Thị trường tài chính nhúng Việt Nam dự kiến đạt 2,73 tỷ USD vào năm 2029
InsurTech (công nghệ bảo hiểm) sẽ tiếp tục thúc đẩy doanh số với các sản phẩm bảo hiểm nhúng cho khách hàng cá nhân trong hành trình mua sắm trên các nền tảng có hàng triệu người dùng hoặc siêu ứng dụng (như Momo, Viettel Money…), nền tảng thương mại điện tử và các nhà khai thác mạng viễn thông (Viettel, FPT, VNPT…).
Trong bối cảnh rộng lớn hơn của hệ sinh thái tài chính số, thị trường tài chính nhúng tại Việt Nam đang tăng trưởng rất nhanh, với doanh thu dự kiến 426,3 triệu USD năm 2024 và dự báo tăng theo cấp số nhân với tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) ấn tượng 45,1% để đạt 2,73 tỷ USD vào năm 2029, định vị Việt Nam như một trong những thị trường tài chính nhúng tăng trưởng nhanh nhất toàn cầu, trong đó bảo hiểm nhúng như là một thành phần cốt lõi.
Đáng chú ý, hệ sinh thái InsurTech Việt Nam chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ về số lượng các công ty InsurTech từ năm 2018. Các cửa hàng tiện lợi như Circle K đang cung cấp dịch vụ bảo hiểm thông qua giao dịch mã QR, đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong kênh phân phối.
Mô hình QR Code tại điểm bán lẻ đã được Igloo và Circle K Vietnam tiên phong triển khai, đánh dấu lần đầu tiên tại châu Á có sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ được cung cấp thông qua chuỗi cửa hàng tiện lợi.
Cơ chế hoạt động cho phép khách hàng quét mã QR tại quầy để truy cập cổng thông tin, lựa chọn sản phẩm và gói bảo hiểm, thanh toán tại chỗ và nhận giấy chứng nhận bảo hiểm trực tuyến trong vài phút, thể hiện sự kết hợp hiệu quả giữa công nghệ số và kênh phân phối truyền thống. Mô hình này được kỳ vọng sẽ được nhân rộng sang các quốc gia Đông Nam Á khác trong tương lai gần.
Về sản phẩm, thị trường Việt Nam đã chứng kiến sự đa dạng hóa đáng kể trong các loại hình bảo hiểm nhúng. Trong lĩnh vực logistics và thương mại điện tử, Insurlog đã khẳng định vị thế là nhà cung cấp bảo hiểm giao hàng cuối cùng hàng đầu cho các doanh nghiệp thương mại điện tử, thông qua quan hệ đối tác với các công ty bảo hiểm uy tín như VietinBank Insurance, PVI và Prudential, đồng thời hợp tác với IXT để phát triển các giải pháp bảo hiểm logistics nhúng hiện đại.
Các sản phẩm bảo hiểm thiết bị điện tử, đặc biệt là Phone Screen Protection qua ZaloPay, đã đáp ứng nhu cầu bảo vệ thiết bị ngày càng tăng trong bối cảnh tỷ lệ sử dụng smartphone cao tại Đông Nam Á.
Lĩnh vực bảo hiểm tài chính cũng ghi nhận sự phát triển với các sản phẩm như Income Protection Insurance, Car Physical Damage qua Lotte Finance và Loan Protection Insurance, thể hiện sự mở rộng phạm vi bảo hiểm nhúng từ những sản phẩm đơn giản sang các giải pháp tài chính phức tạp hơn.
Nghiên cứu của Cover Genius về thị trường bảo hiểm bất động sản nhúng tại Việt Nam cho thấy những xu hướng quan trọng trong hành vi người tiêu dùng, với 60% người được khảo sát xác định sự tiện lợi là yếu tố hàng đầu khi lựa chọn bảo hiểm nhúng, 35% sẵn sàng chuyển đổi từ các mô hình truyền thống sang bảo hiểm nhúng. Điều này phản ánh sự thay đổi căn bản trong kỳ vọng của người tiêu dùng đối với trải nghiệm mua bảo hiểm, từ mô hình riêng lẻ phức tạp sang giải pháp tích hợp đơn giản và thuận tiện.
Phân tích thực tiễn cho thấy, Việt Nam đang chọn lọc ứng dụng các mô hình bảo hiểm nhúng thành công trên thế giới, thể hiện sự thích ứng thông minh với điều kiện thị trường địa phương.
Mô hình Super App được Việt Nam ứng dụng thông qua MoMo và ZaloPay, tương tự như WeChat của Trung Quốc và Grab của Đông Nam Á, tận dụng tỷ lệ sử dụng smartphone cao (84%) và xu hướng tích hợp đa dịch vụ đặc trưng của người tiêu dùng châu Á, tạo ra một hệ sinh thái tài chính toàn diện với bảo hiểm như một dịch vụ bổ trợ tự nhiên.
Mô hình Point-of-Sale integration được tiên phong thông qua hợp tác Circle K-Igloo, mô phỏng theo thành công của các chuỗi bán lẻ tại Bắc Mỹ và châu Âu, đặc biệt phù hợp với văn hóa mua sắm trực tiếp và thanh toán QR Code phổ biến tại Việt Nam.
Tuy nhiên, Việt Nam chưa triển khai sâu mô hình bảo hiểm dựa trên mức độ sử dụng (Usage-Based Insurance) như Tesla Insurance do hạn chế về dữ liệu viễn thông từ xa và cơ sở hạ tầng IoT.
Điểm đáng khích lệ là Việt Nam đang phát triển một mô hình lai độc đáo kết hợp đặc điểm của thị trường mới nổi với công nghệ tiên tiến, thể hiện qua việc Viettel-Bolttech tích hợp bảo hiểm vào dịch vụ viễn thông, tạo ra một mô hình phân phối đa kênh phù hợp với đặc thù người tiêu dùng Việt Nam có xu hướng tin tưởng vào các thương hiệu lớn và ưa thích sự thuận tiện trong giao dịch số.
Xây dựng khung pháp lý toàn diện là ưu tiên hàng đầu
Bảo hiểm nhúng đại diện cho một cuộc cách mạng trong ngành bảo hiểm, với tiềm năng tăng trưởng khổng lồ và khả năng thay đổi căn bản cách thức tiêu dùng bảo hiểm.
Theo OpenKoda 2024, với quy mô thị trường dự kiến đạt 700 tỷ USD vào năm 2030 và chiếm 15% tổng phí bảo hiểm toàn cầu vào năm 2033, mô hình này đang trở thành xu hướng không thể đảo ngược. Các thị trường phát triển như Mỹ với Tesla Insurance và AppleCare+ đã chứng minh hiệu quả của bảo hiểm nhúng, trong khi các thị trường châu Á đang trở thành động lực tăng trưởng chính với CAGR đạt 23,5% đến năm 2030. Yếu tố thành công quan trọng nhất là sự cân bằng giữa đổi mới công nghệ và quản lý rủi ro, giữa tăng trưởng và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Trong tương lai, bảo hiểm nhúng sẽ tiếp tục phát triển với sự hỗ trợ của AI, IoT và blockchain, mở rộng sang các ngành mới và trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái tài chính số.
Dự báo về quy mô của thị trường bán lẻ Việt Nam năm 2030 cũng cho thấy sự lạc quan. Theo báo cáo Modor Intelligence (2025), thị trường bán lẻ Việt Nam đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ với quy mô dự kiến đạt 162,87 tỷ USD vào năm 2025 và 209,19 tỷ USD vào năm 2030 với CAGR là 5,13%. Đáng chú ý, tập đoàn tái bảo hiểm Munich Re (2024) nhấn mạnh rằng, bảo hiểm nhúng có thể chiếm tới 20% tổng thị trường bảo hiểm tài sản toàn cầu vào năm 2030.
Công ty tư vấn Mordor Intelligence xác định bảo hiểm thiết bị điện tử là phân khúc chiếm thị phần lớn nhất với 43,1% năm 2024, chủ yếu được thúc đẩy bởi việc tích hợp các chương trình bảo hành và kế hoạch bảo vệ sản phẩm vào các nền tảng thương mại điện tử. Điều này phản ánh xu hướng số hóa mạnh mẽ trong hành vi tiêu dùng và sự phổ biến ngày càng tăng của các thiết bị công nghệ cao.
Với phân khúc bảo hiểm ô tô và phương tiện di chuyển, dù chưa chiếm thị phần áp đảo, song được dự báo có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất với CAGR đạt 36,5% đến năm 2030. Đà tăng trưởng này được hỗ trợ mạnh mẽ bởi công nghệ IoT và xu hướng kết nối thông minh trong phương tiện giao thông ngày càng phổ biến.
Có thể thấy, trong thời gian tới, bảo vệ các sản phẩm điện tử sẽ vẫn là dòng sản phẩm bảo hiểm nhúng chủ lực, được hỗ trợ bởi các tiện ích bổ sung thanh toán trên các trang web thương mại điện tử toàn cầu, trong khi các chính sách ô tô siêu nhỏ dựa trên mức sử dụng được hỗ trợ bởi dữ liệu ô tô kết nối có mức tăng trưởng nhanh nhất.
Các quốc gia muốn tận dụng cơ hội này cần chủ động xây dựng khung pháp lý phù hợp, thúc đẩy đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực của doanh nghiệp. Tại Việt Nam, việc xây dựng khung pháp lý toàn diện là ưu tiên hàng đầu, bao gồm định nghĩa rõ ràng các mô hình bảo hiểm nhúng, quy định về vốn và giấy phép hoạt động, cùng với việc phân định trách nhiệm giữa các bên tham gia trong chuỗi giá trị.
Triển khai mô hình regulatory sandbox (cơ chế thử nghiệm) sẽ cho phép thử nghiệm các sản phẩm mới trong môi trường được kiểm soát, đồng thời tăng cường bảo vệ người tiêu dùng thông qua đảm bảo minh bạch thông tin và giám sát hoạt động bán hàng.
Đối với doanh nghiệp bảo hiểm, việc đầu tư vào hạ tầng công nghệ hiện đại, đặc biệt là xây dựng giao diện lập trình ứng dụng API và tích hợp nhanh chóng, cùng với phát triển năng lực nhân sự và văn hóa đổi mới là những yếu tố then chốt. Cùng với đó, việc xây dựng chiến lược đối tác bền vững và tạo hệ sinh thái mở sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển của bảo hiểm nhúng, đáp ứng xu hướng số hóa và nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng trong thời đại kinh tế số.
