Bà Phương Hoàng Lan Hương.

Bà Phương Hoàng Lan Hương.

Mất 5 ngày để đăng ký chứng khoán tập trung

(ĐTCK) Có hiệu lực từ ngày 1/1/2007, Luật Chứng khoán yêu cầu công ty đại chúng (CTĐC) phải thực hiện đăng ký chứng khoán tập trung tại Trung tâm Lưu ký chứng khoán (TTLK). Tuy nhiên, đến nay, rất ít CTĐC thực hiện quy định này. Mới đây, UBCK đặt ra lộ trình từ nay đến cuối năm 2009, các công ty chưa niêm yết sẽ phải thực hiện đăng ký chứng khoán tập trung. Năng lực của TTLK có đáp ứng được yêu cầu này? Nhà đầu tư sẽ thực hiện giao dịch chứng khoán chưa niêm yết sau khi CTĐC đăng ký chứng khoán ra sao? ĐTCK đã có cuộc trao đổi với bà Phương Hoàng Lan Hương, Giám đốc TTLK về vấn đề này.

Số lượng CTĐC hiện nay là khá lớn. Thực hiện yêu cầu của UBCK, liệu công nghệ, kỹ thuật, nhân lực của TTLK có đáp ứng được, thưa bà?

Theo quy định của Luật Chứng khoán, CTĐC phải thực hiện đăng ký chứng khoán tập trung tại TTLK. Thông tin đăng ký tập trung tại TTLK bao gồm: thông tin về tổ chức phát hành, chứng khoán phát hành và thông tin về người sở hữu (sổ đăng ký cổ đông). Sau khi chứng khoán thực hiện đăng ký, việc chuyển quyền sở hữu chứng khoán sẽ được thực hiện qua TTLK.

Hiện nay, theo số liệu của UBCK, có khoảng 1.000 công ty đăng ký CTĐC (đã loại trừ công ty niêm yết) và theo lộ trình mà UBCK hướng dẫn tại Công văn số 1044/UBCK-QLPH ngày 4/6/2009 thì việc đăng ký chứng khoán của các công ty này chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 (từ 1 - 15/6/2009), CTĐC đăng ký tự nguyện; giai đoạn 2 (từ 15/6 - 30/9/2009), các CTĐC chưa niêm yết có công ty chứng khoán quản lý sổ cổ đông theo danh sách đã báo cáo UBCK và giai đoạn 3 (từ 30/9 - 30/12/2009) là các CTĐC còn lại.

Để thực hiện việc đăng ký chứng khoán của CTĐC chưa niêm yết, TTLK đã đầu tư cơ sở vật chất, hệ thống công nghệ cũng như chuẩn bị đội ngũ nhân sự để có thể đáp ứng việc thực hiện đăng ký chứng khoán của CTĐC. Ngoài ra, theo công văn hướng dẫn, UBCK cũng đề nghị CTĐC thông báo cho TTLK thời gian cụ thể để thực hiện đăng ký chứng khoán. Việc này cũng sẽ giúp TTLK chủ động trong việc sắp xếp, bố trí thời gian và nhân sự, tránh việc đăng ký chứng khoán bị dồn vào một thời điểm.

Nếu CTĐC không thực hiện đăng ký chứng khoán tập trung tại TTLK sẽ bị xử lý như thế nào?

Trong trường hợp CTĐC không thực hiện đăng ký chứng khoán tập trung tại TTLK, theo quy định tại Khoản 2c, Điều 10 Nghị định số 36/2007/NĐ-CP về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán, CTĐC sẽ bị phạt tiền từ 5 - 10 triệu đồng.

Để thực hiện đăng ký chứng khoán tập trung tại TTLK, CTĐC phải làm gì? Thủ tục để hoàn thành việc đăng ký tập trung một CTĐC mất bao lâu, thưa bà?

Để thực hiện đăng ký chứng khoán tập trung tại TTLK, CTĐC sẽ phải nộp hồ sơ đăng ký tại TTLK thông qua một công ty chứng khoán là thành viên của TTLK. Về cơ bản, hồ sơ đăng ký chứng khoán của CTĐC chưa niêm yết giống hồ sơ của công ty niêm yết và bổ sung hợp đồng tư vấn về việc đăng ký với công ty chứng khoán. Cụ thể, tài liệu trong hồ sơ được quy định tại Quy chế đăng ký chứng khoán ban hành kèm Quyết định số 14/QĐ-TTLK của Giám đốc TTLK ngày 2/4/2008. CTĐC có thể truy cập trang thông tin điện tử của TTLK (http://vsd.vn) để tìm hiểu quy định liên quan. Trong vòng 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, TTLK sẽ cấp giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán cho CTĐC.

Xin bà cho biết việc lưu ký và giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư được thực hiện như thế nào? Nhà đầu tư ở xa trung tâm kinh tế lớn thì việc giao dịch cổ phiếu có được thuận lợi hay không?

Theo quy định của Luật Chứng khoán, nhà đầu tư phải thực hiện lưu ký chứng khoán tại TTLK trước khi giao dịch. Trường hợp nhà đầu tư không có nhu cầu giao dịch thì không bắt buộc phải lưu ký chứng khoán tại TTLK. Thủ tục thực hiện lưu ký chứng khoán CTĐC chưa niêm yết được thực hiện giống như chứng khoán niêm yết hiện nay. Nhà đầu tư mở tài khoản và làm thủ tục lưu ký tại thành viên lưu ký, thành viên lưu ký sẽ làm thủ tục tái lưu ký tại TTLK. Thời gian TTLK xử lý hồ sơ lưu ký là 1 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ, hợp lệ từ thành viên lưu ký.

Về việc giao dịch của nhà đầu tư, hiện nay trên cả 2 thị trường niêm yết và giao dịch chứng khoán của các CTĐC chưa niêm yết (UPCoM), nhà đầu tư đều phải thực hiện giao dịch qua công ty chứng khoán là thành viên của các sở giao dịch chứng khoán. Kết quả giao dịch sẽ được các sở giao dịch chứng khoán chuyển về TTLK để thực hiện thanh toán bù trừ.

Theo tôi, với mạng lưới công ty chứng khoán rộng khắp và cách thức giao dịch được tổ chức hiện nay thì việc giao dịch của nhà đầu tư ở xa trung tâm kinh tế không phải là vấn đề lớn.