Ông Nguyễn Sơn.

Ông Nguyễn Sơn.

Sẽ có nhiều giải pháp hỗ trợ thị trường

(ĐTCK) TTCK đang củng cố xu hướng phục hồi bền vững. Đây là cơ hội để cơ quan quản lý triển khai các giải pháp nhằm mang lại thuận lợi trong giao dịch cho NĐT và thúc đẩy TTCK phát triển vững chắc. ĐTCK đã có cuộc trao đổi với TS. Nguyễn Sơn, Trưởng ban Phát triển thị trường, UBCK về vấn đề này.

Ông đánh giá như thế nào về sự tăng trưởng của thị trường trong thời gian vừa qua?

Sau sự suy giảm của TTCK vào cuối năm 2008 và những tháng đầu năm 2009, trong thời gian gần đây, TTCK Việt Nam đã có dấu hiệu khởi sắc, đặc biệt là doanh số giao dịch lập nên những kỷ lục lớn.

Để có được điều này, theo tôi, kinh tế Việt Nam dường như đã vượt qua những khó khăn nằm ngoài dự đoán cũng như các gói kích thích kinh tế của Chính phủ đã phát huy hiệu quả. Diễn biến của TTCK quốc tế cũng có những dấu hiệu cải thiện, đặc biệt là gói kích thích kinh tế của Mỹ cũng như các chính phủ khác, nhất là nhóm G20 đã có cam kết hỗ trợ sớm đưa các quốc gia thoát khỏi khủng hoảng. Điều này giúp cho dòng tiền quay lại với Việt Nam. Số liệu liên quan đến chuyện rút vốn của NĐT nước ngoài để cấu trúc lại danh mục đầu tư cũng như khoản tiền đưa ra nước ngoài thấp hơn rất nhiều so với việc giải tỏa cơ cấu danh mục đầu tư, đặc biệt là việc bán ra trái phiếu. Đây là thời điểm hợp lý để NĐT nước ngoài cơ cấu lại danh mục đầu tư cổ phiếu và họ gia tăng mua vào trong những tuần gần đây.

Thứ hai, trước đây do lạm phát gia tăng và huy động tiết kiệm với lãi suất cao khiến một dòng tiền tạm thời chảy vào ngân hàng, đến nay lãi suất và lạm phát ở mức thấp, các dòng tiết kiệm rút ra và cũng là một nguồn đầu tư vào thị trường. Cách nhìn nhận của NĐT vào sự khởi sắc thị trường thông qua chỉ số giá cổ phiếu từ 235 điểm lên 350 điểm và có thể kỳ vọng tăng nữa cũng là điểm kích thích dòng vốn chảy vào TTCK.

Sắp tới, UBCK có giải pháp gì để nâng cao năng lực giao dịch cho thị trường?

Để đẩy nhanh tính thanh khoản của thị trường và trước sự khởi sắc của TTCK thì cơ quan quản lý cũng đưa ra một số giải pháp kể cả khung pháp lý, chính sách và vấn đề công nghệ. Trước mắt, trong tháng 6 sẽ đưa vào vận hành 2 thị trường: thị trường giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết (UPCoM) và thị trường giao dịch trái phiếu chính phủ chuyên biệt theo cơ chế mới.

Thứ hai, UBCK đang trình Bộ Tài chính ban hành thông tư về giao dịch, theo đó có thể cho phép NĐT được phép mở nhiều tài khoản và trong một số trường hợp NĐT có thể mua bán trong cùng một phiên. Ngoài ra, UBCK đã chấp thuận cho HOSE được rút ngắn thời gian thanh toán T+1 cho các giao dịch thỏa thuận có khối lượng giao dịch từ 100.000 cổ phiếu trở lên. UBCK cũng xem xét để có thể sớm kéo dài thời gian giao dịch vào phiên buổi sáng nhằm gia tăng thanh khoản của thị trường, đồng thời cùng với Sở/TTGDCK, Trung tâm Lưu ký chứng khoán (TTLK) và các CTCK kiểm tra năng lực của hệ thống giao dịch, hệ thống thanh toán bù trừ và vấn đề nhân sự có thể xem xét đưa thêm vào phiên giao dịch vào buổi chiều.

Bao giờ thì NĐT có thể thực hiện được việc kéo dài thời gian giao dịch, thưa ông?

Vấn đề kéo dài sang phiên giao dịch buổi chiều phụ thuộc vào khả năng thanh toán của TTLK để đảm bảo thời hạn thanh toán của NĐT vẫn nằm trong giới hạn T+3, chứ không kéo dài hơn T+3 nên UBCK cũng đang xem xét năng lực hệ thống của các CTCK và TTLK để có thể mở thêm phiên giao dịch vào buổi chiều.

Gần đây, trên TTCK chưa niêm yết do thiếu sự quản lý đã xảy ra những sự cố khiến NĐT thiệt hại. Điều này đặt ra yêu cầu sớm đưa vào quản lý thị trường này?

Trong thời gian vừa qua đã xảy ra một số trường hợp về mất khả năng thanh toán ở một số điểm giao dịch tự phát. Đây là rủi ro không tránh khỏi ở những thị trường mà không có sự quản lý, giám sát của cơ quan quản lý. Để giảm thiểu rủi ro này, UBCK đang chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đưa vào vận hành thị trường UPCoM. Theo đó, các công ty đại chúng phải đăng ký với UBCK và đăng ký, lưu ký chứng khoán tập trung tại TTLK và các chứng khoán này sẽ được giao dịch tại UPCoM. Đối với công ty đã đăng ký với TTLK nhưng chưa vào thị trường UPCoM thì cơ chế chuyển nhượng thanh toán sẽ phải thực hiện thông qua đại lý chuyển nhượng của TTLK. Việc mua bán chứng khoán trên tài khoản cũng như giao dịch thông qua hệ thống tài khoản sẽ giảm thiểu rủi ro cho NĐT trên thị trường này.

Đối với các "chợ OTC" đang tồn tại tự phát hiện nay, quan điểm của UBCK là như thế nào, thưa ông?

Về mặt luật pháp, việc tạo lập các sàn là không được vì theo Luật Chứng khoán, ngoài Sở/TTGDCK, không một tổ chức, cá nhân nào được tạo lập sàn. Hiện nay, một số đơn vị đang tổ chức các sàn mặc dù có thể tạo ra địa điểm hỗ trợ NĐT nhưng cơ chế giao dịch là không có lưu ký, không thanh toán bằng tài khoản tạo ra nhiều rủi ro như đã thấy. Cơ quan quản lý đang theo dõi và yêu cầu các công ty báo cáo để có cơ chế thiết lập lại trật tự về tổ chức các sàn giao dịch cổ phiếu chưa niêm yết.