Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, hiện tượng El Nino xuất hiện vào nửa cuối mùa hè năm 2023 và có thể duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 70 - 80%. Pha El Nino sẽ gây ra thời tiết nóng hơn, với những đợt hạn hán kéo dài hơn dự kiến, khiến cho các công trình thuỷ điện không được phát huy toàn bộ lợi thế do mực nước về hồ thấp. Do đó, điện than trong năm nay đóng vai trò quan trọng, là nguồn điện chạy nền duy nhất cung cấp năng lượng cho khu vực miền Bắc.
Điện than cũng được hỗ trợ bởi giá than khi trong 8 tháng đầu năm, giá than nhập khẩu trung bình giảm đến 41,4% so với cùng kỳ năm 2022, đạt 198 USD/tấn. Còn mặt bằng giá than trong nước vẫn tương đối ổn định, chi phí vận chuyển thấp do đảm bảo vị trí gần các mỏ than.
Còn ở phía cầu, miền Bắc đang tập trung nhiều trung tâm công nghiệp lớn với tốc độ phát triển nhanh sẽ thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ điện. Nhiều thời điểm, miền Bắc ghi nhận mức tăng trưởng phụ tải cao nhất cả nước. Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công thương) cho biết, từ đầu năm đến nay, phụ tải điện cả nước đạt 227.014 triệu kWh; trong đó, miền Bắc đạt 106.950 triệu kWh, miền Trung 21.493 triệu kWh và miền Nam là 98.228 triệu kWh.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, các tổ máy nhiệt điện than tiếp tục được sắp xếp sửa chữa nhằm nâng cao khả dụng, đáp ứng nhu cầu hệ thống điện trong giai đoạn tích nước cũng như mùa khô 2023 - 2024, khiến khả năng phát điện bị hạn chế. Một số tổ máy gặp sự cố hoặc sửa chữa định kỳ kéo dài hơn kế hoạch, khiến hệ thống điện miền Bắc tiềm ẩn nguy cơ điện áp thấp, đặc biệt trong các ngày phụ tải tăng cao đột biến. Kết quả kinh doanh các doanh nghiệp điện cũng bị ảnh hưởng và có sự khác biệt.
Nhiệt điện Quảng Ninh: Lợi nhuận giảm 92%
Báo cáo tài chính quý III của Công ty cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh (mã QTP) ghi nhận doanh thu thuần đạt 2.507 tỷ đồng, giảm 20% so với cùng kỳ năm ngoái; lợi nhuận sau thuế 12 tỷ đồng, giảm 92% so với cùng kỳ.
Nhiệt điện Quảng Ninh cho biết, trong kỳ, Công ty thực hiện sửa chữa định kỳ tổ máy nên sản lượng điện thương phẩm, giảm dẫn tới doanh thu và lợi nhuận giảm.
Được biết, từ ngày 21/8/2023, Nhiệt điện Quảng Ninh bắt đầu thực hiện đại tu hệ thống tua bin, máy phát, van hơi chính, hệ thống thiết bị phụ (nhớt bôi trơn, cấp nước, nước làm máy phát, hệ thống chèn hơi…) của tổ máy S2 (công suất 300 MW), thời gian đại tu dự kiến là kéo dài 60 ngày.
Trong 9 tháng đầu năm, doanh thu thuần Công ty đạt 9.211 tỷ đồng, tăng trưởng 13% so với cùng kỳ năm ngoái, song lợi nhuận sau thuế lại giảm đến 46%, xuống chỉ còn 404 tỷ đồng, nhưng đã hoàn thành xấp xỉ 92% kế hoạch năm. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang cuối quý cũng tăng lên gần 41 tỷ đồng (đầu năm chỉ 5 tỷ đồng). Phần lớn khoản chi phí này ghi nhận trong quý III, là chi phí sửa chữa thiết bị.
Nhiệt điện Quảng Ninh đang vận hành 2 nhà máy điện Quảng Ninh 1 và Quảng Ninh 2, tổng công suất 1.200 MW, cung cấp điện cho khu vực Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, với sản lượng điện bình quân thiết kế 7,2 tỷ kWh/năm.
Nhiệt điện Hải Phòng: Lợi nhuận tăng 4,7 lần cùng kỳ
Quý vừa qua, Công ty cổ phần Nhiệt điện Hải Phòng (mã HND) ghi nhận 2.884 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 6% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt 192 tỷ đồng, gấp 4,7 lần cùng kỳ. Sản lượng điện quý III/2023 tăng 100 triệu kWh so với cùng kỳ, nhưng nhờ chi phí nhiên liệu giảm mạnh (giá than giảm) đã giúp lãi gộp tăng cao.
Dẫu vậy, do lợi nhuận quý I giảm 96% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế lũy kế 3 quý đầu năm vẫn giảm 8% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 533 tỷ đồng.
Năm 2023, Nhiệt điện Hải Phòng đặt mục tiêu tổng doanh thu đạt 13.297,6 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 565,7 tỷ đồng, tăng 26% về doanh thu và giảm 10% về lợi nhuận so với năm 2022. Như vậy, sau 9 tháng đầu năm, Công ty hoàn thành hơn 66% mục tiêu doanh thu và hơn 94% mục tiêu lợi nhuận cả năm.
Nhiệt điện Phả Lại: Thoát lỗ nhờ cổ tức
Quý III, Công ty cổ phần Nhiệt điện Phả Lại (mã PPC) ghi nhận doanh thu thuần tăng 14% so với cùng kỳ, đạt 1.337 tỷ đồng, nhưng kinh doanh dưới giá vốn nên Công ty lỗ gộp 84 tỷ đồng. Tuy nhiên, với 184 tỷ đồng doanh thu tài chính, phần lớn do cổ tức được chia đã giúp Công ty thoát lỗ và mang về 84 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, giảm 46% so với cùng kỳ.
Nhiệt điện Phả Lại cho biết, chi phí nhiên liệu và vật liệu tăng cao khiến chi phí sản xuất điện quý III của Công ty cao hơn cùng kỳ. Ngoài ra, chi phí sửa chữa lớn tài sản cố định cũng tăng, do Công ty trích trước chi phí công trình, hạng mục sửa chữa lớn đã hoàn thành, nghiệm thu đưa vào sử dụng. Trong khi đó, tại quý III/2022, chi phí sửa chữa lớn hàng tháng được phân bổ theo sản lượng.
Quý II/2023, PPC cũng nhận được gần 100 tỷ đồng cổ tức nhận được từ các đơn vị góp vốn, giúp doanh thu tài chính tăng mạnh và Công ty lãi lớn. Nhờ đó, cả 9 tháng năm 2023, dù giá vốn tăng cao khiến lợi nhuận gộp chỉ đạt 35 tỷ đồng, nhưng Công ty vẫn lãi sau thuế 285 tỷ đồng, giảm nhẹ so với cùng kỳ.
Nhiệt điện Ninh Bình lỗ 2,4 tỷ đồng
Quý vừa qua, Công ty cổ phần Nhiệt điện Ninh Bình (mã NBP) cũng thực hiện đại tu theo kế hoạch với tổ máy số 4 từ ngày 15/8 - 30/9/2023, làm giảm doanh số cố định và kéo lùi lợi nhuận sản xuất điện, dẫn đến thua lỗ trong kỳ. Cụ thể, Công ty công bố doanh thu thuần đạt 246 tỷ đồng, tăng 9% so với cùng kỳ và lỗ sau thuế 2,4 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ có lãi 1,4 tỷ đồng.
Nhiệt điện Ninh Bình là công ty con của EVNGenco3 và là đơn vị phát dịch vụ phụ trợ nên sản lượng sẽ phụ thuộc vào Trung tâm Điều độ hệ thống Quốc gia (A0). Trong quý II, Công ty lãi gần 22 tỷ đồng nhờ sản lượng điện huy động trong kỳ tăng mạnh, nhưng do cả quý I và quý III đều báo lỗ nên luỹ kế 9 tháng đầu năm 2023, Công ty lãi sau thuế 14,5 tỷ đồng, giảm 24% so với cùng kỳ.
Do năm nay Nhiệt điện Ninh Bình đặt kế hoạch lợi nhuận ở mức thấp (gần 7,7 tỷ đồng), nên sau 9 tháng, Công ty đã vượt 89% kế hoạch lợi nhuận cả năm.
Theo quan điểm mới đây của Công ty Chứng khoán KB, dư địa cho nhóm nhiệt điện đang lên. Đặc biệt, các nhà máy tại miền Bắc sẽ hưởng lợi nhiều do huy động phụ thuộc vào hai nhóm nguồn phát chính, mà không có nhiều nguồn thay thế. Bên cạnh đó, giá than và giá khí đầu vào có xu hướng hạ nhiệt cũng là yếu tố tích cực của nhóm này.
