Đây là nhu cầu chính đáng để giúp NĐT có thể nhớ, phân biệt, so sánh và phân tích giữa các cổ phiếu trong cùng một nhóm ngành nghề. Tuy nhiên, từ đó đến nay, những bất cập này chưa được cải thiện, mặc dù số lượng MCK trên cả HOSE và HNX Nội đã lên tới trên dưới 200 mã/sàn. Sự gia tăng ngày càng nhiều số lượng cổ phiếu niêm yết trên sàn, trong khi cách sắp xếp và quản lý vẫn theo quy trình cũ khiến NĐT ngày càng bị lạc vào mớ bòng bong, đến cả giới phân tích chuyên nghiệp cũng còn thấy rối.
Những bất cập của "thứ tự a, b, c…"
Việc sắp xếp các MCK theo thứ tự a, b, c… như hiện nay đã tạo ra những bất lợi rất lớn không chỉ đối với các NĐT mà cả giới phân tích đầu tư chuyên nghiệp. Thứ nhất, với số lượng lớn cổ phiếu và chứng chỉ quỹ trên sàn, các NĐT không thể nhớ và phân biệt được MCK của công ty nào và thuộc nhóm ngành nghề nào. Thứ hai, đối với phân tích cơ bản, khi quyết định đầu tư vào một cổ phiếu, NĐT cần phải có sự so sánh các chỉ số như EPS, P/E… với một số công ty trong cùng ngành. Tuy nhiên, cách sắp xếp như hiện nay, ngay cả MCK các NĐT còn không nhớ nổi nói gì đến so sánh, phân tích để đưa ra các quyết định đầu tư đúng. Đây cũng là một phần nguyên nhân tạo nên tâm lý "mua bán bầy đàn"của các NĐT. Tâm lý mua bán theo số đông trở nên phổ biến đối với các NĐT mới gia nhập thị trường, cứ thấy người ta mua thì mua, thấy người ta bán thì bán, ngay cả khi không biết MCK đó là của công ty nào. Thứ ba, từ sự sắp xếp theo thứ tự a, b, c… trên bảng điện dẫn đến việc các bản tin TTCK trên cả 2 sàn cũng được sắp xếp theo thứ tự này. Nhiều NĐT dựa vào bản tin để theo dõi những biến động của các chỉ số làm cơ sở cho các quyết định mua bán của mình. Tuy nhiên, ngay cả những NĐT có kinh nghiệm cũng phải bó tay bởi khó có thể lọc tin theo danh mục nhóm ngành nghề để so sánh, phân tích, khi mà a thuộc nhóm ngành này, b lại thuộc nhóm ngành khác… Trong mỗi nhóm ngành nghề có hệ số rủi ro, hệ số bình quân ngành riêng, chỉ số EPS, P/E… cũng vậy, nên không thể so sánh các chỉ số này giữa các công ty thuộc nhóm ngành nghề khác nhau. Ví dụ như, tài chính - ngân hàng không thể so sánh với bất động sản, càng không thể so sánh với ngành công nghiệp hay ngành hàng tiêu dùng…
Theo đại diện một số CTCK, việc sắp xếp các MCK theo thứ tự a, b, c… như hiện nay, bản thân họ cũng không thể nhớ và theo dõi được những biến động giá của các loại cổ phiếu, chứ đừng nói đến phân tích và so sánh cổ phiếu trong cùng một ngành nghề. Để có thể theo dõi và phân tích giá chứng khoán các loại, các CTCK cũng phải tự phân loại cổ phiếu theo từng nhóm ngành khác nhau. Tuy nhiên, việc phân chia này mỗi công ty có một cách làm và chỉ dành riêng cho công ty và khách hàng của họ. Còn các NĐT khác thì vẫn một mình "bơi" giữa "biển" thông tin rối như canh hẹ với nhiều MCK na ná nhau.
Sắp xếp MCK theo ngành nghề: các Sở GDCK toàn quyền thực thi!
Ông Bùi Nguyên Hoàn, Trưởng Văn phòng đại diện UBCK các tỉnh phía Nam thừa nhận: "Với sự sắp xếp theo thứ tự a, b, c… như hiện nay, bản thân tôi cũng thấy rối, không thể nhớ và phân biệt được các MCK. Nếu việc sắp xếp các MCK theo nhóm ngành là một nhu cầu thật sự của thị trường và của các NĐT thì Sở GDCK và các CTCK có thể tự làm mà không cần phải có sự cho phép của UBCK".
Trao đổi với ĐTCK, ông Nguyễn Chí Trung, Giám đốc môi giới CTCK Rồng Việt cho biết, hiện nay một số CTCK đã áp dụng kỹ thuật IT để sắp xếp các MCK theo nhóm trên một bảng điện tử riêng của công ty mình. Một số CTCK cũng đã sử dụng phần mềm để giúp các NĐT tìm hiểu thêm về từng công ty niêm yết. Tuy nhiên, những hỗ trợ này chỉ phục vụ được số nhỏ những NĐT là khách hàng của CTCK, trong khi nhu cầu phân chia các MCK theo nhóm ngành là nhu cầu có thực đối với hầu hết các NĐT hiện nay. Việc sắp xếp các MCK theo nhóm ngành trên bảng điện tử là sự thay đổi lớn về công nghệ IT, sự thay đổi này cần phải có sự trợ giúp của các Sở GDCK.
Với xu hướng đẩy mạnh hoạt động cổ phần hóa gắn với niêm yết cổ phiếu của các DNNN hiện nay, TTCK Việt Nam trong thời gian tới không chỉ vài trăm mà sẽ có cả ngàn cổ phiếu được niêm yết trên các sàn giao dịch. Dù sớm hay muộn, các nhà quản lý cũng cần tính đến việc sắp xếp lại các MCK theo nhóm ngành nghề, bởi đây là nhu cầu tất yếu của thị trường. Không có một trở lực nào từ phía cơ quan quản lý, cũng không vướng víu gì về thủ tục, do vậy hơn lúc nào hết, NĐT trông chờ sự "ra tay" cải tiến của các Sở GDCK trong thời gian sớm nhất.
