Giá vàng thỏi đã tăng vọt gần 50% trong năm nay, lên mức cao kỷ lục 3.930 USD/ounce sau khi cuộc chiến thương mại của Tổng thống Donald Trump châm ngòi cho làn sóng đổ xô vào các tài sản trú ẩn an toàn và khiến đồng đô la lao dốc.
Nhưng ngay cả khi biến động do thuế quan gây ra trên thị trường tài chính đã giảm bớt trong mùa hè, giá vàng vẫn tăng tốc, với mức tăng gần 12% chỉ riêng trong tháng 9, đánh dấu mức tăng hàng tháng lớn nhất kể từ năm 2011.
Theo các nhà quản lý tài sản, một chất xúc tác quan trọng thúc đẩy cho đà tăng của giá vàng là việc ngày càng nhiều nhà đầu tư gia nhập vào làn sóng mua vàng sau nhiều năm các ngân hàng trung ương liên tục gom vàng.
"Đó là hiện tượng ‘Fomo mạ vàng’…Vàng đã trở nên quá lớn đến mức bạn không thể bỏ qua nó. Sẽ có một mức độ mà việc không sở hữu vàng trở nên bất khả thi", Luca Paolini, chiến lược gia trưởng tại Pictet Asset Management nhận định.
“Thị trường đã có chút biến động", Nicky Shiels, nhà phân tích tại công ty giao dịch và tinh luyện kim loại quý MKS Pamp cho biết. Ông cho biết thêm rằng, "động lực thay đổi cuộc chơi" chính là dòng vốn đổ vào các quỹ ETF đầu tư vàng.
Theo dữ liệu của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), dòng vốn ròng đổ vào các quỹ ETF đầu tư vàng đã tăng vọt lên 13,6 tỷ USD chỉ trong bốn tuần qua, đồng nghĩa với việc hơn 60 tỷ USD ròng đã chảy vào thị trường này trong năm 2025, là kỷ lục trong một năm dương lịch.
Lượng vàng do các quỹ ETF này nắm giữ đã tăng lên trên 3.800 tấn, gần đạt đỉnh trong đợt bán tháo tài sản rủi ro do đại dịch Covid-19.
Theo các nhà phân tích, đằng sau đợt tăng giá lớn nhất kể từ cú sốc giá dầu năm 1979 của vàng là những dấu hiệu đầu tiên cho thấy sự chuyển dịch của các nhà đầu tư, từ cá nhân đến các quỹ hưu trí sang phân bổ dài hạn vào kim loại quý, tương tự như cách họ làm với cổ phiếu và trái phiếu.
Thay vì phân bổ tài sản theo tỷ lệ 60/40 truyền thống cho cổ phiếu và trái phiếu, Morgan Stanley đã đề xuất phân bổ theo tỷ lệ 60/20/20, trong đó vàng có tỷ trọng bằng với thu nhập cố định.
Theo một khảo sát gần đây của Bank of America (BofA), sự thay đổi này có thể đồng nghĩa với việc hàng nghìn tỷ đô la đổ vào vàng thỏi và đánh dấu một sự thay đổi lớn so với tỷ lệ 2% mà các nhà quản lý quỹ hiện đang phân bổ cho vàng.
Michael Widmer, Trưởng bộ phận nghiên cứu kim loại tại BofA cho biết: "Lần đầu tiên sau một thời gian dài", đã có một số lượng lớn khách hàng tìm hiểu về việc nắm giữ vàng dài hạn.
Valérie Noël, Trưởng bộ phận giao dịch tại ngân hàng tư nhân Thụy Sĩ Syz Group cho biết, một số khách hàng rất thích các giao dịch mà họ đặt cược vào đồng đô la khi mua vàng.
"Mọi người đang tìm cách bán khống đồng đô la, nhưng họ không chắc chắn nên mua loại tiền nào, và sự bất ổn đó dẫn họ thẳng đến vàng", nhà phân tích Nicky Shiels cho biết.
Không giống như trái phiếu, vàng từ lâu đã bị một số nhà đầu tư chính thống xem nhẹ vì khó định giá hoặc dự đoán. Warren Buffett cũng từng nhận định vàng "không mấy hữu ích cũng không sinh lời".
Các nhà đầu tư đổ xô vào vàng thỏi khi các ngân hàng trung ương áp dụng chính sách nới lỏng định lượng sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, nỗi lo về siêu lạm phát đã bị đặt nhầm chỗ, và vàng đã không thể vượt qua mức đỉnh năm 2011 cho đến mùa hè năm 2020.
Tuy nhiên, sự biến động trên thị trường trái phiếu, trong bối cảnh lo ngại về việc phát hành trái phiếu chính phủ kỷ lục tại các quốc gia giàu có, đang khiến thu nhập cố định trở nên kém hấp dẫn hơn như một công cụ cân bằng danh mục đầu tư và một lần nữa làm tăng thêm sức hút của vàng.
“Những gì chúng ta thấy trên thị trường trái phiếu phần nào là một yếu tố thúc đẩy…Vàng có vẻ hấp dẫn hơn một chút so với trái phiếu như một công cụ đa dạng hóa cho vị thế mua cổ phiếu”, Maya Bhandari, Giám đốc đầu tư đa tài sản tại Neuberger Berman cho biết.
Một động lực khác thúc đẩy đà tăng của giá vàng là lo ngại ở một số nơi rằng các nhà hoạch định chính sách sẽ phản ứng với mức nợ công kỷ lục bằng cách để lạm phát vượt mục tiêu, trên thực tế là làm mất giá tài sản, đặc biệt là trước áp lực của Tổng thống Trump lên Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) để giữ lãi suất ở mức thấp.
Tuy nhiên, thị trường trái phiếu đang không cho thấy dấu hiệu của việc lạm phát vượt tầm kiểm soát. Thay vào đó, vàng đang được các nhà đầu tư sử dụng như một "hàng rào phòng ngừa rủi ro cực đoan", Francesca Fornasari, Giám đốc Giải pháp Tiền tệ tại Insight Investment cho biết.