Cổ phiếu dầu khí bớt “đu bám” giá dầu

Doanh nghiệp dầu khí vẫn tốt

Theo thống kê từ Trading Economics, giá dầu thô Mỹ tính đến 10h00 ngày 04/12 đang giao dịch ở mức quanh 73,703 USD/thùng, giảm 8,68% so với tháng trước. Trong khi đó, giá dầu Brent đang xấp xỉ 78,381 USD/thùng, giảm 7,68% so với tháng trước. Nhìn chung, kể từ cuối tháng 9 đến nay, dầu Brent đã giảm trên 18%.

Các nhà phân tích cho rằng giá dầu đi xuống do lo ngại về dư cung và nhu cầu yếu tại các nền kinh tế lớn, đặc biệt là Trung Quốc. Bên cạnh đó, xung đột Israel - Hamas cũng chưa gây ra gián đoạn nguồn cung trong khu vực như lo ngại ban đầu.

Trong khi giá dầu giảm được cho là sẽ tạo áp lực lên các doanh nghiệp kinh doanh trong ngành, ông Trương Quang Bình, Phó giám đốc phân tích nghiên cứu, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam khẳng định, giá dầu vẫn duy trì quanh ngưỡng quan trọng (80 USD/thùng) thì vẫn chưa có những tác động về mặt cơ bản. Thực tế, giá vốn sản xuất dầu khí dao động từ 55 - 65 USD/thùng, nên giá dầu chỉ cần trên mốc 70 USD là các doanh nghiệp dịch vụ dầu khí đã có lãi.

Bên cạnh đó, những doanh nghiệp thượng nguồn cung cấp dịch vụ dầu khí thường đã ký hợp đồng công việc trong 2 năm tới, nên về ngắn hạn giá dầu giảm cũng sẽ không ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp như PVS, PVD.

Về mặt dài hạn, ông Bình thông tin thêm, đầu tư cho dầu khí rất ít trong vài năm trở lại đây do thị trường tập trung vào ESG nên nguồn cung giàn khoan không được bổ sung, dẫn đến tình trạng thiếu giàn. Trong 2 năm tới, nguồn cung giàn khoan ở Đông Nam Á có thể sẽ tiếp tục trở nên khan hiếm đẩy giá thuê giàn trở nên cao hơn.

Ông Bình dự báo lợi nhuận quý IV/2023 của PVD có thể không bằng quý III do không còn khoản thu nhập bất thường 3 triệu USD từ thỏa thuận chấm dứt hợp đồng sớm, nhưng lợi nhuận cốt lõi sẽ tiếp tục tăng.

Về PVS, giá dầu vẫn duy trì ở mức cao như hiện tại sẽ khuyến khích cho hoạt động mảng cơ khí dầu khí (M&C) – mảng chiếm một nửa doanh thu của PVS. Ngoài ra, động lực của PVS còn đến từ việc phát triển các dự án điện gió ngoài khơi cũng sẽ đóng góp vào lợi nhuận doanh nghiệp. Chưa kể, PVS là đơn vị đầu tiên được hưởng lợi khi dự án Lô B - Ô Môn có quyết định đầu tư cuối cùng (FID), giúp lượng công việc của PVS dồi dào trong những năm tới.

Về nhóm trung nguồn như vận chuyển, lọc dầu, sản xuất, ông Bình cho biết các doanh nghiệp nhóm này ăn vào sự chênh lệch giữa giá sản phẩm dầu bán ra và giá dầu thô mua vào (crack spread), nên việc giá dầu giảm như hiện tại, tình hình kinh doanh các doanh nghiệp vẫn sẽ có ảnh hưởng và bấp bênh hơn nhóm thượng nguồn, nhưng nhìn chung năm nay vẫn ổn.

Trong ngắn hạn, nhu cầu khí cho điện đang rất lớn nên GAS sẽ không bị tác động quá lớn bởi giá dầu. Còn trong dài hạn, doanh nghiệp này có triển vọng tươi sáng nhờ sự đóng góp của kho cảng LNG Thị Vải chính thức đi vào vận hành thương mại từ cuối tháng 10/2023.

Với BSR, trong quý III, nhờ giá dầu tăng tốt (trung bình đạt 94 USD/thùng trong tháng 9) với lượng tồn kho giá thấp đã giúp khoảng cách giữa giá sản phẩm và dầu thô mở rộng, thúc đẩy lợi nhuận tăng. Nhưng quý IV, nếu tình hình giá dầu hiện tại còn kéo dài, crack spread của BSR sẽ không còn thuận lợi. Năm sau, Bình Sơn còn tiến hành bảo trì tổng thể nhà máy nên sẽ bị ảnh hưởng kết quả kinh doanh.

Còn những doanh nghiệp hạ nguồn, ông Bình nhận thấy nhờ nhu cầu cao nên giá dầu giảm không tác động nhiều đến nhóm này. Đây cũng là những doanh nghiệp phân phối ăn theo giá chênh lệch, nên giá dầu giảm hay tăng doanh nghiệp cũng không lỗ. Tương tự nhóm trung nguồn, triển vọng nhóm này cũng sẽ không bằng nhóm thượng nguồn.

Mối tương quan giảm dần

Cổ phiếu dầu khí thường có xu hướng đồng pha với giá dầu, có nghĩa cổ phiếu trong ngành này thường sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ biến động dầu thô trên thị trường toàn cầu. Giá dầu tăng sẽ trở thành chất xúc tác cực mạnh với cổ phiếu dầu khí và ngược lại. Tuy nhiên, trong thời gian qua, bất chấp việc giá dầu giảm, nhóm cổ phiếu dầu khí vẫn tăng tốt và giao dịch sôi động.

Trong hai tuần đầu tháng 11, giá dầu Brent lao dốc liên tiếp và đâm thủng mốc quan trọng 80 USD/thùng, nhưng không gây ra hiệu ứng quá mạnh đối với nhóm cổ phiếu dầu khí như thường lệ, các cổ phiếu PVD, PVS, PVT, GAS, BSR… đều có nhịp hồi phục tốt kể từ đáy gần nhất vào cuối tháng 10. Nhịp rung lắc bắt đầu xuất hiện từ tuần thứ 3 của tháng 11 nhưng đã nhanh chóng quay lại xu hướng tăng cho đến nay.

Trong phiên giao dịch sáng 4/12, cổ phiếu dầu khí vẫn cho thấy sức hấp dẫn riêng bất chấp giá dầu không được khả quan như kỳ vọng.

Mở đầu tuần giao dịch, cổ phiếu dầu khí vẫn đang duy trì phong độ tốt.

Ông Trương Quang Bình giải thích, trước đây, nhóm doanh nghiệp dầu khí (thượng nguồn) còn ít việc khi tình hình không thuận lợi, nhưng hiện tại, khối lượng công việc đã được lấp đầy cả về dài hạn nên giá dầu giảm cũng không ảnh hưởng đến cổ phiếu dầu khí.

“Tất nhiên, giá dầu vẫn sẽ có mối tương quan với nhóm dầu khí, nhất là khi giá dầu giảm mạnh về mức 60 USD/thùng, hoặc những cuộc chiến vũ trang có động thái mới. Tuy nhiên, kịch bản giá dầu giảm về mức 60 USD/thùng là rất khó xảy ra, nhất là khi OPEC+ đang cố gắng chặn đứng đà lao dốc của giá dầu khi các biện pháp thắt chặt nguồn cung trước đây không đủ để hỗ trợ giá dầu”, ông Bình nói.

Tại cuộc họp ngày 30/11 vừa qua, các nhà sản xuất OPEC+ đã đồng ý cắt khoảng 2,2 triệu thùng dầu/ngày trong quý đầu tiên của năm tới. Lượng dầu cắt giảm này bao gồm 1,3 triệu thùng/ngày là phần cắt giảm bổ sung tự nguyện mà Saudi Arabia và Nga đã thực hiện.

Tuy nhiên, quyết định này là chưa đủ để kéo giá dầu đi lên khi ngay trong phiên 01/12, giá dầu thô đã giảm hơn 2%.

Nhìn xa hơn, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết, ngay cả khi OPEC+ gia hạn cắt giảm sang năm tới, thị trường dầu mỏ toàn cầu sẽ chứng kiến nguồn cung dư thừa nhẹ vào năm 2024.

Nhận định về cổ phiếu dầu khí, chuyên gia Yuanta khuyến nghị, trong ngắn hạn, nhà đầu tư nếu đang có cổ phiếu dầu khí trong danh mục thì nên tiếp tục giữ. Đối với những nhà đầu tư đang quan sát thì nên chờ những động thái mới của OPEC+ vì thông tin đến hiện tại đã ra nhiều. Ngoài ra, cần đợi tin mới từ dự án Lô B, giá dầu hồi mạnh và cổ phiếu dầu khí điều chỉnh giảm thì có thể mua tích luỹ.