Tăng tốc giải ngân đầu tư công tạo động lực lớn cho tăng trưởng.
Ngày 30/9, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) công bố Triển vọng phát triển châu Á tháng 9/2025 (ADO).
Các chuyên gia của ADB đánh giá, làn sóng gia tăng xuất khẩu trước khi Mỹ áp dụng thuế quan mới cùng các chính sách hỗ trợ của Chính phủ đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong nửa đầu năm 2025. Tuy nhiên, tăng trưởng được dự báo sẽ chậm lại trong phần còn lại của năm do tác động của các mức thuế đối ứng có hiệu lực từ ngày 7/8/2025. Dù nền kinh tế trong nước vẫn ổn định, tăng trưởng dự kiến sẽ giảm nhịp so với sự bứt phá mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2025.
Ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam cho biết, ADB đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam, nâng lên 6,7% so với mức dự báo trước đó nhờ nhu cầu trong nước vững vàng.
Về chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam duy trì chính sách tiền tệ mang tính hỗ trợ. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước đã giữ nguyên lãi suất điều hành ở mức 4,5% kể từ năm 2023, đồng thời duy trì thanh khoản dồi dào trên thị trường mở. Tính đến cuối tháng 8/2025, tín dụng đã tăng 11,8% so với cuối năm 2024 và tăng 19,9% so với cùng kỳ năm trước, qua đó làm gia tăng nhu cầu huy động vốn. ADB dự báo tín dụng sẽ đạt hoặc vượt mục tiêu 16% cả năm vào cuối năm 2025, song cảnh báo về chất lượng tài sản và dự báo, nợ xấu sẽ gia tăng trong ngắn hạn.
Ông Shantanu Chakraborty nhận định: “Sự phối hợp tốt hơn giữa thực thi hiệu quả chính sách tài khóa và tiền tệ sẽ giúp tránh gây áp lực quá mức lên các công cụ tiền tệ và bảo đảm ổn định kinh tế tài chính vĩ mô. Trong dài hạn, các cải cách pháp lý toàn diện cần phải giải quyết những thách thức mang tính cấu trúc, như đảm bảo khả năng thích ứng biến đổi khí hậu, thúc đẩy năng lực cạnh tranh của khu vực tư nhân, nâng cao hiệu quả của doanh nghiệp nhà nước, hiện đại hóa hệ thống thuế và chuyển đổi số. Đây là những yếu tố then chốt cho một mô hình tăng trưởng cân bằng hơn”.
Chuyên gia của ADB lưu ý, các mức thuế đối ứng của Mỹ áp dụng với Việt Nam là 20% đối với hàng nhập khẩu và 40% đối với hàng trung chuyển đặt ra những rủi ro về suy giảm tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn. Trong phần còn lại của năm, các mức thuế này dự kiến sẽ tác động tới thương mại và đầu tư, nhấn mạnh tính cấp thiết của những cải cách cơ cấu nhằm thúc đẩy một mô hình tăng trưởng cân bằng hơn, được hỗ trợ bởi cầu nội địa mạnh mẽ hơn và các thị trường xuất khẩu đa dạng hơn nhằm giảm thiểu các cú sốc liên quan đến thuế quan.
Về lạm phát, ADB dự báo đạt 3,9% trong năm 2025 và giảm nhẹ xuống 3,8% trong năm 2026. Giá năng lượng toàn cầu giảm đã góp phần làm giảm chi phí vận tải - yếu tố chiếm tỷ trọng đáng kể trong rổ hàng hóa tiêu dùng.
"Với vị thế tài khóa thuận lợi, Chính phủ có thể áp dụng các biện pháp kích thích tăng trưởng thông qua cắt giảm thuế có trọng tâm, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp và tăng chi tiêu xã hội cho các hộ gia đình thu nhập thấp. Việc phối hợp các cải cách cơ cấu nhằm cải thiện môi trường kinh doanh và năng suất lao động sẽ phát huy hiệu quả tối đa", báo cáo của ADB nhấn mạnh.
Trong khi duy trì triển vọng tích cực cho Việt Nam giai đoạn 2025 - 2026, báo cáo cũng nhấn mạnh một số rủi ro bắt nguồn từ cả những bất định toàn cầu và các yếu tố trong nước.
Nếu môi trường kinh tế toàn cầu xấu hơn dự kiến do tăng trưởng chậm lại của các đối tác thương mại lớn và biến động thị trường tài chính gia tăng thách thức đối với nền kinh tế sẽ tăng lên. Ở trong nước, mặc dù các cải cách về đầu tư công đã mang lại kết quả bước đầu, song rủi ro tài chính gia tăng và sự chậm trễ trong phối hợp chính sách có thể hạn chế hiệu quả của các biện pháp kích thích tăng trưởng...
Trước ADB, một số tổ chức quốc tế cũng nhận định năm nay Việt Nam tăng trưởng khoảng 6,5%, song nhiều chuyên gia trong nước vẫn cho rằng, năm nay, mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% của Chính phủ hoàn toàn có thể đạt được.
Theo TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, nếu Việt Nam có thể giải ngân toàn bộ kế hoạch vốn đầu tư công được Thủ tướng Chính phủ giao trong năm 2025, tăng trưởng GDP có thể được cải thiện thêm từ 1,8 đến 2 điểm phần trăm. Theo TS. Cấn Văn Lực, đây là yếu tố tích cực, nhưng hiện vẫn chưa được phản ánh đầy đủ trong dự báo của các tổ chức quốc tế, khiến các tổ chức quốc tế tiếp tục đưa ra mức dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam ở ngưỡng tương đối thận trọng, chưa phản ánh hết dư địa tăng trưởng từ đầu tư công.
Ngoài ra, Việt Nam đang tích cực tháo gỡ khó khăn cho khoảng 3.000 dự án tồn đọng với tổng quy mô 6 triệu tỷ đồng, nếu chỉ 10% dự án này được giải phóng mỗi năm, nền kinh tế đã có thêm 600.000 tỷ đồng được tung ra mỗi năm, thêm dư địa thúc đẩy tăng trưởng.
