Thời gian qua, khi thị trường chứng khoán liên tục chinh phục đỉnh cao và neo vùng giá cao trong nhiều năm, điều này cũng đã thôi thúc nhiều doanh nghiệp xin ý kiến hoặc thực hiện chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để huy động vốn, thực hiện IPO để niêm yết cổ phiếu, vì vậy cũng mở ra thêm cơ hội cho nhà đầu tư có thể đầu tư cổ phiếu với “game” tăng vốn hoặc đầu tư cổ phiếu chuẩn bị niêm yết.
 |
Chỉ số VN-Index neo cao và bắt đầu sụt giảm thanh khoản so với tháng 8/2025. Nguồn: FireAnt |
Tuy nhiên, khi chỉ số và cổ phiếu neo vùng giá cao trong năm và thanh khoản có dấu hiệu suy giảm so với đỉnh điểm tháng 8, giới đầu tư cũng có tâm lý thận trọng nhất định với các thương vụ IPO, đặc biệt trong quá khứ cũng không hiếm các thương vụ IPO gây thua lỗ cho nhà đầu tư như trường hợp IPO của CTCP Dịch vụ Bất động sản Đất Xanh (mã DXS).
Trong đó, Dịch vụ Bất động sản Đất Xanh từng thực hiện IPO 71.660.228 cổ phiếu với giá 32.000 đồng/cổ phiếu vào đầu năm 2021 và chính thức niêm yết ngày 15/7/2021. Tuy nhiên, so với giá IPO và giá niêm yết không được như kỳ vọng, vì vậy nhiều nhà đầu tư đã thua lỗ trong thương vụ này.
Đỉnh điểm Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn (mã VHC – sàn HOSE) tham gia đầu tư cổ phiếu DXS trùng với giai đoạn IPO và tính tới ngày 30/6/2025 vẫn còn hạch toán giá đầu tư gốc là 57,49 tỷ đồng cổ phiếu DXS và đang trích lập dự phòng 17,91 tỷ đồng (thời điểm 30/9/2021, Vĩnh Hoàn đầu tư 38,35 tỷ đồng cổ phiếu DXS, trích lập dự phòng 1,86 tỷ đồng).
 |
Diễn biến định giá P/E của thị trường chứng khoán Việt Nam trong 5 năm. Nguồn: Chứng khoán VNDirect |
Tuy nhiên, ông Trần Xuân Bách, Bộ phận Chiến lược thị trường, Chứng khoán Bảo Việt nhận định, hiện tại mức định giá chung của thị trường không quá cao so với lịch sử. VN-Index đang giao dịch ở mức P/E khoảng 16 lần và P/B khoảng 2 lần, tương đương với mức trung bình 3 năm. Đây là mức định giá chưa quá cao và chưa tạo ra rủi ro cho thị trường. Như vậy, rủi ro định giá khi tham gia các đợt IPO hay chào bán thêm cổ phiếu không quá lớn, nếu nhà đầu tư biết chọn lọc.
 |
Ông Trần Xuân Bách |
“Về dài hạn, tiềm năng tăng trưởng của thị trường vẫn còn nhiều dư địa cùng với sự phát triển của nền kinh tế. Các chính sách thúc đẩy tăng trưởng cao cũng sẽ gián tiếp giúp lợi nhuận doanh nghiệp duy trì được đà tăng trưởng tích cực. Điều này sẽ giúp thị trường tăng trưởng bền vững hơn, đặc biệt cho các nhà đầu tư giá trị với tầm nhìn dài hạn”, ông Bách nhấn mạnh.
Ngoài ra, ông Bách cũng chia sẻ thêm, năm 2025, thị trường đã chứng kiến các vụ IPO lớn, như Vinpearl, Techcom Securities. Bên cạnh đấy, các công ty khác cũng đã công bố ý định tiến hành IPO hoặc chào bán, niêm yết mới, như VPBank Securities, Nông nghiệp Hòa Phát. Làn sóng doanh nghiệp huy động vốn đến từ một số lý do như:
Thời gian gần đây, thị trường chứng khoán liên tục lập đỉnh mới cả về điểm số và thanh khoản. Giá trị giao dịch bình quân phiên đạt khoảng 28.000 tỷ đồng/phiên, kỷ lục có những phiên lên đến gần 70.000 tỷ đồng. Điều này giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn trong việc huy động vốn. Bên cạnh đó, môi trường lãi suất thấp và triển vọng nâng hạng thị trường ngay trong năm nay được kỳ vọng sẽ giúp thu hút thêm dòng vốn mới cả trong và ngoài nước vào thị trường.
Về phía doanh nghiệp, nhu cầu vốn để mở rộng kinh doanh là rất lớn khi các công ty chứng khoán như TCBS hay VPBank Securities cần nguồn vốn bổ sung cho vay margin, trong khi doanh nghiệp sản xuất như Nông nghiệp Hòa Phát cần vốn để đầu tư trang trại, nhà máy và mở rộng địa bàn hoạt động.
Mặc dù vậy, làn sóng huy động vốn trong giai đoạn này cũng sẽ tạo ra sự cạnh tranh lớn giữa các doanh nghiệp. Khi nhiều công ty thực hiện huy động vốn, các doanh nghiệp sẽ phải nâng sức cạnh tranh để thu hút nhà đầu tư.
Ngoài ra, ông Bách cũng cho biết điểm tích cực của các thương vụ IPO, khi mà với việc thị trường sắp tới có thể được nâng hạng, quy mô thị trường ngày càng lớn và được nhiều nhà đầu tư quan tâm sẽ là môi trường thuận lợi cho nhiều doanh nghiệp thực hiện IPO. Từ đó sẽ cung cấp thêm hàng hóa mới, đa dạng cho thị trường chứng khoán.
Một số thương vụ IPO đáng chú ý sắp tới có thể kể đến VPBank Securities, với kế hoạch huy động hơn 12.700 tỷ đồng - được xem là lớn nhất trong ngành chứng khoán.
Ở nhóm sản xuất, Nông nghiệp Hòa Phát (mã HPA) đã nộp hồ sơ IPO, dự kiến chào bán tối đa 30 triệu cổ phiếu. Tại ngày 30/6/2025, giá trị sổ sách của HPA đạt 11.887 đồng/cổ phiếu. Doanh nghiệp dự kiến sử dụng nguồn vốn huy động để góp vốn vào hệ thống trang trại, nhà máy thức ăn chăn nuôi và mở rộng hoạt động sang miền Trung, miền Nam. Công ty đặt mục tiêu niêm yết trên HOSE vào tháng 12/2025 với mã cổ phiếu dự kiến HPA.
