BCI - chỉ số đo lường tâm lý kinh doanh của cộng đồng nhà đầu tư và doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam - giữ mức ổn định 48,0 điểm trong quý đầu năm 2023. Mặc dù chỉ số này giữ nguyên so với cuối năm 2022, nhưng đã có những dấu hiệu hứa hẹn một sự thay đổi tích cực trong triển vọng kinh tế của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu.
 |
Chỉ số Môi trường Kinh doanh (BCI) được xem là thước đo hàng đầu để cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư châu Âu hiểu hơn về thị trường Việt Nam.
Khảo sát hàng quý này tổng hợp phản hồi từ mạng lưới rộng lớn gồm 1.300 thành viên của EuroCham Việt Nam, đại diện cho hầu hết các lĩnh vực trong nền kinh tế năng động của đất nước. Báo cáo cung cấp những hiểu biết sâu sắc, cần thiết về hiện trạng môi trường kinh doanh của Việt Nam, đồng thời cho thấy bức tranh tổng quan những gì có thể xảy ra trong tương lai .
 |
Một điểm đáng khích lệ là triển vọng môi trường kinh doanh năm 2023 đang cho thấy những dấu hiệu cải thiện đáng mong đợi. Cụ thể, số người lạc quan về nền kinh tế quốc gia đã tăng 8 điểm, cho thấy niềm tin ngày càng tăng vào triển vọng kinh tế.
Một điểm đáng chú ý là số người tham gia khảo sát dự đoán nền kinh tế sẽ ổn định và phát triển đã tăng. Theo khảo sát, số cá nhân dự đoán nền kinh tế suy thoái giảm 6%, trong khi số người dự đoán sẽ có cải thiện đối với doanh thu và đơn hàng tăng 7%.
Thông qua một loạt các sáng kiến chiến lược nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, Việt Nam nổi lên như một điểm đến hàng đầu cho vốn đầu tư nước ngoài cũng như các doanh nghiệp trong nước. Dựa trên phản hồi từ những người tham gia khảo sát, việc đơn giản hóa quy định, các biện pháp phát triển bền vững, khuyến khích đầu tư và các chương trình phát triển lực lượng lao động đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cơ bản cho thành công kinh tế dài hạn.
 |
Kết quả khảo sát cũng chỉ ra rằng, nhìn chung, cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư châu Âu hài lòng với mức độ quan tâm của các nhà hoạch định chính sách đối với nhu cầu kinh doanh tại Việt Nam, với 1/3 số người được hỏi bày tỏ sự hài lòng đáng kể hoặc vừa phải. Đây là minh chứng cho cam kết bền vững của chính phủ đối với việc thúc đẩy môi trường kinh doanh thân thiện.
Việt Nam - điểm đến hấp dẫn vốn FDI
Việt Nam vẫn là điểm đến thu hút mạnh mẽ dòng vốn nước ngoài (FDI) trong mắt các lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu, với hơn 3% các nhà lãnh đạo cho rằng Việt Nam là một trong ba trọng điểm đầu tư của họ trên toàn thế giới. Nhìn chung, 36% số người tham gia khảo sát xếp Việt Nam ở vị trí đầu tiên, trong top 3 hoặc trong top 5 điểm đến đầu tư hàng đầu của họ trên phạm vi toàn cầu.
Mặc dù vậy, các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam vẫn đang chật vật với các vấn đề như quy định thiếu minh bạch, hành chính chưa hiệu quả, khó khăn khi xin thị thực và giấy phép lao động. Có thể nhận thấy số người trả lời khảo sát chỉ ra những bất cập trong pháp luật về phòng, chống tham nhũng có xu hướng tăng.
 |
Một rào cản khác mà lĩnh vực sản xuất phải đối mặt là thủ tục hải quan phức tạp, trong khi các công ty dịch vụ chịu thách thức lớn về thị thực và giấy phép lao động. Hơn thế, nhiều ngành công nghiệp, như giao thông vận tải, dược phẩm và năng lượng tái tạo, cũng gặp cản trở do luật chống tham nhũng chưa hoàn thiện.
 |
Những người tham gia khảo sát BCI nhấn mạnh: "Cần cải thiện sự ổn định chính trị, khung pháp lý, chế độ thuế và thuế quan để gia tăng sức hấp dẫn của Việt Nam với tư cách là một điểm đến đầu tư năng động. Những biện pháp này sẽ giúp giải quyết các mối bận tâm của doanh nghiệp nước ngoài và củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào triển vọng kinh tế đất nước".
Đồng thời, kỳ vọng du lịch là một trong ba lĩnh vực hàng đầu sẵn sàng cho tăng trưởng trong quý II/2023, với 38% người được hỏi cho rằng đây là ngành có tiềm năng tăng trưởng cao. Điều này có thể do sự bùng nổ khách du lịch và các cải cách thị thực du lịch sắp tới.
Ngoài ra, 21% người trả lời khảo sát xác định F&B và năng lượng tái tạo là những lĩnh vực mà họ mong đợi sẽ tăng trưởng trong cùng kỳ.
 |
Tầm quan trọng của các chương trình phát triển tài năng
Báo cáo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các chương trình phát triển tài năng tại Việt Nam. Mặc dù đất nước có nguồn nhân lực dồi dào, nhưng chỉ 1/3 các nhà lãnh đạo được khảo sát bày tỏ sự hài lòng với tính khả dụng và chất lượng của khách hàng Việt Nam. Đầu tư vào các sáng kiến phát triển nhân tài là cách giúp Việt Nam nâng cao sức hấp dẫn của mình với tư cách là một điểm đến FDI, và xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường toàn cầu.
Bình luận về Chỉ số Môi trường Kinh doanh quý I/2023, Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit cho biết, mặc dù số điểm 48 có vẻ không ấn tượng, nhưng điều đáng khích lệ là tình hình không xấu thêm đi.
"Dù còn cách xa mức lý tưởng, điểm số không giảm là dấu hiệu của sự tiến bộ. Điều này khiến chúng tôi hy vọng rằng, tình hình có thể được cải thiện với nhiều nỗ lực hơn", Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit nói và cho biết thêm: "Như chúng ta đã chứng kiến từ trước đến nay, chính phủ Việt Nam hành động nhanh chóng và quyết đoán trong thời kỳ khủng hoảng. Do đó, chúng tôi mong đợi các biện pháp hiệu quả hơn trong nửa cuối năm nay".
Theo Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit, những cải cách sắp tới đối với thủ tục cấp phép lao động và thị thực du lịch có thể sẽ tác động trực tiếp đến tăng trưởng.
"Chúng tôi rất mong đợi có thêm thông tin về những thay đổi được đề xuất này. Tính thanh khoản cũng đã được cải thiện đáng kể trong những tháng gần đây, và chúng tôi tin rằng, dấu hiệu rõ ràng từ Chính phủ về việc cải thiện khả năng tiếp cận tài chính sẽ thúc đẩy tinh thần cộng đồng doanh nghiệp.
Nhìn chung, chúng tôi cảm thấy tích cực về tương lai nền kinh tế Việt Nam, và chúng tôi mong muốn được tham gia các cuộc đối thoại hữu ích với Chính phủ Việt Nam. Chúng tôi rất tích cực làm việc cùng nhau để vượt qua những thách thức và nắm bắt các cơ hội phía trước”, Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit nhấn mạnh.
Giám đốc điều hành Decision Lab Thue Quist Thomasen cho rằng, có hai yếu tố cấu thành điểm số: tâm lý trong quý đầu tiên của năm 2022 và triển vọng tương lai.
Trong khoảng thời gian này, điểm số quý đầu tiên ổn định, triển vọng tương lai tích cực hơn với đơn đặt hàng đang tăng lên, trong khi mức đầu tư và tuyển dụng vẫn tương đối thấp, cho thấy đây vẫn là giai đoạn “wait and see” - “chờ đợi và quan sát” đối với nhiều công ty, nhưng những cải tiến có thể sắp xảy ra.
"Mặc dù triển vọng có cải thiện, điều quan trọng cần lưu ý là nền kinh tế vẫn mong manh và cần thận trọng. Việc theo dõi tình hình hiện tại để dự đoán bất kỳ thay đổi tiềm ẩn nào trên thị trường là cần thiết. Chủ động tiếp cận tình hình hiện tại có thể là cách tốt nhất để đảm bảo thành công trong tương lai", Giám đốc điều hành Decision Lab Thue Quist Thomasen nói.
