xung đột Ukraine rõ ràng không mang lại điềm báo tốt cho Liên minh châu Âu”.
Trong khi đó, sự mở rộng kinh tế của Trung Quốc đang chậm lại và tăng trưởng nhập khẩu giảm xuống gần 0% so với cùng kỳ năm ngoái trong khi lãi suất cao hơn của Mỹ sẽ dẫn đến việc thắt chặt các điều kiện tài chính toàn cầu, điều này có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng ở Mỹ và hơn thế nữa vào cuối năm nay.
“Những yếu tố này cùng với chi phí đầu vào tăng đã trở thành lực cản chính đối với triển vọng của thị trường chứng khoán châu Á”, ông Aninda Mitra cho biết.
Theo dữ liệu của QUICK-FactSet, các cổ phiếu lớn của Trung Quốc dẫn đầu xu hướng giảm trong khu vực châu Á trong hai tháng. Vốn hoá thị trường của Didi Global (hiện đang chuẩn bị hủy niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán New York) đã giảm 59%, mức tồi tệ nhất trong số 627 công ty trong khi tập đoàn thương mại điện tử JD.com giảm 27% trong khi Tencent và Alibaba Group đều giảm 23%.
 |
Biến động về vốn hoá thị trường của các tập đoàn lớn ở châu Á giữa ngày 23/2 và 22/4 |
Cổ phiếu công nghệ được định giá cao là một trong những cổ phiếu dễ bị tổn thương nhất khi tăng lãi suất, vì mức tăng như vậy sẽ hạn chế giá trị tương đối của nguồn lợi nhuận trong tương lai của họ. Nhưng chính sách tiền tệ thắt chặt hơn không phải là yếu tố duy nhất khiến các cổ phiếu công nghệ giảm mạnh.
Mike Leung, giám đốc đầu tư của Wocom Securities tại Hồng Kông cho biết: “Thị trường lo ngại rằng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ không đạt được mục tiêu đề ra. Việc phong toả nghiêm ngặt ở Thượng Hải và có thể sau đó là ở Bắc Kinh đang phá vỡ chuỗi cung ứng và vận tải. Các chỉ số kinh tế chính đã chậm lại vào tháng 3”.
Nhu cầu đối với các dịch vụ dựa trên kỹ thuật số như thương mại điện tử có thể tăng lên khi sự di chuyển của mọi người bị hạn chế. Nhưng nhìn chung, những cổ phiếu công nghệ kỹ thuật số đó sẽ không được hưởng lợi từ các đợt đóng cửa gần đây khi các hoạt động kinh tế đi vào bế tắc.
Ngoài Trung Quốc, Tập đoàn Sea của Singapore cũng giảm mạnh 27% trong cùng thời kỳ do nhóm thương mại điện tử và trò chơi trực tuyến thua lỗ chịu ảnh hưởng của chính sách tiền tệ thắt chặt hơn và khi các nhà đầu tư tháo chạy khỏi các cổ phiếu công nghệ giá cao. Tập đoàn bán dẫn khổng lồ TSMC của Đài Loan (Trung Quốc) đã giảm 11% và Samsung Electronics của Hàn Quốc giảm 8% về giá trị vốn hóa thị trường trong hai tháng từ ngày 23/2 tới 22/4.
Tháng trước, Samsung đã đình chỉ các lô hàng điện thoại thông minh và các sản phẩm khác đến Nga khi liên kết cùng với các tập đoàn phương Tây rút khỏi quốc gia này trước sự phẫn nộ của công chúng và các lệnh trừng phạt kinh tế. Việc Trung Quốc đóng cửa Thượng Hải cũng làm dấy lên lo ngại về sự rạn nứt chuỗi cung ứng ảnh hưởng đến tình hình hoạt động của công ty.
Các cổ phiếu đi ngược xu hướng
Trong khi đó, các thị trường chứng khoán tăng điểm hàng đầu châu Á kể từ khi căng thẳng ở Ukraine bắt đầu chủ yếu đến từ các lĩnh vực liên quan đến năng lượng và hàng hóa, đặc biệt là ở các nền kinh tế mới nổi trong khu vực.
 |
| Chứng khoán Indonesia dẫn đầu mức tăng ở châu Á từ ngày 23/2 |
Công ty Adani Total Gas của Ấn Độ đứng đầu danh sách với mức tăng 49% trong 2 tháng qua. Adani Total Gas là một phần của Tập đoàn Adani, một trong những tập đoàn kinh doanh nổi bật nhất ở quốc gia Nam Á là công ty cung cấp khí đốt tự nhiên cho các khách hàng công nghiệp, thương mại và dân cư.
Tại Thái Lan, vốn hoá thị trường của công ty dầu khí PTT Exploration and Production tăng 14%, trong khi Tập đoàn hóa chất Petronas của Malaysia, công ty con của Tập đoàn dầu khí nhà nước Petronas đã tăng 12%.
Joshua Crabb, giám đốc danh mục đầu tư cấp cao của Robeco, một công ty quản lý tài sản Hà Lan cho biết: "Các ngành hàng hóa được hưởng lợi nhiều nhất. Điều này là do xung đột đã tác động ngay lập tức đến xuất khẩu của Nga và làm thắt chặt nguồn cung".
Tập đoàn Astra International của Indonesia có lĩnh vực kinh doanh từ sản xuất ô tô đến sản xuất dầu cọ và khai thác than đã tăng 25%. Nguyên nhân là do giá cọ và than đá tăng nhanh, trong khi doanh số bán ô tô của Astra tăng gần gấp đôi trong ba tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm 2021.
Trong tương lai, các chuyên gia cho rằng các yếu tố quan trọng đối với thị trường sẽ tiếp tục là lạm phát giá hàng hóa xuất phát từ căng thẳng địa chính trị, chính sách tiền tệ thắt chặt hơn ở Mỹ và sức mạnh của đồng đô la, và các đợt phong toả kéo dài ở Trung Quốc.
“Sự suy giảm lớn hơn ở Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến hầu hết khu vực. Tuy nhiên, điều đó cũng có thể mang lại lợi nhuận tương đối cho các nền kinh tế ít tập trung vào Trung Quốc hơn như Ấn Độ. Việc đồng nhân dân tệ giảm giá cũng có thể thúc đẩy triển vọng cho các công ty công nghệ định hướng xuất khẩu trong khu vực”, Chiến lược gia Aninda Mitra tại BNY Mellon Investment Management cho biết.
