Chuyện một quy định nửa vời...

(ĐTCK) Nhân có một anh bạn đang "luyện thi" chứng chỉ hành nghề chứng khoán gọi điện bảo: "Bây giờ tìm hiểu kỹ mới phát hiện công ty X (nơi anh mở tài khoản) đã… phạm luật! Khi đến mở tài khoản, chẳng thấy họ tìm hiểu thông tin và tư vấn gì cả!". Bất ngờ với phát hiện này, người viết liền mở Quyết định 27/2007/QĐ-BTC đọc lại, thì đúng là quy định này nằm ngay đầu tiên trong phần quy định liên quan đến nghiệp vụ cơ bản nhất của CTCK: nghiệp vụ môi giới!

Khoản 2, Điều 30, Quyết định 27 ghi rất rõ ràng: "CTCK có nghĩa vụ giải thích nội dung hợp đồng mở tài khoản giao dịch và các thủ tục có liên quan khi thực hiện giao dịch chứng khoán cho khách hàng, tìm hiểu khả năng tài chính, khả năng chịu đựng rủi ro và kỳ vọng lợi nhuận thu được của khách hàng". Kể từ khi Quyết định 27 được ban hành, TTCK đã có thêm 200.000 tài khoản mở mới, nhưng không hiểu có bao nhiêu chủ tài khoản trong số này được hưởng hết quyền lợi của mình. Không hiểu trong số NĐT hiện tại, có bao nhiêu NĐT được cảnh báo bởi các CTCK rằng: TTCK có thể mang lại nhiều lợi nhuận, nhưng cũng rất nhiều rủi ro.

Nhớ lại một bài viết nhân việc Bộ Y tế đưa ra dự thảo về tiêu chuẩn sức khỏe người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới, một đồng nghiệp cho rằng, giá như trước kia có quy định, NĐT "túi lép" không được tham gia thị trường thì chắc có nhiều NĐT không phải rơi vào cảnh lao đao như lúc này! Tất nhiên, đây chỉ là cách ví von, bông đùa của anh đồng nghiệp, nhưng nếu tìm hiểu nguyên nhân những thiệt hại này dưới góc độ vai trò tư vấn của CTCK thì có vẻ như, CTCK cũng phải chịu trách nhiệm nhất định, khi đã mải mê kiếm khách mà quên mất nghĩa vụ tư vấn!

Trở lại với thực trạng công tác tư vấn hiện nay trên TTCK, những tổ chức bán ý kiến kiếm tiền, dù đã có nhưng chưa nhiều, và quy mô vẫn còn ở mức độ hạn chế. Nhiều công ty, có bộ phận tư vấn, thường xuyên công bố các báo cáo phân tích, nhưng chất lượng không lấy gì làm thỏa mãn nhu cầu tìm kiếm thông tin của khách hàng! Người viết đã không ít lần đọc bản phân tích DN chỉ toàn số liệu, phân tích những năm trước, rồi đến phân tích kỹ thuật và cuối cùng là đưa ra kết luận! Liệu bao nhiêu NĐT có thể thiệt hại từ những báo cáo ấy, khi giá cổ phiếu đâu chỉ phụ thuộc vào những con số của quá khứ, mà quan trọng hơn, đó là khả năng sinh lời trong tương lai của DN.

Chợt nhớ lại cái quy định về nghĩa vụ tìm hiểu thông tin và tư vấn cho NĐT ngay khi mở tài khoản, thật không hiểu được rằng, cái quy định ấy, làm thế nào để cơ quan quản lý có thể giám sát, quản lý? Và nếu đã không có chế tài thì nên để hay bỏ quy định này!