Nếu không sử dụng hiệu quả khoản vốn thặng dư, nó sẽ có tác dụng ngược lại đối với các DN.

Nếu không sử dụng hiệu quả khoản vốn thặng dư, nó sẽ có tác dụng ngược lại đối với các DN.

Thặng dư vốn: Con dao hai lưỡi

Hiện đang có xu hướng nhà nhà đầu tư tài chính, từ ngân hàng, doanh nghiệp, đến các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Sự hưởng ứng mạnh mẽ của nhiều tầng lớp, nhu cầu tranh mua đã tạo ra mức chênh lệch giữa giá phát hành được và mệnh giá cổ phiếu, giới nhà nghề gọi là thặng dư vốn. Thặng dư vốn trở thành con mồi hấp dẫn.

Tuy nhiên, khoản thặng dư vốn cổ phần này sẽ biến thành tài sản doanh nghiệp. Và nếu đầu tư kinh doanh không hiệu quả, hoặc khoản tiền bị chôn không hoạt động, tỷ suất lợi nhuận/vốn sẽ giảm (tức hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp giảm).

 

Thực tế này đã từng diễn ra, doanh nghiệp huy động vốn làm dự án đầu tư địa ốc, nhưng suốt năm, dự án không triển khai được, đã bị cổ đông phản ứng. Có đơn vị chuyên cung cấp bê tông, bỏ vốn góp cổ phần vào doanh nghiệp làm cầu để giành quyền cung cấp bê tông. Kết cục, dự án cầu lỗ, doanh nghiệp lỗ theo. Nói thế để thấy, không thể cứ thấy cơ hội huy động vốn dễ dàng, là huy động, mà không tính toán kỹ hiệu quả của những dự án sẽ được dùng nguồn vốn huy động được, để đầu tư.

 

Việc cổ phiếu ngân hàng trở thành “cổ phiếu vua” đã tạo cơ hội cho các ngân hàng vào cuộc đua tăng vốn điều lệ. Đồng thời, số hồ sơ xin thành lập ngân hàng lên tới con số... hai chục.

 

Ngoài ra, việc thưởng, chia cổ tức bằng cổ phiếu thực chất cũng là việc phát hành cổ phiếu thêm để tăng vốn. Nhiều đơn vị hiệu quả hoạt động không cao, nhưng khuyến khích cổ đông bằng cách thưởng, trả cổ tức bằng cổ phiếu. Cách làm này chỉ có tác dụng nhất thời, vì để thưởng hay trả cổ tức bằng cổ phiếu, doanh nghiệp phải phát hành thêm cổ phiếu, đồng nghĩa với việc tăng vốn. Và đồng vốn huy động thêm này nếu không được sử dụng hiệu quả, hoặc để thối đọng, giá trị doanh nghiệp sẽ giảm.

 

Nhìn lại thị trường thời gian gần đây, ở nhiều doanh nghiệp, trước đại hội cổ đông, giá cổ phiếu tăng. Ngay sau khi đại hội và gút danh sách hưởng cổ tức (bằng cổ phiếu), quyền mua cổ phiếu phát hành thêm, là giá giảm. Có tình trạng đó, bởi các nhà đầu tư đều biết là, hiệu quả có thực của công ty là ở những dự án đã hoạt động và đem lại lợi nhuận. Còn với những cổ phiếu phát hành thêm, là của những dự án tương lai, có thể kỳ vọng, nhưng không biết sẽ thế nào.