Động thái này phản ánh sự phức tạp trong chính sách thuế đối với tài sản kỹ thuật số tại một trong những thị trường tiền mã hóa lớn nhất Mỹ Latinh.
Bối cảnh và đề xuất gây tranh cãi
Vào ngày 22/5, chính phủ Brazil đã ban hành sắc lệnh hành chính tăng thuế giao dịch tài chính hiện có (Imposto sobre Operações Financeiras - IOF), quyết định ngay lập tức gây ra sự phản đối mạnh mẽ từ công chúng. Đối mặt với áp lực chính trị, các nhà lập pháp đang tìm kiếm giải pháp thay thế để giảm bớt gánh nặng thuế lên người dân.
Chủ tịch Hạ viện Hugo Motta đã đưa ra đề xuất táo bạo trong cuộc họp với Bộ trưởng Tài chính Fernando Haddad và Chủ tịch Thượng viện Davi Alcolumbre. Ông Motta tuyên bố phản đối việc tăng thuế, nhấn mạnh rằng "người dân Brazil không thể chịu đựng thêm một đợt tăng thuế nữa," nhưng đồng thời ủng hộ ý tưởng mở rộng thuế IOF sang các giao dịch tiền mã hóa.
Tuy nhiên, ông Motta cũng thận trọng khi khẳng định đây chỉ là đề xuất sơ bộ và chưa có quyết định chính thức nào được đưa ra.
Đề xuất này đã tạo ra những ý kiến trái chiều trong cộng đồng crypto Brazil. Các chuyên gia pháp lý và đại diện ngành đều bày tỏ lo ngại về tính khả thi và hợp pháp của việc áp thuế IOF lên tiền mã hóa.
Bà Vanessa Butalla, Phó chủ tịch phụ trách pháp lý, tuân thủ và rủi ro tại Mercado Bitcoin - một trong những sàn giao dịch crypto lớn nhất Brazil, cho rằng đề xuất này không thể thực hiện được. Bà giải thích, điều đó giống như quyết định thu IOF đối với bất động sản được mua để đầu tư, dựa trên cách thức cơ quan thuế Brazil hiện đang phân loại và xử lý tiền mã hóa.
Ông Daniel de Paiva Gomes, đối tác tại công ty luật Paiva Gomes Advogados, đã đưa ra quan điểm pháp lý rõ ràng hơn trong trao đổi với tờ Valor Economico. Ông khẳng định, bất kỳ việc thu thuế nào dựa trên sắc lệnh hành chính này đều sẽ vi phạm pháp luật vì không thể thay đổi các luật đã được thiết lập.
"Chỉ có luật được Quốc hội thông qua mới có thể thay đổi định nghĩa về sự kiện chịu thuế để bao gồm một loại tài sản mới," ông Gomes nhấn mạnh và cho rằng, chính phủ chỉ có thẩm quyền thiết lập mức thuế suất và thời hạn trong khuôn khổ pháp luật hiện hành, không thể mở rộng phạm vi áp dụng thuế thông qua sắc lệnh.
Tác động đến thị trường
Nếu được thực hiện, việc áp thuế IOF lên giao dịch crypto có thể tạo ra tác động đáng kể đến thị trường tiền mã hóa Brazil. Một mặt, điều này có thể làm tăng chi phí giao dịch và giảm tính hấp dẫn của thị trường đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Mặt khác, việc có khung thuế rõ ràng cũng có thể mang lại tính chính thống hóa và thu hút các nhà đầu tư tổ chức lớn đang tìm kiếm môi trường pháp lý ổn định.
Cuộc tranh luận về thuế crypto tại Brazil phản ánh xu hướng toàn cầu khi các chính phủ đang tìm cách cân bằng giữa việc thu thuế từ tài sản kỹ thuật số và khuyến khích đổi mới trong lĩnh vực fintech.
Brazil đã nổi lên như một trong những thị trường tiền mã hóa quan trọng nhất khu vực Mỹ Latinh trong những năm gần đây. Đất nước này đã thực hiện nhiều bước tiến tích cực trong việc xây dựng khung pháp lý cho tài sản kỹ thuật số.
Vào tháng 6/2023, Brazil thông qua luật quy định về tiền mã hóa, tạo ra khung pháp lý rõ ràng cho hoạt động giao dịch và dịch vụ crypto. Ngân hàng Trung ương Brazil (BCB) được giao nhiệm vụ giám sát các sàn giao dịch và nhà cung cấp dịch vụ tiền mã hóa, trong khi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Brazil (CVM) quản lý các token được phân loại là chứng khoán.
Chính phủ Brazil cũng đã áp dụng các quy định thuế đối với giao dịch crypto từ năm 2019, với mức thuế 15% đối với lợi nhuận từ giao dịch tiền mã hóa vượt quá 35.000 real Brazil (khoảng 6.500 USD) mỗi tháng. Các giao dịch dưới ngưỡng này được miễn thuế.
Việc mở rộng thuế IOF sang tiền mã hóa sẽ đặt ra nhiều thách thức kỹ thuật và pháp lý. Khác với các giao dịch tài chính truyền thống diễn ra thông qua hệ thống ngân hàng được giám sát chặt chẽ, giao dịch crypto có thể diễn ra trên nhiều nền tảng khác nhau, bao gồm cả các sàn giao dịch phi tập trung (DEX).
Hơn nữa, việc xác định chính xác giá trị và thời điểm giao dịch để tính thuế cũng phức tạp hơn nhiều so với các sản phẩm tài chính truyền thống do tính biến động cao của thị trường crypto.
Với vị thế là nền kinh tế lớn nhất Mỹ Latinh và có cộng đồng crypto đông đảo, quyết định của Brazil về chính sách thuế tiền mã hóa có thể tạo ra tiền lệ cho các quốc gia khác trong khu vực.
Tuy nhiên, để thực hiện thành công bất kỳ thay đổi nào về thuế crypto, chính phủ Brazil sẽ cần phải thông qua quy trình lập pháp chính thức tại Quốc hội thay vì chỉ dựa vào sắc lệnh hành chính. Điều này đòi hỏi sự đồng thuận rộng rãi và nghiên cứu kỹ lưỡng về tác động kinh tế cũng như khả năng thực thi.
