Kết thúc "thời kỳ hoàng kim" của nhà đầu tư nhỏ
Biện pháp Tạm thời 1303 được chính phủ Brazil công bố có hiệu lực từ ngày 12/6 đã chính thức "đóng sập" chế độ miễn thuế mà các nhà đầu tư tiền số nhỏ lẻ đã được hưởng trong nhiều năm qua. Trước đây, cư dân Brazil có thể bán tới 35.000 real Brazil (khoảng 6.300 USD) tài sản mã hóa mỗi tháng mà không phải nộp thuế thu nhập.
Đây là một thay đổi căn bản khi Brazil từng được coi là một trong những quốc gia có chính sách thuế cho thị trường tài sản số "thân thiện" nhất châu Mỹ Latin. Chế độ miễn thuế cũ đã thu hút rất nhiều nhà đầu tư nhỏ tham gia thị trường, biến Brazil trở thành một trong những thị trường tiền số sôi động nhất khu vực.
Thay cho hệ thống thuế lũy tiến phức tạp trước đây, Brazil giờ áp dụng thuế suất cố định 17,5% cho tất cả lợi nhuận từ giao dịch tiền mã hóa, bất kể quy mô giao dịch. Theo giới chuyên gia nhận định, đây là một "con dao hai lưỡi" tạo ra những tác động trái chiều cho các nhóm nhà đầu tư khác nhau. Cụ thể, đối với nhà đầu tư nhỏ, thông tin mới được công bố rõ ràng không hề tốt. Các nhà đầu tư từng được miễn thuế hoàn toàn giờ phải nộp 17,5% cho mọi khoản lợi nhuận, dù chỉ là vài trăm USD.
Ngược lại, đối với nhà đầu tư lớn và tổ chức, đây có thể là tin tốt. Theo chính sách thuế cũ, các giao dịch lớn (trên 5 triệu real Brazil) bị đánh thuế từ 17,5 - 22,5%. Với thuế suất cố định 17,5%, nhiều "cá voi" sẽ thực sự được giảm thuế.
Không chỉ vậy, một trong những điểm đáng chú ý nhất của chính sách mới là việc mở rộng cơ sở thuế ra các khu vực từng được coi là "vùng xám". Nếu như trước đây, việc giữ tài sản số trong ví cá nhân có thể tạo ra những "kẽ hở" trong việc theo dõi và đánh thuế thì giờ đây, tất cả tài sản mã hóa trong ví tự lưu trữ đều nằm trong tầm ngắm của cơ quan thuế. Cùng với đó, tài sản số được giữ trên các sàn giao dịch nước ngoài hoặc trong các ví quốc tế cũng phải chịu thuế theo quy định mới.
Động thái này phản ánh xu hướng toàn cầu khi các chính phủ ngày càng thắt chặt trong việc theo dõi và đánh thuế tài sản số, bất kể nó được lưu trữ ở đâu.
Mặt khác, Brazil áp dụng cơ chế đánh thuế theo quý, cho phép nhà đầu tư bù trừ lỗ từ năm quý trước đó. Tuy nhiên, từ năm 2026, thời hạn khấu trừ lỗ sẽ được thắt chặt hơn - một dấu hiệu cho thấy chính phủ muốn tăng cường thu ngân sách từ thị trường tài sản số.
Cơ chế này tương đối hợp lý khi cho phép nhà đầu tư "cân bằng" giữa lãi và lỗ trong một khoảng thời gian nhất định, tránh tình trạng phải nộp thuế cho khoản lãi trong quý này trong khi gánh lỗ trong quý khác.
Bối cảnh cải cách thuế rộng hơn
Việc thay đổi chính sách thuế tài sản số chỉ là một phần trong cuộc cải cách thuế toàn diện của Brazil. Chính phủ cũng áp thuế 5% lên các công cụ thu nhập cố định như Thư tín dụng Nông nghiệp và Bất động sản (LCA, LCI) cũng như Chứng chỉ Phải thu Bất động sản và Nông nghiệp (CRI, CRA) - những sản phẩm từng được miễn thuế.
Bên cạnh đó, thuế đánh vào doanh thu cá cược cũng tăng từ 12% lên 18%. Tất cả những thay đổi này đều hướng đến mục tiêu tăng thu ngân sách nhà nước trong bối cảnh kinh tế khó khăn.
Theo Portal do Bitcoin, những thay đổi này được đưa ra sau khi chính phủ phải rút lại đề xuất tăng Thuế Giao dịch Tài chính (IOF) do phản ứng mạnh mẽ từ thị trường và Quốc hội. Điều này cho thấy chính phủ Brazil đang cố gắng cân bằng giữa nhu cầu tăng thu và áp lực từ các bên liên quan.
Một điểm sáng trong chính sách quản lý thị trường tài sản số ở Brazil là đề xuất cho phép thanh toán lương bằng tiền số. Theo dự luật được đưa ra tháng 3, nhà sử dụng lao động có thể trả tối đa 50% lương bằng tiền số cho nhân viên địa phương.
Đối với lao động nước ngoài hoặc nhà thầu độc lập, việc thanh toán 100% bằng tiền số có thể được cho phép trong những điều kiện cụ thể do Ngân hàng Trung ương quy định. Tất cả giao dịch phải sử dụng tỷ giá chính thức từ các tổ chức được ủy quyền.
