Mục sở thị TTCK Lào và Campuchia

Chứng khoán Lào tăng 35,1%

Ở thị trường Lào, động thái nâng room cho khối ngoại từ 10% lên 20%, cũng như việc Ủy ban Chứng khoán (UBCK) nước này cho phép nhân viên của hai DN niêm yết đầu tiên là BCEL và EDL-Gen bán 50% số cổ phiếu đang nắm giữ vào đầu năm 2012 đã đem lại không khí giao dịch sôi động hơn, ghi nhận mức tăng điểm ngoạn mục cho thị trường trong cả năm. Chỉ số LSX Composite đóng cửa năm 2012 ở mức 1.214,77 điểm, tăng 35,1% so với mức 899,46 điểm cuối năm 2011, đưa chỉ số này trở thành chỉ số chứng khoán tăng mạnh thứ 3 tại châu Á (sau Pakistan và Thái Lan) và thứ 8 trên thế giới (sau Venezuela, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Pakistan, Kenya, Estonia và Thái Lan). Khối lượng giao dịch bình quân trong năm qua là 93.602 cổ phiếu/phiên, trị giá 503 triệu kip (khoảng 1,3 tỷ đồng). Sự khởi sắc của thị trường giúp EDL-Gen huy động được 1.611 tỷ kip từ đợt chào bán 357.619.715 cổ phiếu thường, nâng vốn điều lệ từ 3.474 tỷ kip lên 4.905 tỷ kip.

Hệ thống giao dịch trực tuyến sắp được áp dụng, kế hoạch đưa thêm nhiều DN mới lên sàn, áp dụng thêm dịch vụ lưu ký, cũng như giao dịch theo lô..., khiến TTCK Lào được kỳ vọng sẽ thanh khoản hơn và tiếp tục tăng điểm.

Một số DN tại Lào đã bày tỏ mối quan tâm đến TTCK và đặt kế hoạch lên sàn như Lao-Indochina Group Public Company (LIG), Công ty Viễn thông Lào (ETL), Lao Telecom, Vimpel Lao và Daoheuang Group. Trong đó, LIG có thể trở thành DN tư nhân đầu tiên niêm yết với hoạt động kinh doanh chính là trồng và chế biến bột sắn.

“Tuy vậy, TTCK Lào vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức do thiếu các văn bản pháp lý. Một khó khăn khác là hầu hết người dân Lào hiểu biết rất ít về đầu tư cổ phiếu và những rủi ro liên quan”, Tổng thư ký UBCK Lào Vathana Dalaloy nói.

Chứng khoán Campuchia giảm 33%

Là thị trường láng giềng của Lào, “người anh em” Campuchia lại lao dốc đến 33% khi kết thúc năm 2012, sau chưa đầy 8 tháng đi vào hoạt động. Chỉ số CSX Index giảm còn 666,67 điểm so với mức điểm cơ sở 1.000 điểm. Chỉ số này đã lập đáy 655,91 điểm vào “ngày tận thế” 21/12/2012, với mức sụt giảm 10,76 điểm (-1,61%). Thị trường kém thanh khoản với chỉ một cổ phiếu niêm yết và hai đợt khớp lệnh định kỳ/ngày. Khối lượng giao dịch bình quân là 43.033 cổ phiếu/phiên, trị giá 332,8 triệu riel (khoảng 1,7 tỷ đồng). Đáng chú ý, có những phiên thị trường không có cổ phiếu nào được giao dịch.

Cổ phiếu duy nhất trên sàn là PPWSA của Công ty Cấp thoát nước Phnom Penh . Sau đợt IPO thành công với tổng số tiền thu được trên 20 triệu USD tại mức giá 6.300 riel/CP (1,57 USD/CP), giá cổ phiếu PPWSA đã nhảy vọt 48%, lên 9.300 riel/CP, với 879.426 đơn vị được chuyển nhượng ngay trong phiên chào sàn. Hai phiên tiếp theo, giá cổ phiếu PPWSA đều tăng, đạt 10.200 riel/CP (2,55 USD/CP) vào ngày 20/4/2012. Tuy nhiên, giá cổ phiếu sau đó liên tục có xu hướng giảm, khép lại năm giao dịch đầu tiên ở mức 6.200 riel/CP.

Đáng chú ý, TTCK Campuchia có 13 CTCK đến từ nhiều quốc gia, cho thấy mức độ quan tâm và kỳ vọng vào TTCK nước này. Tuy nhiên, thị trường trong năm đầu tiên không như mong đợi, sàn giao dịch được đưa vào hoạt động sau nhiều lần trì hoãn, diễn biến giao dịch èo uột với một loại hàng hóa. Bên cạnh đó, cơ chế IPO tại đây khá phức tạp, khiến cho quá trình cổ phần hóa các DN không thuận lợi.

Ông Đào Duy Anh, Phó tổng giám đốc CTCK Campuchia - Việt Nam (CVS) tại Campuchia nhận định: “Bước sang năm 2013, dự kiến có nhiều chuyển biến tại Campuchia khi diễn ra cuộc bầu cử Quốc hội. Là một thị trường mới, một lĩnh vực mới, TTCK Campuchia ít nhiều chịu tác động bởi sự kiện trọng đại này. Mặc dù vậy, với sự ổn định của nền kinh tế và chính trị trong suốt giai đoạn dài vừa qua, TTCK Campuchia được xem là có nhiều cơ hội”.

Hồi đầu tháng 11/2012, ông Hong Sok Hour, Giám đốc điều hành Sở GDCK Campuchia (CSX) cho biết, sẽ có thêm ít nhất 4 DN tiến hành IPO vào đầu năm 2013. Ngoài ra, UBCK và Sở GDCK nước này cùng các CTCK đã thảo luận một số giải pháp hỗ trợ thị trường, nhiều khả năng sẽ được áp dụng trong thời gian tới như: thêm phiên giao dịch khớp lệnh liên tục, tăng số lần khớp lệnh định kỳ từ 2 lên 6 lần/ngày, bổ sung hàng hóa niêm yết…