Quỹ Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hôm thứ Tư cho biết, chiến dịch kích thích kinh tế của cơ quan này sẽ tiếp tục với nhịp độ như đã được duy trì từ tháng 12 năm ngoái. Tuyên bố này lập tức khiến những người từng cho rằng Fed có xu hướng hãm đà nới lỏng định lượng trở nên… im lặng.
Fed khẳng định, Quỹ sẽ tiếp tục mua 85 tỷ USD trái phiếu mỗi tháng, nhưng điều đáng chú ý hơn cả là Chủ tịch Fed, ông Ben Bernanke nhấn mạnh rằng, Fed sẵn sàng tăng hoặc giảm các nỗ lực kích thích tăng trưởng và giảm tỷ lệ thất nghiệp khi cần thiết. Phát biểu của Chủ tịch Fed cho thấy một lập trường cân bằng hơn so với thời điểm đầu năm, vốn nghiêng về hướng sẽ giảm bớt các nỗ lực kích thích. Nó cũng phản ánh một thực tế rằng, nền kinh tế trong mùa xuân đã gây thất vọng nếu so với mùa đông trước đó.
Đây là lần đầu tiên Fed đề cập một cách rõ ràng đến khả năng sẽ hành động mạnh hơn so với những gì đang làm. Một số nhà phân tích coi đó là dấu hiệu Fed có thể sẽ mở rộng gói kích thích của mình. Tuy nhiên, những người khác lại cho rằng, Fed chỉ đơn giản muốn nói là cơ quan này không định thu hẹp hoạt động mua tài sản của mình.
“Tôi không nghĩ có nhiều khả năng Fed sẽ tăng nhịp mua tài sản”, Jim O’Sullivan, Kinh tế trưởng của High Frequency Economics ở
Fed vẫn duy trì triển vọng kinh tế tương đối sáng sủa trong thông cáo của mình. Theo cơ quan này thì nền kinh tế Mỹ đã tăng trưởng với “tốc độ vừa phải” và thị trường lao động cho thấy “một vài cải thiện”. Tuy nhiên, Fed nói thêm rằng, việc cắt giảm chi tiêu liên bang “đã kìm hãm tăng trưởng”, một sự chỉ trích ngầm đối với chính sách tài khóa của Chính phủ.
Fed đã tỏ ra mạnh miệng hơn khi nói về tác động kinh tế của chính sách tài khóa. Các quan chức của Ngân hàng Trung ương nhắc lại sự thất vọng của họ: chính sách tài khóa đang “chẳng chuộc” với chính sách tiền tệ. Bản thông báo của Fed cũng lưu ý đến nhịp tăng lạm phát đã chậm lại, một dấu hiệu tiềm tàng của suy giảm kinh tế. Fed cho biết, mục tiêu trọng yếu của cơ quan này khi tiến hành chiến dịch kích thích kinh tế kéo dài trong 4 năm qua là đưa tỷ lệ lạm phát theo năm tiếp cận mức 2%, tuy nhiên, tỷ lệ lạm phát thời gian gần đây chỉ đạt xấp xỉ phân nửa mức trên.
Michael Feroli, kinh tế trưởng của JPMorgan Chase nhận xét, sự ổn định trong triển vọng kinh tế của Fed gợi ý rằng, chính sách của cơ quan này vẫn chưa có gì thay đổi.
“Fed sẽ thay đổi tốc độ mua tài sản tùy theo nhịp tăng trưởng kinh tế và tiến độ giảm tỷ lệ thất nghiệp, song ở thời điểm hiện tại, các dữ liệu không cho thấy rõ Fed có thể thay đổi theo hướng nào”, Feroli viết trong một báo cáo gửi đến các khách hàng hôm thứ Tư.
Nhịp tăng trưởng kinh tế của Mỹ có dấu hiệu chậm lại trong những tuần giữa cuộc họp lần trước và lần này của Fed. Lạm phát đã giảm trong tháng 3 xuống mức thấp nhất trong vòng 2 năm, trong khi nhà tuyển dụng tìm mới lao động ít nhất kể từ mùa hè năm ngoái. Các nhà kinh tế cho rằng, hậu quả của việc cắt giảm chi tiêu liên bang mới chỉ bắt đầu. Lạm phát là 1,1% trong 12 tháng tính đến hết tháng 3, theo dữ liệu mới nhất của Fed.
Dự báo kinh tế mới nhất của Fed, đưa ra hồi tháng 3, cho thấy, hầu hết quan chức của cơ quan này tiếp tục dự đoán lạm phát thấp và tỷ lệ thất nghiệp cao cho nước Mỹ những năm tới. Tuy nhiên, họ không sẵn sàng làm gì thêm vì nhận thấy tác dụng không đáng kể và những hậu quả nhất định của việc mua thêm trái phiếu. Lượng trái phiếu được Fed mua trong quý đầu năm nay xấp xỉ số trái phiếu có thế chấp được phát hành mới và chiếm khoảng 72% nợ dài hạn tăng thêm của Chính phủ.
Hồi tháng 12 năm ngoái, Fed đã tuyên bố sẽ cột tỷ lệ lãi suất thấp vào với tỷ lệ thất nghiệp. Theo đó, Ngân hàng Trung ương sẽ giữ lãi suất ngắn hạn gần bằng không cho đến khi nào tỷ lệ thất nghiệp giảm còn 6,5% trở xuống, tất nhiên là kèm điều kiện lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát.
Bản thông cáo nói rằng, “Ủy ban Thị trường mở sẵn sàng tăng hoặc giảm nhịp mua trái phiếu để duy trì sự hỗ trợ chính sách phù hợp khi triển vọng thị trường việc làm và lạm phát thay đổi”. Trong khi đó, ở thông cáo liền trước, Fed nói sẽ điều chỉnh tốc độ mua trái phiếu tùy vào điều kiện kinh tế. Rõ rằng, sắc thái của bản thông cáo đã có sự thay đổi, theo hướng mà người ta có thể nhận biết từ các dữ liệu việc làm và lạm phát mới nhất.
