Phóng viên ĐTCK-online đã nhận được nhiều cuộc điện thoại đầy nỗi niềm, trong đó một nhóm đầu tư cho biết, họ vào TTCK được khoảng nửa năm nay và khi quyết định bỏ nhiều tiền hơn vào thị trường thì mọi cổ phiếu họ mua đều tuột dốc. Ban đầu họ quá sợ nên vội vã bán ra, nhưng sau đó cũng vội vã như thế khi mua lại với giá cao hơn vào những ngày thị trường chuyển đỏ thành xanh vì nghĩ rằng, thị trường sẽ lên ầm ầm chỉ trong vài ngày để thu cả vốn lẫn lãi. Nhưng càng gần đến cuối tháng 11 thị trường càng xanh ít, đỏ nhiều khiến càng lún sâu. Bây giờ, những nhà đầu tư này miêu tả cảnh ngân hàng xiết nợ, vợ chồng cãi vã, mỗi ngày lên sàn đều xa xẩm mặt mày. Bức tranh họ kể ra hoàn toàn trái ngược với những gì đã mơ mộng và theo đuổi cách đây vài tháng.
Một lần nữa, bài học thị trường đã chỉ ra rằng: các quyết định đầu tư không có sự cân nhắc cẩn trọng sẽ dẫn đến thất bại, mặc dù trên thương trường, được - mất là lẽ thường tình.
Bạn có sẵn sàng?
"Ưu tiên tiền mặt và không làm gì cả", nhà đầu tư quen mặt tên Đức tại sàn BVSC cho biết hoạt động mua bán của mình vào thời điểm này. Đầu tư mà không mua bán gì là sao? "Khi không biết nên mua hay bán gì thì đừng có táy máy tay chân. Tôi bây giờ rảnh thì đi cà phê hay vù đi đâu chơi vài ngày, nói chung rất thoải mái", Đức lý luận.
Theo kinh nghiệm đầu tư hơn 7 năm của Đức, việc lập một kế hoạch đầu tư và tuân thủ kế hoạch này là một việc rất khó đối với cá nhân, thậm chí là máy móc không khả thi. Quan trọng, thực tế và dễ thực hiện với một nhà đầu tư cá nhân nên tuân thủ là chỉ mua hay bán khi mình chắc chắn về lý do tại sao lại quyết định như vậy.
"Thường thì những người không biết mình đi tìm gì ở TTCK, không có quan điểm riêng và không sẵn sàng đón nhận tình cảnh khó khăn xảy ra thường xuyên trên TTCK hay thường xuyên mua bán không nhất quán và thất bại thì nghĩ đến chuyện đổ lỗi một cách tiêu cực cho ai đó", Tuấn Anh, môi giới của CTCK Sài Gòn cho biết. Theo đó, một lượng không nhỏ nhà đầu tư mới tham gia thị trường thường có tâm lý rằng, đã đến TTCK thì phải mua mua bán bán gì đó, vì thế khi không nhận thức lý do của các quyết định của mình, họ mua bán theo người bên cạnh, theo tin đồn, theo cái tên quen tai…
Lật lại những nhận định và dự báo của các CTCK hồi cuối tháng 10 mới thấy rằng, hầu hết ý kiến đều nhìn nhận thị trường tháng 11 sẽ chưa có đột biến và tiếp tục điều chỉnh sau một thời gian tăng mạnh. Nghĩa là kịch bản thị trường hôm nay không phải là quá bất ngờ và không thể chịu đựng nổi. Vậy mà có những nhà đầu tư không sẵn sàng để chấp nhận khó khăn được báo trước này.
Nhà đầu tư chuyên nghiệp đang làm gì?
SSI vừa ra mắt Công ty Quản lý quỹ SSIAM và đóng Quỹ Tầm nhìn SSI với tổng vốn 1.700 tỷ đồng chỉ sau 3 tuần huy động. CTCP Quản lý quỹ Thành Việt đang chuẩn bị đưa 2 quỹ mới với tổng vốn 800 tỷ đồng đi vào hoạt động. Các tổ chức đầu tư nước ngoài như Dragon Capital, VinaCapital, Bank Invest… đẩy mạnh hoạt động giải ngân. Nhìn về tổng thể, các tổ chức đầu tư tài chính vào TTCK Việt Nam đang trong giai đoạn mở rộng hoạt động và đổ nhiều tiền vào thị trường, mặc cho tình hình lúc này có thể được đánh giá là khó khăn.
Trên thị trường OTC, một loạt công ty bất động sản như Intresco, Hoàng Anh Gia Lai, Quốc Cường Gia Lai, BCCI, Licogi 16… liên tục tăng giá trong 2 tháng qua, mặc dù tình hình giao dịch có nguội đi trong 2 tuần cuối tháng 11. Tình cảnh trên có thể giải thích bằng việc những nhà đầu tư kiên định vẫn tiếp tục mua nếu giá hấp dẫn và những cổ đông chính của các DN chẳng có lý do phải bán vì thời điểm tốt để bán chưa đến. Năm 2008 lại được tin là năm bùng nổ của thị trường bất động sản.
Nếu yếu tố vị trí là quan trọng với giá trị bất động sản thì tính chất thời điểm còn quan trọng hơn thế đối với sự thành bại của nhà đầu tư. Kịch bản TTCK tháng 12 hiện được dự đoán là khó tăng mạnh, nhưng gần như chắc chắn sẽ không giảm quá nhiều. Nếu bạn là một nhà đầu tư hướng đến sự chuyên nghiệp, thì sự kiên định đón nhận tình cảnh khó khăn vốn xuất hiện khó ngờ và thường xuyên như những cơn mưa giữa mùa mưa là một điều rất cần thiết. Nếu không chuẩn bị tâm lý cho lúc khó khăn thì khi chuyện xảy đến, ai có thể nói trước bạn sẽ vượt qua thời điểm ấy để đến ngày hái quả ngọt.
