Chứng khoán Việt Nam có còn hấp dẫn?

Trong hơn một tháng trở lại đây, TTCK Việt Nam đã trải qua giai đoạn tăng trưởng với nhịp độ tương đối ấn tượng, xét trong mối tương quan với các TTCK khác trong khu vực và trên thế giới. Tính thanh khoản của thị trường, tính đến thời điểm hiện tại, vẫn được duy trì khá tốt. Tuy nhiên, quá trình tăng trưởng có phần khá nóng như thời gian vừa qua của TTCK Việt Nam đã khiến một bộ phận không nhỏ NĐT hình thành mối quan ngại về tính hấp dẫn nhiều khả năng đã sụt giảm đáng kể của thị trường. Câu hỏi được đặt ra lúc này là phải chăng giá chứng khoán trên TTCK Việt Nam đã ở vị thế cao đáng kể so với mức giá tại các TTCK khác trên thế giới?

Tăng trưởng ấn tượng

Trong quá khứ, TTCK Việt Nam luôn là một trong những thị trường được đánh giá có độ co giãn đáng kể đối với những chuyển biến trong tình hình kinh tế nội tại, khu vực và thế giới. Thực tế cho thấy, trong những đợt suy giảm cũng như tăng trưởng nóng trước đây, TTCK Việt Nam luôn nằm trong top đầu về tốc độ sụt giảm cũng như nhịp độ gia tăng. Trong giai đoạn hồi phục kinh tế hậu khủng hoảng lần này, hòa cùng với xu hướng tăng trưởng của thế giới, dường như kịch bản của quá khứ một lần nữa đã diễn ra tại TTCK Việt Nam .

Tháng 3/2009 là thời điểm mà quá trình suy thoái của nền kinh tế nhiều quốc gia trên thế giới đi vào hồi kết. Đó cũng là lúc các TTCK thiết lập mức đáy thấp nhất trong nhiều năm gần đây. Sau giai đoạn đó, TTCK Việt Nam và thế giới, được sự hỗ trợ từ các yếu tố nền tảng của nền kinh tế đang trong quá trình hồi phục, đã có những chuyển biến đáng kể. Và như vẫn thường diễn ra, TTCK Việt Nam một lần nữa đã trở thành một trong những thị trường có tốc độ tăng trưởng ấn tượng hàng đầu thế giới.

Theo thống kê của Tổ chức World Market Indices, kể từ thời điểm tháng 3/2009, VN-Index dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng với mức gia tăng 116,86%, thiết lập khoảng cách đáng kể so với thị trường giữ vị trí thứ nhì là Peru. Nếu chỉ so sánh trong vòng 1 tháng và 3 tháng trở lại đây, VN-Index đang lần lượt giữ vị trí thứ 4 và 7 trong top những thị trường có tốc độ tăng trưởng hàng đầu trên thế giới.

Sau giai đoạn điều chỉnh từ mức đỉnh 512,46 điểm thiết lập vào ngày 9/6 xuống còn 412,88 điểm vào ngày 20/7, VN-Index đã trở lại quỹ đạo tăng trưởng hòa cùng xu hướng chung của các TTCK trên thế giới. Với việc thiết lập 5 tuần tăng trưởng liên tiếp kể từ tháng 7, kết thúc ngày giao dịch 27/8/2009, VN-Index đang đứng ở mức 527,04 điểm, tăng 27,65% so với mức đáy gần nhất 412,88 điểm.

Phải chăng, sự tăng trưởng có phần tương đối nhanh đã khiến TTCK Việt Nam trở nên kém hấp dẫn hơn so với chứng khoán tại các thị trường khác và so với chính nó trong giai đoạn trước đây? Thiết nghĩ, đây là thời điểm thích hợp để NĐT suy ngẫm về vấn đề này.

Còn đó sự hấp dẫn

Tuy đang dẫn đầu thế giới về nhịp độ tăng trưởng kể từ thời điểm đáy của cuộc khủng hoảng kinh tế, P/E của TTCK Việt Nam hiện tại vẫn chưa ở mức cao nếu xét trong mối tương quan với các thị trường trong khu vực và trên thế giới.

Hiện nay, theo mức EPS dự phòng trong năm 2009 (căn cứ trên kế hoạch kinh doanh của các DN niêm yết), P/E của VN-Index đang ở mức xấp xỉ 18,8 lần. Nếu tính theo EPS năm 2008, P/E hiện tại của VN-Index ở mức 22,2 lần. Tuy nhiên, để có thể so sánh với các thị trường khác trên thế giới, đòi hỏi P/E phải được tính theo mức EPS lũy kế trong 4 quý gần nhất. Nếu sử dụng phương pháp này thì hiện tại, P/E của VN-Index đang ở khoảng 19,7 lần.

Có vẻ như những quan ngại của giới đầu tư về tính hấp dẫn của TTCK Việt Nam có phần thận trọng, bởi lẽ với mức P/E khoảng 19,7 lần, VN-Index vẫn tỏ ra tương đối hấp dẫn so với nhiều TTCK khác. Theo những số liệu thống kê gần đây nhất, ngoại trừ P/E của TTCK Hồng Kông đang ở mức thấp tương đối là 15,4 lần, P/E các thị trường còn lại đều đã vượt trên mức 20 lần.

Trên phương diện ngành kinh tế, tính theo EPS lũy kế của 4 quý gần nhất, mức P/E của các ngành trọng yếu trong nền kinh tế Việt Nam vẫn ở mức khá hấp dẫn xét trong mối tương quan với P/E trung bình toàn thị trường. Đơn cử như P/E của ngành sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp hiện đang ở mức 9,41 lần. P/E các ngành như khai khoáng, xây dựng, bất động sản, thực phẩm và ngân hàng đang lần lượt ở mức 10,39; 10,86; 26,33; 21,92 và 24,18 lần.

Như vậy, có thể thấy rằng, tính hấp dẫn của TTCK Việt Nam vẫn chưa có dấu hiệu sụt giảm xét trên phương diện tương quan P/E với các TTCK khác trong khu vực và trên thế giới. Tuy nhiên, với việc P/E của một số thị trường trên thế giới đã ở mức cao như hiện nay, một giai đoạn điều chỉnh trong tương lai gần hoàn toàn có khả năng xảy ra. Và lúc đó, nhiều khả năng TTCK Việt Nam điều chỉnh theo xu hướng chung của các thị trường trên thế giới.

Trong thời điểm hiện tại, TTCK Việt Nam vẫn giữ vững vị thế là một kênh đầu tư hấp dẫn không chỉ đối với NĐT Việt Nam, mà còn đối với cả khối NĐT nước ngoài. P/E của TTCK Việt Nam vẫn ở mức hấp dẫn. Và với việc nền kinh tế Việt Nam đang trong lộ trình hồi phục và bước đầu đã gặt hái được những thành quả tích cực, đà tăng trưởng của TTCK Việt Nam xét trong trung và dài hạn vẫn còn ở phía trước.

Th.s Lê Đạt Chí, Trưởng bộ môn Đầu tư tài chính, Trường đại học Kinh tế TP. HCM