Giao dịch CP bất thường: “Bắc thang lên hỏi ông Trời”

(ĐTCK-online) Trao đổi với ĐTCK-online về kết quả điều tra giao dịch bất thường liên quan đến 2 mã cổ phiếu BMC (của Công ty Khoáng sản Bình Định) và TCT (của Công ty Cáp treo Núi Bà Tây Ninh), một quan chức của Ban Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) cho biết, Ban này vừa hoàn tất tờ trình lãnh đạo UBCK về hướng xử lý trong trường hợp này.

Theo đó, sau khi có báo cáo dữ liệu giao dịch từ Trung tâm Giao dịch chứng khoán TP. HCM và từ Trung tâm Lưu ký chứng khoán, Ban đã tiến hành xem xét, đánh giá, nhưng dữ liệu phân tích về giao dịch của 2 loại cổ phiếu trên chưa thực sự đầy đủ, nên không thể có kết luận cụ thể về khả năng lũng đoạn hay làm giá cổ phiếu.

Cũng theo đại diện Ban này, một trong những công cụ cần thiết để tiến hành điều tra những hành vi giao dịch có nghi ngờ sai phạm là cơ quan điều tra phải có quyền thẩm vấn các đối tượng liên quan trong quá trình điều tra. Tuy nhiên, tại Ủy ban, Ban Giám sát thị trường chưa được thành lập, nên chưa có nguồn nhân lực chuyên trách để theo dõi và sử dụng các nghiệp vụ cần thiết để tìm hiểu về những hiện tượng bất thường trên TTCK. Vì vậy, Ban Phát triển thị trường sau khi xem xét các thông tin liên quan đến giao dịch cổ phiếu BMC và TCT, đã có kiến nghị lãnh đạo UBCK theo 2 hướng:

Thứ nhất, đề xuất chuyển vấn đề này cho Thanh tra UBCK đi điều tra thêm và nếu xác định có hiện tượng cổ phiếu bị làm giá thì có thể xử lý theo các quy định tại Nghị định 36/2007/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và TTCK.

Thứ hai, đề xuất lãnh đạo UBCK yêu cầu Trung tâm Giao dịch chứng khoán TP. HCM và Hà Nội thực hiện công bố thông tin ra thị trường đối với những cổ phiếu tăng kịch trần hoặc giảm kịch sàn trong 5 phiên liên tiếp, đặc biệt là với những loại cổ phiếu có kèm theo khối lượng giao dịch quá lớn hoặc quá nhỏ.

Quy định xử phạt đối với hành vi thao túng TTCK

Điều 28, Nghị định 36/2007/NĐ-CP quy định xử phạt đối với hành vi thao túng TTCK như sau:

Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 50 triệu đồng đối với cá nhân và phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 70 triệu đồng đối với tổ chức đầu tư chứng khoán thực hiện một trong những hành vi vi phạm sau:

a)  Thông đồng trong giao dịch chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;

b)  Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục mua, bán để thao túng giá chứng khoán;

c)   Kết hợp hoặc sử dụng các phương thức giao dịch khác để thao túng giá chứng khoán.

Ngoài ra, cơ quan quản lý có thể áp dụng hình thức xử phạt bổ sung: tịch thu toàn bộ các khoản thu trái pháp luật của cá nhân, tổ chức đầu tư chứng khoán do có hành vi vi phạm tạo nên và áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả của hành vi vi phạm.

Đây là giải pháp tạm thời nhằm cảnh báo cho nhà đầu tư mỗi khi có loại cổ phiếu nào đó giao dịch rơi vào ngưỡng bất thường. Tại TTCK các nước, khi giá cổ phiếu tăng quá nhanh hoặc giảm quá mạnh, cơ quan quản lý thường tiến hành dừng giao dịch một thời gian để ổn định tâm lý cho nhà đầu tư. TTCK Việt Nam trong tương lai cũng sẽ làm theo hướng này.

Đại diện UBCK cũng cho biết, tại TTCK Việt Nam hiện nay có hiện tượng một số tài khoản được mở trùng tên nhau, nhưng số chứng minh thư nhân dân khác nhau. Tuy nhiên, để có thể đi đến kết luận giao dịch một loại cổ phiếu nào đó bị lũng đoạn thì cần có sự điều tra, thanh tra nghiêm túc, chứ không thể chỉ dựa trên dữ liệu giao dịch.

Như vậy, có thể thấy hướng xử lý giao dịch bất thường đối với hai loại cổ phiếu BMC và TCT của cơ quan quản lý là khá mềm, trong khi dư luận lại chờ đợi những kết luận cụ thể hơn thế. Hai phiên giao dịch đầu tuần qua, cổ phiếu BMC và TCT tiếp tục gây ấn tượng trên TTCK khi tăng giá kịch trần. Nhà đầu tư người thì rất bức xúc khi cho rằng, các loại cổ phiếu trên bị làm giá một cách công khai ngay trước mắt UBCK, người khác thì nhìn nhận, với những DN có lượng cổ phiếu lưu hành quá thấp, việc thao túng và làm giá cổ phiếu rất dễ xảy ra. Do vậy, cần sớm đại chúng hoá DN niêm yết để tránh việc cổ phiếu của DN bị thâu tóm và làm giá bởi một nhóm người.